Από τις 15 Φεβρουαρίου θα τεθεί σε ισχύ ο μηχανισμός διόρθωσης των αγορών φυσικού αερίου, όπως αποφάσισαν χθες οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ κλείνοντας το θέμα του πλαφόν μετά από μήνες συζητήσεων και διαφωνιών.
Η συμφωνία για πλαφόν στα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα, στην οποία κατέληξε η ΕΕ αποτελείται από έξι σημεία που ορίζουν τις προϋποθέσεις και τον τρόπο εφαρμογής του μηχανισμού. Διαβάστε εδώ αναλυτικά πώς θα εφαρμοστεί το πλαφόν.
Οι βασικές προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση του πλαφόν είναι δύο:
- Οι τιμές στο συμβόλαιο επόμενου μηνός στον κόμβο TTF της Ολλανδίας υπερβαίνουν τα 180 ευρώ/MWh για τρεις μέρες.
- Η τιμή πρέπει επίσης να είναι 35 ευρώ/MWh υψηλότερη σε σχέση με την διεθνή τιμή αναφοράς του LNG για τρεις ημέρες.
Η παράμετρος του LNG υιοθετήθηκε για να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη παραμένει μια ελκυστική αγορά για προμήθειες, μια ανησυχία που είχαν επικαλεστεί οι χώρες που διαφωνούσαν, όπως η Γερμανία.
Αναλύοντας τη χρονιά που μας αφήνει, η οποία «αμαυρώθηκε» από τις εκρηκτικές τιμές στην ενέργεια με αποκορύφωμα τον περασμένο Αύγουστο που οι τιμές στο φυσικό αέριο έσπασαν το «φράγμα» των 300 ευρώ, οι αναλυτές της S&P Global Commodity Insights διαπιστώνουν ότι το πλαφόν θα είχε ενεργοποιηθεί για περισσότερες από 40 ημέρες την περίοδο μεταξύ Αυγούστου και Σεπτεμβρίου.
Τα ζητήματα που χρήζουν προσοχής
Ο μηχανισμός αναμένεται ότι βοηθήσει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που τον δημιούργησε: στην αποφυγή ακραίων διακυμάνσεων των τιμών. Ωστόσο, ειδικοί και αναλυτές καταλήγουν σε διάφορα ζητήματα και «παγίδες» που μπορεί να καταλήξουν στα αντίθετα αποτελέσματα, με την Ευρώπη να αντιμετωπίζει έλλειψη επάρκειας εφοδιασμού και ισχυρότερο ανταγωνισμό από την Ασία.
- Η επιβολή πλαφόν στις τιμές χωρίς να τεθεί παράλληλα σχετικό ανώτατο όριο στη ζήτηση θα μπορούσε να επιδεινώσει το έλλειμμα προσφοράς φυσικού αερίου της Ευρώπης ενθαρρύνοντας την κατανάλωση, αναφέρουν αναλυτές της Goldman Sachs Group.
- Αυτό θα μπορούσε να περιορίσει την παγκόσμια προσφορά το επόμενο έτος και, στο χειρότερο σενάριο, να αναγκάσει τις κυβερνήσεις προχωρήσουν σε διανομή με το δελτίο για το φυσικό αέριο.
- Επιπλέον, το ανώτατο όριο θα καταστήσει πιο δύσκολο για τους εισαγωγείς της περιοχής να αυξήσουν σημαντικά τις προσφορές για να εξασφαλίσουν τον εφοδιασμό με υγροποιημένο φυσικό αέριο. Ο κλάδος έχει προειδοποιήσει ότι τα φορτία LNG θα στραφούν προς την Ασία εάν οι τιμές εκεί είναι υψηλότερες από τα ανώτατα όρια στην Ευρώπη, τη στιγμή μάλιστα που η ζήτηση από την Κίνα «θερμαίνεται» με τη χαλάρωση των περιορισμών για τον κορωνοϊό.
Να σημειωθεί ότι οι εισαγωγείς LNG στην Ευρώπη και την Ασία ανταγωνίζονται για προμήθειες από τους ίδιους εξαγωγείς, όπως είναι οι ΗΠΑ και το Κατάρ. Ένα από τα πλεονεκτήματα του πλαφόν είναι ότι θα μπορούσε να μειώσει την πιθανότητα αφανών πολέμων προσφορών, και άρα ακραίων τιμών, για τις αποστολές μεταξύ των δύο περιοχών. Οι ασιατικές τιμές LNG παρακολουθούν τις κινήσεις στην Ευρώπη, με τις δύο αγορές να συνδέονται στενά τον περασμένο χρόνο.
- Το πλαφόν δεν επεκτείνεται στις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές. Αυτό το στενό πεδίο εφαρμογής τροφοδοτεί ανησυχίες ότι περισσότερες συναλλαγές θα μετακινηθούν από τα χρηματιστήρια και σε λιγότερο διαφανείς αγορές. «Μια τέτοια αλλαγή πιθανότατα θα άφηνε τους καταναλωτές εξίσου εκτεθειμένους στις αυξήσεις των τιμών όπως πριν», δήλωσε ο Jacob Mandel της Aurora Energy Research.
- Το πλαφόν θα μπορούσε να έχει «δυνητικά αμετάκλητες αρνητικές επιπτώσεις» στη λειτουργία των ενεργειακών αγορών της περιοχής που διαρκούν πολύ πέρα από την τρέχουσα κρίση, είχε δηλώσει η Ένωση Ευρωπαϊκών Χρηματιστηρίων Ενέργειας τον περασμένο μήνα. Εάν οι συμμετέχοντες απομακρυνθούν από τα κεντρικά χρηματιστήρια στην εξωχρηματιστηριακή αγορά – για να αποφύγουν τις παρεμβάσεις – αυτό θα σήμαινε χαμηλότερη ρευστότητα και έσοδα για τα χρηματιστήρια, ενώ θα ασκούσε επίσης πίεση στις τιμές spot, προειδοποίησαν.
- Το πλαφόν θα τεθεί σε ισχύ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν η Ευρώπη θα προσπαθήσει να γεμίσει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου χωρίς τη συνεισφορά της Ρωσίας.
«Έχουμε μια μακρά φάση παρατήρησης», μέχρι τον Φεβρουάριο, δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. «Εάν τα αποτελέσματα της αγοράς και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είναι τέτοια που ο μηχανισμός είναι καταδικασμένος να αποτύχει, θα πρέπει να διορθωθεί ξανά». Οι ρυθμιστικοί φορείς θα κληθούν να κάνουν εκτίμηση επιπτώσεων πριν από τον Φεβρουάριο και το μέτρο μπορεί να ακυρωθεί εάν οι κίνδυνοι υπερτερούν των οφελών, όπως δήλωσε η Επίτροπος της ΕΕ Κάντρι Σίμσον.
naftemporiki.gr