Λευκός καπνός επιτέλους στις Βρυξέλλες μετά τη συμφωνία για το ανώτατο όριο της τιμής του φυσικού αερίου στην Ευρώπη στα 180 ευρώ στη μεγαβατώρα.
Το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου έχει θετική επίδραση για το πιστωτικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα, σε διάφορα επίπεδα, και στην ευρωπαϊκή αγορά αερίου που αγωνίζεται να διαχειριστεί την άνοδο των τιμών.
Το ανώτατο όριο τιμών, από την άλλη, δεν λύνει όμως το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών εταιρειών, ούτε το πρόβλημα του κόστους για τους καταναλωτές, ούτε βοηθά την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια: Ο λόγος; Διότι είναι εννέα φορές υψηλότερο από τον μέσο όρο των τελευταίων 10 ετών.
Σήμερα η τιμή του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου είναι λίγο πάνω από 100 ευρώ. Αλλά από το 2008 έως το 2021 ουσιαστικά δεν ανέβηκε ποτέ πάνω από τα 30 ευρώ και παρέμεινε κατά μέσο όρο γύρω στα 20 ευρώ. Οι σημερινές τιμές, σημαντικά χαμηλότερες από το ευρωπαϊκό ανώτατο όριο, είναι πέντε φορές υψηλότερες από εκείνες τις οποίες είχε το βιομηχανικό σύστημα για περισσότερο από μια δεκαετία.
Η πλήρωση των ευρωπαϊκών αποθεμάτων φυσικού αερίου έγινε επίσης σε τιμές πολύ πάνω από το ανώτατο όριο που ανακοινώθηκε χθες. Από τα τέλη Αυγούστου έως τις αρχές Σεπτεμβρίου, με την υποστήριξη των κυβερνήσεων, αγοράστηκε φυσικό αέριο με κάθε τιμή, προκειμένου να βρεθούμε στην πιο ειρηνική κατάσταση.
Οι τρέχουσες τιμές, περίπου το ήμισυ του ανώτατου ορίου, αποτελούν ήδη σοβαρό πρόβλημα για τις βιομηχανίες και τις οικογένειες. Η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ευρώπη τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο ήταν σημαντικά χαμηλότερη από ό,τι το 2021: -40% τον Οκτώβριο και -25% τον Νοέμβριο. Αυτή η μείωση ήταν αποτέλεσμα ενός εξαιρετικά ήπιου φθινοπώρου και της χαμηλότερης βιομηχανικής κατανάλωσης. Πολλές εταιρείες, ειδικά οι ενεργοβόρες, έχουν περιορίσει την παραγωγή λόγω της αδυναμίας αντιμετώπισης των αυξήσεων σε πρώτες ύλες και ηλεκτρική ενέργεια σε τελικές τιμές.
Η μεταβλητή του καιρού στην ενεργειακή εξίσωση είναι πολύ καθοριστική και ο αναστεναγμός ανακούφισης μπορεί να βγει μόνο στο τέλος του χειμώνα.
Λιγότερο αέριο στην ΕΕ
Η διακοπή των ρωσικών εισαγωγών αερίου δεν αντισταθμίστηκε από τις εισαγωγές από την Αλγερία, οι οποίες παραμένουν στα ίδια επίπεδα με το 2021. Λιγότερο αέριο φθάνει και από τη Λιβύη στην ΕΕ, από το 2021.
Η Ευρώπη αντικατέστησε το ρωσικό αέριο αγοράζοντας υγροποιημένο αέριο LNG στην παγκόσμια αγορά και επανεκκινώντας την εξόρυξη λιγνίτη.
Η Ευρώπη πρέπει να επιτύχει την ενεργειακή της ασφάλεια, να υπερασπιστεί τους προμηθευτές της και τις αλυσίδες εφοδιασμού. Οι οικονομικές αλχημείες όμως, όσο χρήσιμες κι αν είναι, δεν προσθέτουν τίποτα από αυτή την άποψη. Τουλάχιστον, εάν είναι απαραίτητο να αποτραπεί ένα μέρος των εισαγωγών, είναι απαραίτητο να επιδοτηθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όπως συμβαίνει στην Ισπανία και την Πορτογαλία.
Πανάκριβο LNG
Στη διεθνή αγορά, η ΕΕ ανταγωνίζεται την Κίνα, η οποία θα μπορούσε να αποφασίσει να αγοράσει σε οποιαδήποτε τιμή, προκειμένου να εγγυηθεί το αέριο που λείπει για να ικανοποιήσει όλη τη ζήτηση.
Αυτό ακριβώς έκανε και η Ευρώπη στο τέλος του καλοκαιριού, όταν το φυσικό αέριο διαπραγματευόταν πολύ πάνω από 200 ευρώ. Αξιόπιστες πηγές ισχυρίζονται μάλιστα ότι το φυσικό αέριο έχει αγοραστεί και εκτός των ρυθμιζόμενων αγορών σε πολύ υψηλότερες τιμές.
Οι πρόσθετες προμήθειες από το Κατάρ-με την προϋπόθεση ότι το Qatargate δεν θα καταστρέψει τα πάντα-και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν πρόκειται να φτάσουν για μερικά χρόνια.
Πριν από λιγότερο από μια εβδομάδα το Bloomberg ανέφερε πόσο εύθραυστα είναι τα ευρωπαϊκά πετρελαϊκά αποθέματα. Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί για το αέριο. Μια ματιά στους αριθμούς ροών για το 2022 σε σύγκριση με το 2021, δείχνει ότι η μεγαλύτερη διαφορά, προέρχεται από το υγροποιημένο αέριο που είναι το πιο ακριβό και λιγότερο αξιόπιστο. Όλες οι χώρες που εμφανίζονταν όμως ως λύση στην διακοπή των ρωσικών εισαγωγών αερίου, μέχρι στιγμής δεν εμφανίζουν ιδιαίτερα υποσχόμενους αριθμούς.
