Eντολή στους Υπουργούς Ενέργειας της ΕΕ να τελειώσουν τη δουλειά που ξεκίνησαν την περασμένη Τρίτη και να καταλήξουν σε συμφωνία για το πλαφόν στο φυσικό αέριο στη Σύνοδό τους τη Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου έδωσαν οι ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ μέσα από το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που ολοκληρώθηκε αργά χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες. Το πιο ακανθώδες θέμα όμως, δηλαδή το ύψος ενεργοποίησης του πλαφόν παρότι αποτέλεσε -κατά τις πληροφορίες- αντικείμενο έντονων παρασκηνιακών συζητήσεων, παραμένει ακόμα ανοιχτό.
Αν και η επίσημη σύσταση από τους αρχηγούς των κυβερνήσεων δίνει νέα ώθηση για τις συζητήσεις των επόμενων ημερών, δεν είναι ακόμα σαφές το πού θα καταλήξουν οι ζυμώσεις για το ύψος του πλαφόν, με δεδομένο ότι οι συζητήσεις κινούνται γύρω από έναν «διάδρομο» τιμών μεταξύ 160 και 220 ευρώ/MWh, με τις χώρες υπέρ του πλαφόν να πιέζουν να βρίσκεται η τιμή κοντά στο κάτω μέρος του διαδρόμου και τις…πλαφονο-σκεπτικίστριες όπως η Γερμανία να κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση. Σύμφωνα με έναν διπλωμάτη που επικαλείται το Bloomberg, η Γερμανία φέρεται διατεθειμένη «να πάει έως τα 180 ευρώ/MWh».
Όπως αναφέρεται στο κείμενο, συμπερασμάτων, oι ηγέτες καλούν το Συμβούλιο των Υπουργών να ολοκληρώσει στις 19 Δεκεμβρίου τις διαδικασίες όχι μόνο για τον μηχανισμό του πλαφόν –που έχει αναδειχθεί σε εστία διχασμού των χωρών της ΕΕ- αλλά και τους δυο Κανονισμούς για τα υπόλοιπα μέτρα για την αγορά αερίου και την ταχύτερη ανάπτυξη των ΑΠΕ, οι οποίοι είναι «όμηροι» της συμφωνίας για το πλαφόν.
O Γερμανός Καγκελάριος Ολαφ Σόλτς δήλωσε ότι όλοι οι ηγέτες συμφώνησαν στην αναγκαιότητα να υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας στο πλαφόν ώστε ο μηχανισμός να μπορεί να απενεργοποιηθεί αν η ασφάλεια εφοδιασμού σε μια χώρα τίθεται σε κίνδυνο. Πρόσθεσε δε ότι στο τέλος της ημέρα, το πλαφόν θα σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο και θα τεθεί σε ένα ύψος ώστε «να μην χρειαστεί ποτέ να εφαρμοστεί».
Σε διαφορετικό τόνο κινήθηκαν οι δηλώσεις των ηγετών των κυβερνήσεων που είναι υπέρ του πλαφόν και πιέζουν για έναν πιο «επιθετικό» μηχανισμό, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να κάνει λόγο -στη συνέντευξή του μετά το πέρας της Συνόδου- για μια συμφωνία τη Δευτέρα που θα είναι εναρμονισμένη με τις ελληνικές επιδιώξεις. Δεν έλειψαν δε και τα «καρφιά» για τη θέση της Γερμανίας και των συμμάχων της. Ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρόο δήλωσε ότι «κάποιες χώρες μπορεί να νομίζουν ότι έχουν πιο βαθιές τσέπες, αλλά σε μερικούς μήνες θα έρθει ο λογαριασμός», ενώ ακόμα πιο αιχμηρός ήταν ο Πολωνός ομόλόγός του Ματέους Μοραβιέτσκι που σε συνέντευξή του στο Euronews δήλωσε ότι «ορισμένες χώρες-μέλη συμπεριφέρονται με πολύ εγωιστικό τρόπο στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης» .
Βαριά σκιά στις χθεσινές διαπραγματεύσεις έριξε η προειδοποίηση του Intercontinental Exchange (ICE) που διαχειρίζεται σειρά χρηματιστηριακών αγορών ανά τον κόσμο ότι ο κόμβος φυσικού αερίου της Ολλανδίας (TTF) κινδυνεύει εάν εγκριθεί το ευρωπαϊκό πλαφόν. «Είναι ευθύνη του ICE ως λειτουργού της αγοράς να εξετάσει όλες τις επιλογές αν συμφωνηθεί ο μηχανισμός, ακόμα και το εάν μια αποτελεσματική αγορά στην Ολλανδία είναι ακόμα βιώσιμη», αναφέρει το σχετικό non paper. Η προειδοποίηση του ICE φέρεται να έχει «τρομοκρατήσει» ορισμένες πρωτεύουσες και αναμένεται να είναι στο πίσω μέρος του μυαλού των Υπουργών Ενέργειας κατά την κρίσιμη συνάντηση της Δευτέρας.
Σημειώνεται τέλος ότι με το βλέμμα στην επόμενη περίοδο πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου (άνοιξη 2023) και την επόμενη περίοδο θέρμανσης, οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπογράμμισαν την σημασία του ενισχυμένου συντονισμού των ενεργειακών πολιτικών. Στο πλαίσιο αυτό ζήτησαν να συνεχιστούν οι εργασίες για ταχεία ενεργοποίηση του μηχανισμού κοινών προμηθειών φυσικού αερίου, με παράλληλη επιτάχυνση των συζητήσεων με «αξιόπιστους εταίρους» για την διασφάλιση επαρκών φορτίων φυσικού αερίου για το χειμώνα 2023-2024, με την σύναψη μακροχρονίων συμβολαίων. Τόνισαν επίσης τη σημασία της «αποδοτικής πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου», της στενής παρακολούθησης της πορείας επίτευξης των στόχων για μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου και της έγκαιρης ολοκλήρωσης των σχεδίων προληπτικής δράσης για τον επόμενο χειμώνα, καθώς πολλοί αναλυτές έχουν προειδοποιήσει για τον κίνδυνο ενός νέου ράλι τιμών του φυσικού αερίου προς την άνοιξη, όταν οι αποθήκες στην ΕΕ θα έχουν αδειάσει και θα πρέπει να ξαναγεμίσουν χωρίς φυσικό αέριο, με την ΙΕΑ να προειδοποιεί για έλλειμμα τουλάχιστον 30 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων -αν όχι και μεγαλύτερο- που δεν είναι σαφές πώς θα καλυφθεί…
