Skip to main content

Πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο: Και πλήττει και δεν πλήττει τη ρωσική πολεμική μηχανή

REUTERS/Shannon Stapleton

Γιατί το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο δεν απειλεί για την ώρα τη χρηματοδότηση της πολεμικής μηχανής της Ρωσίας. Και γιατί αναμένεται δημοσιονομική πίεση.

Στις 5 Δεκεμβρίου τέθηκε σε ισχύ από τις χώρες της G7 και την Ευρωπαϊκή Ένωση το πλαφόν στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου. Το πλαφόν ορίστηκε στα 60 δολάρια το βαρέλι, με αρκετές ενστάσεις καθώς θεωρείται ότι δεν είναι αρκετά χαμηλό ώστε να πλήξει σοβαρά τα έσοδα της Μόσχας που είναι και ο ένας από τους δύο στόχους της επιβολής του. Ο άλλος είναι να διατηρήσει τις ροές του ρωσικού αργού στην αγορά.

Στην πραγματικότητα, ο σχεδιασμός του πλαφόν είναι τέτοιος ώστε το όριο τιμής να μην είναι τόσο χαμηλό που να οδηγήσει το Κρεμλίνο σε σημαντική μείωση της παραγωγής, κάτι που θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές του πετρελαίου παγκοσμίως.

Στα 60 δολάρια το βαρέλι, «το ανώτατο όριο τιμής φαίνεται πολύ γενναιόδωρο», σχολιάζει στο Bloomberg η οικονομολόγος της Renaissance Capital, Sofya Donets. «Είναι κοντά σε αυτό που τιμολογήθηκε από την αγορά για το 2023 και στο επίπεδο που υπολογίζεται στον προϋπολογισμό της Ρωσίας».

Ρωσία: Πώς κάλυψε το δημοσιονομικό της έλλειμμα

Επιπλέον, αναλυτές εκτιμούν ότι ακόμη και εάν οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής αργού, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει, τουλάχιστον προς το παρόν, πρόβλημα με τη χρηματοδότηση της πολεμικής του μηχανής.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, ήδη χωρίς την επιβολή πλαφόν, το Κρεμλίνο ανέμενε μείωση σχεδόν 25% στα φορολογικά έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καθώς έχουν υποχωρήσει η παραγωγή και ορισμένες τιμές. Όμως, ακόμη και με την αύξηση των δαπανών για τον πόλεμο, η Ρωσία μπόρεσε να καλύψει εύκολα το δημοσιονομικό της έλλειμμα αξιοποιώντας το επενδυτικό της ταμείο και δανειζόμενη από την τοπική αγορά ομολόγων.

Μία μείωση της τάξης των 10 δολαρίων στην τιμή του πετρελαίου, από τα 70 δολάρια το βαρέλι που προβλέπει ο προϋπολογισμός, μπορεί να μειώσει κατά 1 τρισ. ρούβλια (16 δισ. δολάρια) τα έσοδα της Ρωσίας, υπολογίζει η Olga Belenkaya της Finam. Στην πραγματικότητα, η διαφορά είναι μικρότερη, καθώς η τιμή στον προϋπολογισμό περιλαμβάνει κόστη όπως ναύλα και ασφάλιση, τα οποία δεν υπολογίζονται στο ανώτατο όριο τιμής.

«Το ευρύτερο έλλειμμα θα χρηματοδοτηθεί είτε μέσω υψηλότερου δανεισμού είτε μέσω αυξημένων δαπανών από το επενδυτικό ταμείο», προσθέτει η Belenkaya.

Το παράδοξο με το ρούβλι

Σύμφωνα με την ίδια, στην πραγματικότητα, εάν το ανώτατο όριο τιμών μειώσει τα κέρδη από τις εξαγωγές το επόμενο έτος, αυτό θα μπορούσε να αποδυναμώσει το ρούβλι το επόμενο έτος, παρέχοντας επιπλέον ώθηση στον προϋπολογισμό Επειδή οι ενεργειακοί φόροι έρχονται κυρίως σε δολάρια και ευρώ, η αξία τους στο ρούβλι —που είναι αυτό που έχει σημασία για το Κρεμλίνο— αυξάνεται όταν το ρωσικό νόμισμα εξασθενεί.

«Θα αυξηθεί η δημοσιονομική πίεση»

Από την άλλη, είναι βέβαιο ότι οι διαταραχές στις εξαγωγές καυσίμων στις μεγαλύτερες αγορές της μπορεί να είναι οδυνηρές για το Κρεμλίνο, σημειώνει το πρακτορείο.

Η τρέχουσα πρόβλεψη της κυβέρνησης για μείωση σχεδόν 9% της παραγωγής πετρελαίου το επόμενο έτος θα κοστίσει περίπου από 1 τρισ. ρούβλια έως 1,4 τρισ. ρούβλια σε χαμένα έσοδα, σύμφωνα με την εκτίμηση του Bloomberg Economics. Οι χαμηλότερες τιμές που υπαγορεύονται από τις κυρώσεις και άλλους περιορισμούς στις εξαγωγές μπορεί να στερήσουν άλλα 500 δισ. ρούβλια από τα έσοδα του Κρεμλίνου.

«Συνολικά ο προϋπολογισμός θα αντιμετωπίσει έλλειμμα εσόδων περίπου 1% του ΑΕΠ. Πιστεύουμε ότι το έλλειμμα εσόδων θα πιέσει την κυβέρνηση σε δημοσιονομική λιτότητα, εάν θέλει να διατηρήσει σταθερό τον πληθωρισμό και το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους. Αυτό θα οδηγούσε σε βαθύτερη μείωση κατά -3% του ΑΕΠ», εκτιμάει το Bloomberg Economics.

Η Ρωσία μπήκε στον πόλεμο με ισχυρές οικονομικές ασπίδες μετά από χρόνια προετοιμασίας για τις κυρώσεις που θα έφερνε η εισβολή. Ωστόσο, το έλλειμμα φέτος αναμένεται να φτάσει το 3,7% του ΑΕΠ, το μεγαλύτερο από την κορύφωση της πανδημίας το 2020, καθώς τα έσοδα μειώνονται και οι δαπάνες αυξάνονται για την πολεμική προσπάθεια.

«Το κύριο πρόβλημα του προϋπολογισμού της Ρωσίας είναι ότι θέλουν να ξοδέψουν πολύ περισσότερα από όσα πραγματικά μπορούν να αντέξουν οικονομικά», εξηγεί ο Oleg Vyugin, πρώην ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, προειδοποιώντας ότι η δημοσιονομική πίεση θα αυξηθεί.

«Το γεγονός ότι πρέπει να αξιοποιήσουν το επενδυτικό ταμείο για να καλύψουν το έλλειμμα είναι ένα σαφές σημάδι ότι ξεκινούν τα προβλήματα».

naftemporiki.gr