Η «Ασημένια Οικονομία» κρύβει «τσουβάλια χρυσού», με τους ειδήμονες του κλάδου να εκτιμούν ότι επιλέγοντας τη σωστή αξιοποίηση της αναπτυσσόμενης αυτής οικονομίας, είναι δυνατόν να ανακαλυφθεί μια σειρά νέων ευκαιριών για ανθρώπους, κυβερνήσεις και επιχειρήσεις παγκοσμίως.
«Γηράσκω….»
Προτού όμως αναλύσουμε τα πλεονεκτήματα της «Ασημένιας Οικονομίας», ας ξεκινήσουμε με κάποιες διαπιστώσεις.
Το 2018, ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι οι άνω των 65 ετών ξεπέρασαν τους κάτω των 5 ετών για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας. Γεγονός είναι ότι η Ευρώπη έχει τον γηραιότερο πληθυσμό στον κόσμο, με τρέχουσα μέση ηλικία τα 42,5 έτη, ενώ σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, έως το 2060, ένας στους τρεις κατοίκους θα είναι άνω των 65 ετών. Την ίδια ώρα, αναλυτές υποστηρίζουν ότι το μοτίβο αυτό θα ακολουθήσουν με μαθηματική ακρίβεια και οι υπόλοιπες χώρες του πλανήτη.
Αυτό προκύπτει κυρίως από τα στοιχεία που διαθέτουμε τις τελευταίες δεκαετίες, τα οποία δείχνουν αύξηση του προσδόκιμου ζωής και αύξηση της υπογεννητικότητας. Οι στατιστικές της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δείχνουν ότι το 2022 ζούμε κατά μέσο όρο 72,5 χρόνια, 20 περισσότερα από το 1960, ενώ ο συνολικός πληθυσμός άνω των 60 ετών θα έχει διπλασιαστεί έως το 2050 σε σύγκριση με το 2000.
Επομένως, η αυξημένη μακροζωία, σε συνδυασμό με τη γενική μείωση του ποσοστού γεννήσεων, αντιστρέφει την πληθυσμιακή πυραμίδα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν όλο και περισσότεροι ηλικιωμένοι και λιγότεροι νέοι.
Σαφώς οι επιπτώσεις μιας τέτοιας εξέλιξης θα ήταν άκρως επιβαρυντικές για τις κοινωνίες των κρατών και «πονοκέφαλος» για τις ηγεσίες. Ωστόσο, σε αυτό το σημείο παρατηρείται πρόσφορο έδαφος για την περαιτέρω ανάπτυξη μιας οικονομίας, που θα μπορούσε να γίνει αρωγός σε αυτή την κατά τα άλλα «ενοχλητική» πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ηλικιωμένοι στο μέλλον θα μεταβληθούν σε κινητήριο δύναμη της λεγόμενης «Ασημένιας Οικονομίας».
Τι και πώς
Τι είναι όμως αυτή η οικονομία και ποια τα κριτήρια για να λειτουργήσει προς το συμφέρον της αγοράς; Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι περιλαμβάνει όλες εκείνες τις δραστηριότητες, προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν σχεδιαστεί για να καλύψουν τις ανάγκες ατόμων άνω των 50 ετών.
Η ιδέα, που προέρχεται από τη λεγόμενη «ασημένια αγορά» που πρωτοεμφανίστηκε στην Ιαπωνία – τη χώρα με το υψηλότερο ποσοστό ατόμων άνω των 65 – κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, συγκεντρώνει ποικίλους τομείς όπως αυτόν της υγείας, των τραπεζών, της αυτοκινητοβιομηχανίας, της ενέργειας, της στέγασης, των τηλεπικοινωνιών, της αναψυχής και του τουρισμού.
Ένα από τα κλειδιά για την προώθηση της συγκεκριμένης ιδέας, είναι η τεχνολογική καινοτομία. Η πρόοδος στον οικιακό αυτοματισμό, η τεχνητή νοημοσύνη, το διαδίκτυο, η ηλεκτρονική υγεία και άλλες υπηρεσίες των έξυπνων πόλεων, κεντρίζουν το ενδιαφέρον ενός πιο «ώριμου» κοινού.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των «ώριμων» καταναλωτών
Αίνος στους «Μπέιμπι Μπούμερς», που γεννήθηκαν μεταξύ 1935 και 1960, μεγάλωσαν σε έναν μεταπολεμικό κόσμο και σήμερα διοικούν και την οικονομία. Τα μέλη αυτής της γενιάς έχουν διαχρονική αξία και γίνονται καλύτερα με το χρόνο. Νιώθουν ακόμη ακμαία και δημιουργικά, διότι έμαθαν μεταξύ άλλων τον σωστό τρόπο να επιλύουν τα προβλήματά τους και να τα βγάζουν πέρα.
Επιπλέον, εκτός του ότι έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο – ειδικά όσοι έχουν ήδη φτάσει στη σύνταξη – έχουν έντεκα φορές περισσότερο πλούτο από τους νεότερους «Μιλένιαλ», σύμφωνα με στοιχεία της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Τα χαρακτηριστικά όσων βρίσκονται σε μια ηλικία που ναι μεν δεν νιώθουν νέοι, αλλά ούτε και ηλικιωμένοι, συνοψίζονται ως εξής:
1. Έχουν υψηλή αγοραστική δύναμη και είναι απαλλαγμένα από οικονομικές επιβαρύνσεις.
2. Χρησιμοποιούν το χρόνο τους για να κάνουν αυτό που πάντα ήθελαν: να ταξιδέψουν, να απολαύσουν νέες εμπειρίες, να χαρίσουν στον εαυτό τους μια λιχουδιά κ.λπ.
3. Είναι δραστήριοι άνθρωποι που τους αρέσει να φροντίζουν τον εαυτό τους, να αθλούνται, να τρώνε καλά, να είναι μοντέρνοι και να διασκεδάζουν.
4. Είναι πιστοί στις επωνυμίες, καταναλώνουν περισσότερο από τους νέους και απαιτούν πιο συγκεκριμένα και εξατομικευμένα προϊόντα και υπηρεσίες.
5. Έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο και τους αρέσει να τον εκμεταλλεύονται με πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες.
Οι ευκαιρίες
Παρόλο που έχει πολλές προκλήσεις να ξεπεράσει, προκειμένου να γίνει πραγματικός μοχλός της οικονομίας, αναμφίβολα, η οικονομία του μέλλοντος θα ηγείται από άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, με αποτέλεσμα οι κυβερνήσεις να αναγκαστούν να επενδύσουν σε ειδικά στρατηγικά σχέδια ως προς αυτή την κατεύθυνση.
Η «Ασημένια Οικονομία» της ΕΕ αναμένεται να αυξάνεται κατά 5% ετησίως, από 3,7 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2015 σε 5,7 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2025, ενώ η Κομισιόν εκτιμά ότι εκτός από τη δημιουργία δισεκατομμυρίων κερδών, η «ασημένια οικονομία» θα συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (GVA).
Στο εγγύς μέλλον, καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες θα κατακλύσουν την αγορά προσαρμοσμένα στις ανάγκες των μεγαλυτέρων σε ηλικία. Παράλληλα, η γήρανση του πληθυσμού θα οδηγήσει στη δημιουργία θέσεων εργασίας και περισσότερων επαγγελμάτων που σχετίζονται με την «ασημένια τεχνολογία», όπως για παράδειγμα την υγειονομική περίθαλψη και την ανεξαρτησία των ηλικιωμένων.
Πώς το «βλέπει» η Ελλάδα
Σε αυτό το πλαίσιο, η Enterprise Greece και το Ελληνικό Συμβούλιο Τουρισμού Υγείας (ELITOYR), υπέγραψαν πέρσι Μνημόνιο Συνεργασίας για την από κοινού προώθηση της χώρας μας στον τομέα του ιατρικού τουρισμού της ΕΕ, μια αγορά ύψους 47 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Επίσης, οι πρόσφατες προσπάθειες της Ελλάδας να καθιερώσει τη χώρα σε προορισμό συνταξιοδότησης για ηλικιωμένους, γίνονται σε μια ευρύτερη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ανάπτυξη αποτελεσματικών πολιτικών που προορίζονται για τους ηλικιωμένους, σε μια «ευρωπαϊκή ασημένια οικονομία», ύψους 4 τρισεκατομμυρίων ευρώ.
Το φορολογικό κίνητρο που ψηφίστηκε πρόσφατα για τους συνταξιούχους που επιθυμούν να μετεγκατασταθούν στην Ελλάδα, αναμένεται να αποφέρει ετησίως 5 δισ. ευρώ στην οικονομία και να δημιουργήσει 60.000 θέσεις εργασίας, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.
Η χώρα μας, με το ήπιο κλίμα, την υγιεινή μεσογειακή διατροφή και τις «στρωμένες» ιατρικές της υποδομές, θεωρείται εδώ και καιρό ένας πιθανός προορισμός συνταξιοδότησης για τους Βορειοευρωπαίους, με τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να στοχεύουν στην τοποθέτηση της Ελλάδας, μεταξύ των κορυφαίων παρόχων μακροχρόνιας φροντίδας και υπηρεσιών, για τον μεγαλύτερο σε ηλικία πληθυσμό.
