Πάνε σχεδόν 36 χρόνια, που ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε πει την περίφημη φράση ότι «η Ελλάς μετεβλήθη σε απέραντο φρενοκομείο», κληθείς να σχολιάσει τις πολιτικές εξελίξεις που είχε επιφέρει το «σκάνδαλο Κοσκωτά».
Σήμερα, όχι η Ελλάδα, αλλά όλος ο κόσμος φαίνεται να έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο τρελοκομείο. «Οι αγορές έχουν μετατραπεί σε …φρενοκομείο» λέει ο επενδυτικός αναλυτής Γιούργκεν Μόλναρ από τη χρηματιστηριακή εταιρεία RoboMarkets. «Και ο μόνος που φαίνεται να το διασκεδάζει είναι ο Ντόναλντ Τραμπ», υποστηρίζει ο Γερμανός οικονομολόγος.
Την ώρα που η αμερικανική κυβέρνηση εξαίρεσε απροσδόκητα εξαιρέσει από τους νέους δασμούς, τα εισαγόμενα από την Κίνα ηλεκτρονικά προϊόντα, ο υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λούτνικ λέει πώς αυτό θα είναι προσωρινό και θα διαρκέσει μόνο λίγους μήνες. Ωστόσο οι αγορές, μετά από μια εβδομάδα έντονης μεταβλητότητας, φαίνεται να παίρνουν μια ανάσα τη Μεγάλη Εβδομάδα: Θετικά κινήθηκαν σήμερα τα χρηματιστήρια στην Ασία, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς, το πέρα δώθε στη δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ θα συνεχίσει να δυσκολεύει τη ζωή των επενδυτών. «Συνιστούμε στους επενδυτές να παραμείνουν ψύχραιμοι και να διατηρήσουν τα νεύρα τους», λέει ο Μόλναρ.
Το βράδυ της Παρασκευής, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε στα εισαγόμενα από την Κίνα smartphones, φορητούς υπολογιστές, σκληρούς δίσκους και άλλα ηλεκτρονικά προϊόντα, εκπληκτικά εκτεταμένες εξαιρέσεις από τους πρόσφατους δασμούς που επιβλήθηκαν στις εισαγωγές. Οι εξαιρέσεις είναι να ισχύουν αναδρομικά από τις 5 Απριλίου. Οι ειδικοί κανόνες βοηθούν τις αμερικανικές εταιρείες όπως η Apple και η Nvidia, που εισάγουν μεγάλο ποσοστό των προϊόντων τους από την Κίνα και άλλες ασιατικές χώρες. Οι ειδικοί περιμένουν ότι αυτή η ανάκαμψη θα μπορούσε να προκαλέσει σήμερα μεγάλη αύξηση των τιμών των μετοχών πολλών εταιρειών τεχνολογίας στη Wall Street.
Τι θα γίνει με τις διαπραγματεύσεις
Η αναστολή για 90 ημέρες στους γενικούς δασμούς 20% που είχε εξαγγείλει ο πρόεδρος Τραμπ, «δίνει χρόνο σε όλους τους εταίρους και αντιπάλους για διαπραγματεύσεις ή, στη χειρότερη περίπτωση, για να αναδιοργανώσουν τις επιχειρήσεις τους για να μετριάσουν τις επικείμενες συνέπειες των αυξημένων δασμών», εξηγεί η αναλύτρια Ιπέκ Οζκαρντέσκαγια της Swissquote Bank.
Ωστόσο, ο Γιόχαν Στανζλ, επικεφαλής αναλυτής αγοράς στην διαδικτυακή χρηματιστηριακή CMC Markets, προειδοποιεί πώς δεν πρέπει να υπάρχουν υπερβολικές προσδοκίες, σχετικά με το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για την επίλυση της διαφοράς με τους δασμούς. «Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι τα διάφορα κράτη θα γίνουν πρόθυμοι δέκτες των επιθυμιών του Αμερικανού προέδρου».
Επιπλέον, οι στόχοι του προέδρου Τραμπ είναι ακόμα ασαφείς. Οι traders ανησυχούν για το πού θα φτάσει ο εμπορικός πόλεμος και αν θα βυθίσει τελικά, την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση.
«Κράτα γερά ΕΚΤ»
Η απαισιοδοξία των επενδυτών αντανακλάται, μεταξύ άλλων, και στις προσδοκίες για τη συνεδρίαση του Συμβουλίου της ΕΚΤ, τη Μεγάλη Πέμπτη: Λόγω της επικείμενης επιβράδυνσης της οικονομίας της Ευρωζώνης, θεωρείται βέβαιη η μείωση των βασικών επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, στο 2,25%.
«Η Η ΕΚΤ εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ», γράφει το Der Spiegel. «Το αμερικανικό δασμολογικό χάος δοκιμάζει την Ευρώπη. Ανάμεσα στους κλυδωνισμούς στα χρηματιστήρια, τον πληθωρισμό, την ύφεση και την αύξηση των αμυντικών δαπανών, η Κεντρική Τράπεζα της Ευρώπης πρέπει να αντιμετωπίσει κάθε είδους αναταράξεις», γράφει το γερμανικό περιοδικό και προσθέτει με έμφαση: «Κράτα γερά ΕΚΤ»!
Τρία ερωτήματα
Ο Χένρικ Μίλερ καθηγητής Οικονομικών στο Πολυτεχνείο του Ντόρντμουντ σημειώνει μάλιστα σε ανάλυσή του ότι «η ηγετική ομάδα γύρω από την Πρόεδρο Κριστίν Λαγκάρντ και οι κεντρικοί τραπεζίτες, έρχονται αντιμέτωποι με δύσκολες επιλογές και πρέπει να απαντήσουν σε τρία ερωτήματα:
-Η πληθωριστική πίεση θα αυξηθεί ξανά-ή θα μειωθεί;
-Χρηματοδοτούνται επαρκώς οι τράπεζες στη ζώνη του ευρώ για να επιβιώσουν από μια πλήρη ύφεση και χρηματοπιστωτική κρίση;
-Θα διχαστούν και πάλι τα κράτη μέλη της νομισματικής ένωσης από τη χρηματοπιστωτική αγορά, όπως συνέβη κατά την κρίση του ευρώ από το 2010 έως το 2012;
«Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα α διαμορφώσουν τη μελλοντική πορεία της ΕΚΤ», τονίζει ο καθηγητής Μίλερ. Εκτιμά πάντως ότι η ΕΚΤ «βρίσκεται -μέχρι στιγμής- σε πιο ευνοϊκή κατάσταση. Εν αναμονή μιας διεθνούς ύφεσης με επίκεντρο τις ΗΠΑ, η τιμή του πετρελαίου έχει ήδη πέσει. Και το ευρώ έχει γίνει σημαντικά ισχυρότερο, καθιστώντας τις εισαγωγές φθηνότερες.
Εάν τα πράγματα συνεχίσουν όπως έχουν πρόσφατα, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη, ο οποίος πρόσφατα έπεσε στο 2,2%, είναι πιθανό να συνεχίσει να μειώνεται. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε να μειώσει ξανά τα βασικά επιτόκια.