Οι τιμές του πετρελαίου συνεχίζουν να υποχωρούν στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2021: Το Brent διαπραγματεύεται σήμερα λίγο πάνω από τα 61 δολάρια το βαρέλι, με πτώση περίπου 2,5% και το αμερικανικό αργό στα 58 δολάρια, υποχωρώντας πάνω από 2.5%
«Η μεγάλη υποχώρηση των τιμών αντανακλά τον σημαντικά αυξημένο κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης, σε συνδυασμό με την απόφαση των 23 χωρών του ΟΠΕΚ+ να αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου από την 1η Απριλίου», εξηγούν παράγοντες της αγοράς ενέργειας.
Το καρτέλ του πετρελαίου θέλει να επαναφέρει σταδιακά τη χαμένη παραγωγή των 3,85 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, την οποία εγκατέλειψε για να προστατεύσει τις τιμές. Ωστόσο, η πρόσφατη ανακοίνωσή του εξέπληξε τον κόσμο καθώς διακήρυξε ότι από τον Μάιο θα υπάρξει μια αύξηση της παραγωγής κατά 411.000 βαρέλια την ημέρα-μια ποσότητα τριπλάσια από εκείνη που είχε ανακοινώσει ο ΟΠΕΚ.
«Κλαίνε» οι κολοσσοί
Για τους καταναλωτές βέβαια, το μεγάλο ερώτημα είναι αν οι τιμές θα πέσουν και πόσο, και στα βενζινάδικα, εν όψει και του Πάσχα. «Αν η τιμή του αργού πετρελαίου πέφτει τόσο απότομα, τότε θα πέσουν και οι τιμές στα βενζινάδικα», λέει ο ειδικός της Commerzbank στην ενέργεια, Κάρστεν Φριτς. «Οι τιμές στα πρατήρια θα πρέπει να υποχωρήσουν ακόμα και αν η πτώση θα είναι μικρότερη λόγω φόρων, περιθωρίων επεξεργασίας διυλιστηρίων και πτώσης της τιμής του δολαρίου». Για τους ειδικούς πάντως ο μεγάλος άγνωστος είναι μέχρι πού μπορεί να φτάσει η υποχώρηση των διεθνών τιμών. «Αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται οι δασμοί, αλλά και από τον όγκο παραγωγής των χωρών του ΟΠΕΚ+, ιδιαίτερα του Καζακστάν, που συνεχίζει να παράγει ποσότητες- ρεκόρ», εκτιμούν παράγοντες της αγοράς ενέργειας. Μετά από αυτές τις πτώσεις, η βιομηχανία πετρελαίου έχει καταρρεύσει μαζικά. Ο δείκτης S&P Oil & Gas Exploration & Production του κλάδου έχει χάσει πάνω από 19% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Η ExxonMobil , ο ηγέτης του κλάδου, έχει χάσει σε κεφαλαιοποίηση περισσότερο από 13% , μετά τις δασμολογικές ανακοινώσεις του Τραμπ.
Η Chevron έχασε επίσης περισσότερο από 16%. Μεταξύ των μεγάλων παικτών, το πλήγμα ήταν μεγαλύτερο για την ConocoPhilips , η οποία έχει υποχωρήσει κατά 18%.
50 δολάρια το βαρέλι;
Η JP Morgan, στο βασικό της σενάριο, προβλέπει ότι το Brent θα κλείσει το 2025 στα 64 δολάρια το βαρέλι και το αμερικανικό αργό, κάτω από τα 60 δολάρια το 2026.
«Ο πρόεδρος Τραμπ θέλει φθηνό πετρέλαιο και φυσικό αέριο και για να το πετύχει, είναι πρόθυμος να ασκήσει πίεση σε ολόκληρο το ενεργειακό σύστημα», λέει ο Πάτρικ Ντε Χάαν της GasBuddy. Και προσθέτει ειρωνικά: « Μερικές φορές πρέπει να προσέχεις τι εύχεσαι : η φθηνή βενζίνη συνήθως σημαίνει ότι η οικονομία έχει πρόβλημα».
Για την JP Morgan, ο στόχος της κυβέρνησης Τραμπ είναι ξεκάθαρος: «Μειώστε την τιμή του αργού πετρελαίου στα 50 δολάρια το βαρέλι ή και λιγότερο», ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα υπομείνει μια περίοδο «βιομηχανικής αναταραχής».
Οι ειδικοί λένε πάντως ότι η τιμή του πετρελαίου είναι απίθανο να πέσει κάτω από τα 50 δολάρια: σε αυτό το επίπεδο, οι αμερικανικές εταιρείες θα σταματούσαν την παραγωγή τους. «Αν οι τιμές δεν ανακάμψουν, τα αποτελέσματα θα γίνουν ορατά: πολλές εταιρείες θα αποφύγουν να ολοκληρώσουν νέα φρεάτια, θα διατηρήσουν τον εξοπλισμό σε αδράνεια αλλά θα συρρικνωθούν και θα διοχετεύσουν τυχόν πλεονάζοντα μετρητά σε εξαγορές μετοχών, αντί να επεκτείνουν την παραγωγή», επισημαίνει ο Γκαμπριέλε Σορμπάρα της Siebert Williams Shank.
Κίνδυνος για το ενεργειακό μοντέλο
Η αβεβαιότητα αρχίζει όμως να αλλάζει τη συμπεριφορά και των πετρελαϊκών κολοσσών. Επενδυτικές εταιρείες ,όπως η Raymond James προειδοποιούν στην τελευταία έκθεσή τους ότι «αν επιμείνουν οι τρέχουσες τιμές, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η παραγωγή θα μειωθεί. Ο διευθυντής ενέργειας της εταιρείας, Μάρσαλ Άντκινς σχολιάζει: «Όχι μόνο δεν θα βγάλουμε νέα τρυπάνια, αλλά εάν η τιμή συνεχίσει να πέφτει, θα είναι μια πραγματική καταστροφή για όλους». Ο Αντκινς πιστεύει ότι για να συμβεί μια πραγματική αύξηση της παραγωγής, οι τιμές του αργού θα πρέπει να φτάσουν τα 85 δολάρια το βαρέλι. Αυτό που διακυβεύεται τελικά δεν είναι μόνο η κερδοφορία των παραγωγών. Είναι η βιωσιμότητα ενός ενεργειακού μοντέλου που έχει μετατρέψει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε κυρίαρχο παίκτη στις παγκόσμιες αγορές.
«Εάν οι τιμές δεν σταθεροποιηθούν σύντομα πάνω από τα 60 δολάρια, πολλοί ειδικοί συμφωνούν ότι η έκρηξη του σχιστολιθικού πετρελαίου (fracking) θα μπορούσε να εισέλθει σε μια νέα φάση συρρίκνωσης. Η προσπάθεια του Τραμπ για φθηνότερο καύσιμο, θα μπορούσε να επιφέρει δομικές ζημιές που είναι δύσκολο να αντιστραφούν», σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
Τέλος στο… «drill baby drill»
Ειδικοί και εταιρείες επισημαίνουν ήδη ότι το νέο τοπίο θα μπορούσε να οδηγήσει στο αντίθετο από τη διάσημη υπόσχεση του Ντόναλντ Τραμπ, “drill baby drill”-ότι δηλαδή υπό τη διακυβέρνησή του, το πετρέλαιο θα ρέει στις ΗΠΑ με ξέφρενους ρυθμούς και με περισσότερα πηγάδια από ποτέ.Τώρα, οι εταιρείες ετοιμάζονται να μειώσουν σημαντικά την παραγωγή.
«Ο συνδυασμός της πλεονάζουσας προσφοράς, της μακροοικονομικής επιδείνωσης και της πολιτικής πίεσης για διατήρηση των τιμών σε χαμηλά επίπεδα θα μπορούσε να προκαλέσει τα αντίθετα αποτελέσματα, από εκείνα που επεδίωκε ο πρόεδρος Τραμπ», προειδοποιεί η JP Morgan.
