Ένα τσουνάμι χτυπά τις διεθνείς αγορές, σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του και δεν αφήνει τίποτα όρθιο: οι μετοχές καταρρέουν, τα ομόλογα βυθίζονται, τα νομίσματα τρέμουν και το πετρέλαιο γονατίζει. Ποιοι διασώζονται; Οι κινεζικές μετοχές με τη στήριξη του Πεκίνου.
Ο καταλύτης; Οι εξοντωτικοί δασμοί 104% που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ στις κινεζικές εισαγωγές, οι οποίοι τέθηκαν επισήμως σε ισχύ τα ξημερώματα της Τετάρτης. Σε ισχύ οι ανταποδοτικοί δασμοί σε δεκάδες ακόμη χώρες, κυμαινόμενοι από 11% έως 86%. Μέσα σε λίγες ώρες, το παγκόσμιο επενδυτικό κλίμα κατέρρευσε, η αβεβαιότητα κορυφώθηκε και οι φόβοι για παγκόσμια ύφεση αναζωπυρώθηκαν.
Ματώνουν οι μετοχές – πλην Κίνας
Με απώλειες άνω του 2,6% άνοιξαν οι ευρωπαϊκές αγορές (περισσότερα εδώ). Στην Αθήνα ο Γενικός Δείκτης καταγράφει πτώση της τάξης του 3%. Οι τράπεζες υποχωρούν 3,65%. Οι ρευστοποιήσεις δεν έχουν αφήνουν κανέναν κλάδο αλώβητο, αλλά οι πιέσεις είναι και σήμερα εντονότερες στις τράπεζες. Τα futures των αμερικανικών αγορών δείχνουν ότι και η Wall Street θα ματώσει εκ νέου.
Η αιμορραγία άρχισε νωρίτερα από την Ασία. Ο δείκτης MSCI για την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού εκτός Ιαπωνίας υποχώρησε πάνω από 2%. Στο Τόκιο ο Nikkei κατέγραψε ενδοσυνεδριακά απώλειες άνω του 4% και έκλεισε στο -3,9%. Πτώση 4,6% και στην Ταϊβάν παρά την παρέμβαση της κυβέρνησης με ταμείο σταθεροποίησης 15 δισ. δολαρίων. Κόντρα στο ρεύμα οι κινεζικές αγορές. Στη Σαγκάη ο Σύνθετος Δείκτης ενισχύθηκε σχεδόν 1,3% και στο Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng σημείωσε άνοδο 0,68%.
Η κινεζική κυβέρνηση επέτρεψε στο γιουάν να διολισθήσει ακόμα περισσότερο, με την κεντρική ισοτιμία να διαμορφώνεται στα 7,2066 ανά δολάριο – η χαμηλότερη από τον Σεπτέμβριο του 2023. Το onshore γουάν άγγιξε τα 7,3499, μόλις ένα βήμα πριν τα χαμηλά 17ετίας.
Μαζική έξοδος από το χρέος
Η σφοδρότητα της αντίδρασης των επενδυτών αποτυπώνεται και στα ομόλογα, που την περασμένη εβδομάδα είχαν λειτουργήσει ως καταφύγιο. Σήμερα οι τιμές τους βουλιάζουν και οι αποδόσεις εκτινάσσονται. Η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς σκαρφαλώνει κατά 24 μονάδες βάσης στο 4,501%. Η απόδοση του 30ετούς έφτασε το 5,023%, τα υψηλότερα επίπεδα από τα τέλη του 2023, σηματοδοτώντας μαζική έξοδο επενδυτών από το αμερικανικό χρέος.
Η Wall Street έχει ήδη βιώσει τις επιπτώσεις. Ο S&P 500 κατέγραψε μία από τις μεγαλύτερες ανατροπές των τελευταίων 50 ετών: από θετικό άνοιγμα πέρασε σε απώλειες 4,2 ποσοστιαίων μονάδων, ενώ η συνολική ζημιά των τελευταίων τεσσάρων ημερών ανέρχεται σε 5,8 τρισεκατομμύρια δολάρια κεφαλαιοποίησης — η μεγαλύτερη απώλεια στην ιστορία του δείκτη.
Διαβάστε περισσότερα για τα ομόλογα εδώ: Έκρηξη στην αγορά ομολόγων: Βυθίζονται οι τιμές, εκτινάσσεται το κόστος δανεισμού
Πονάει και το δολάριο
Το δολάριο, που συνήθως παίζει τον ρόλο του «τελευταίου καταφυγίου» σε περιόδους κρίσης, αυτή τη φορά δείχνει σημάδια κόπωσης. Η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου και η κατάρρευση των αμερικανικών ομολόγων το ρίχνουν σε χαμηλά πολλών μηνών έναντι άλλων ασφαλών νομισμάτων. Το αμερικανικό νόμισμα υποχωρεί 0,8% έναντι του γιεν, φτάνοντας τα 145,10, και 0,5% έναντι του ελβετικού φράγκου, αγγίζοντας τα 0,8430.
Η υποχώρηση του δολαρίου αντανακλά την ανησυχία ότι οι ξένοι επενδυτές ενδέχεται να αποσύρουν κεφάλαια από τις ΗΠΑ — όχι μόνο λόγω του εμπορικού πολέμου, αλλά και εξαιτίας του πλήγματος στην αξιοπιστία της αμερικανικής δημοσιονομικής πολιτικής. Οι πιέσεις ενισχύονται από την απότομη άνοδο στις αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών τίτλων, που ανεβάζουν το κόστος δανεισμού και επιτείνουν την αποστροφή στο ρίσκο.
Οι δηλώσεις Τραμπ ότι «η Κίνα χειραγωγεί το νόμισμά της» και ότι «τελικά θα κάνει συμφωνία» δεν φαίνεται να κατευνάζουν τις αγορές. Όπως σχολίασε ο επικεφαλής οικονομολόγος για την Κίνα της Nomura, Ting Lu: «Οι ΗΠΑ και η Κίνα είναι κολλημένες σε ένα άνευ προηγουμένου, δαπανηρό chicken game. Και καμία πλευρά δεν δείχνει διάθεση να υποχωρήσει».
Ύφεση προ των πυλών
Η JPMorgan προειδοποιεί ότι ο συνδυασμός των νέων δασμών με τη γενικότερη επιβράδυνση είναι αρκετός για να ωθήσει την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση. «Το κόστος εισαγωγών από την Κίνα σημαίνει ένα de facto φορολογικό σοκ 400 δισ. δολαρίων για αμερικανικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις», αναφέρουν οι αναλυτές της τράπεζας.
Τα ασφαλή καταφύγια παίρνουν τη σκυτάλη: το γιεν ενισχύθηκε 0,8% στα 145,10 ανά δολάριο και το ελβετικό φράγκο κατά 0,5% στα 0,8430. Η τιμή του χρυσού αναρριχήθηκε στα 3.005 δολάρια ανά ουγγιά.
Σε ελεύθερη πτώση το πετρέλαιο
Στην ενέργεια, η κατάρρευση είναι δραματική. Το πετρέλαιο τύπου Brent βούτηξε 3,7% στα 60,50 δολάρια το βαρέλι, ενώ το αμερικανικό αργό έπεσε 4,1% στα 57,16 δολάρια. Οι αγορές αμφισβητούν πλέον ανοιχτά τη μελλοντική ζήτηση από την Κίνα.
Η κεντρική τράπεζα της Νέας Ζηλανδίας μείωσε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης στο 3,5% και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο πιο επιθετικών μειώσεων, αναγνωρίζοντας τον αντίκτυπο των παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων στην εγχώρια οικονομία.
Η επενδυτική κοινότητα εισέρχεται σε νέα φάση: εκείνη όπου οι πολιτικές αποφάσεις ξεπερνούν τα οικονομικά μοντέλα και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι αντικαθιστούν τις παραδοσιακές παραμέτρους ανάλυσης.