Με τον Φρίντριχ Μερτς του CDU να λαμβάνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, στόχος είναι να συγκροτηθεί ένας μεγάλος συνασπισμός με το SPD έως το Πάσχα. Οι διαπραγματεύσεις για την κατανομή των υπουργείων και το κυβερνητικό πρόγραμμα δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Τι μπορεί όμως να περιμένει κανείς σε κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν τη Γερμανία και την Ευρώπη;
Η Capital Economics επιχειρεί να κάνει μία πρόβλεψη για το πώς μπορούν να εξελιχθούν τα πράγματα μετά το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών.
Το φρένο χρέους
Η μεταρρύθμιση του αυστηρού συνταγματικού κανόνα περί χρέους (debt brake) θεωρείται λιγότερο πιθανή, καθώς CDU, SPD και Πράσινοι δεν συγκεντρώνουν την απαιτούμενη πλειοψηφία δύο τρίτων. Ωστόσο, υπάρχουν τέσσερις πιθανοί δρόμοι για αύξηση του δημοσιονομικού χώρου:
- Συνεργασία με την αριστερή Die Linke για μεταρρύθμιση.
- Αναστολή εφαρμογής λόγω εθνικής έκτακτης ανάγκης.
- Εκμετάλλευση παραθύρων στους ισχύοντες κανόνες.
- Συμφωνία για πρόσθετες αμυντικές δαπάνες μέσω κοινού δανεισμού στην ΕΕ.
Ανεξαρτήτως μεθόδου, το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να διατηρηθεί στο 2,5% του ΑΕΠ το 2024, αποφεύγοντας περαιτέρω σύσφιγξη.
Έκδοση κοινών ευρωομολόγων
Το εκλογικό αποτέλεσμα καθιστά πιο πιθανή την κοινή έκδοση ομολόγων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για αμυντικές δαπάνες. Παρά τον σκεπτικισμό CDU και SPD ως προς την ανάληψη υποχρεώσεων άλλων χωρών, ο Μερτς δίνει προτεραιότητα στην άμυνα, ενώ οι δημοσιονομικοί περιορισμοί καθιστούν δύσκολη τη χρηματοδότηση μέσω εθνικού προϋπολογισμού.
Αυτό σημαίνει ότι στην παρούσα φάση το εργαλείο των ευρωομολόγων (το οποίο είχε αξιοποιηθεί και στην αντιμετώπιση της πανδημίας, σε ένα «άλμα» τότε στην κατεύθυνση της δημοσιονομικής ενοποίησης) εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Γερμανίας. Δεν έχει λοιπόν λόγο το Βερολίνο να συνεχίσει να λέει «nein».
Εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία
Αναμένεται αύξηση των ευρωπαϊκών εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας εντός του έτους.
Ωστόσο, ο Μερτς δεν υποστηρίζει την επανέναρξη μέσω Nordstream, ο οποίος δεν λειτουργεί μετά το σαμποτάζ του 2022. Θα πρέπει λοιπόν να βρεθεί άλλη οδός.
Να σημειωθεί ότι η ενεργειακή κρίση ήταν ένας από τους παράγοντες που έδωσαν ώθηση στο AfD. Το ίδιο ισχύει και με τη λεγόμενη «πράσινη μετάβαση». Είναι βέβαιο ότι η κλιματική ατζέντα δεν είναι στις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η χώρα εγκαταλείπει τη δέσμευση για κλιματική ουδετερότητα έως το 2045.
Σχέσεις με τις ΗΠΑ
Ο Μερτς προκρίνει την ευρωπαϊκή ανεξαρτησία στον τομέα της ασφάλειας, αλλά όχι σε οικονομικό επίπεδο. Αντιθέτως, υποστηρίζει συμφωνία ελευθέρου εμπορίου ως απάντηση στις απειλές δασμών του Τραμπ. Το επαγγελματικό του παρελθόν στη BlackRock υποδηλώνει φιλοαμερικανική στάση, σχολιάζει η Capital Economics.
Παρόλα αυτά το βράδυ των εκλογών τον είδαμε να εξαπολύει μία επίθεση κατά των Ντόναλντ Τραμπ και Έλον Μασκ, η οποία για μερίδα αναλυτών σηματοδοτεί μία «σεισμική μετατόπιση» στις διατλαντικές θέσεις. Η στάση του σίγουρα προκάλεσε έκπληξη και μένει να φανεί πώς θα αντιδράσει σε αυτήν ο Ντόναλντ Τραμπ.
Σχέσεις με την Κίνα
Η πίεση από τις ΗΠΑ για μείωση των γερμανο-κινεζικών οικονομικών δεσμών εντείνεται. Ο Μερτς θα αντισταθεί. Οι γερμανικές βιομηχανίες έχουν τεράστια συμφέροντα στην Κίνα και οι εμπορικοί δεσμοί των δύο χωρών είναι ισχυροί.
