Η μεγαλύτερη αγορά αυγών στις ΗΠΑ, ίσως και παγκοσμίως, δεν διαθέτει κότες, φάρμες ή μονάδες επεξεργασίας.
Από ένα κτίριο γραφείων στο Νιου Χάμσαϊρ, περίπου δώδεκα άτομα διευκολύνουν την εμπορία δισεκατομμυρίων αυγών ετησίως, μια διαδικασία που καθορίζει τι πληρώνουν οι Αμερικανοί ανά ντουζίνα στο σούπερ μάρκετ ή για ομελέτες σε εστιατόρια.
Το Egg Clearinghouse (ECI) είναι ελάχιστα γνωστό εκτός του κλάδου: λειτουργεί ως διαδικτυακή αγορά όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να υποβάλουν προσφορές για αυγά που διατίθενται προς πώληση και να βλέπουν τα αποτελέσματα των συναλλαγών. Μόνο τα μέλη του ECI, παραγωγοί και αγοραστές αυγών, έχουν δικαίωμα συναλλαγών.
Τον τελευταίο καιρό, υπάρχουν πολύ περισσότεροι αγοραστές από πωλητές στη «Wall Street των Αυγών», όπως εξηγεί σε ρεπορτάζ η Wall Street Journal. Και τούτο γιατί η γρίπη των πτηνών ταράζει την αγορά πουλερικών. Το παράξενο αυτό χρηματιστήρια έχει διακινήσει πάνω από 2,6 δισεκατομμύρια αυγά και 39 εκατομμύρια κιλά προϊόντων αυγού αξίας άνω των 600 εκατομμυρίων δολαρίων.
Το ECI αντιπροσωπεύει ένα μικρό ποσοστό της συνολικής αγοράς αυγών, λιγότερο από 5%, αλλά παίζει κρίσιμο ρόλο στη διάθεση αυγών σε όσους τα χρειάζονται ή αντιμετωπίζουν ελλείψεις και έχει καίρια συμβολή στη διαμόρφωση των τιμών.
«Αν δεν βρίσκεις αυγά, εμείς είμαστε η αγορά σου», λέει στη WSJ ο Άλαν Μονρό, πρόεδρος του ECI. «Καλύπτουμε τα κενά».
Η αυξημένη δραστηριότητα έρχεται καθώς οι τιμές των αυγών καίνε τους Αμερικανούς καταναλωτές. Κατά μέσο όρο, οι καταναλωτές πληρώνουν περίπου 5 δολάρια τη ντουζίνα. To αντίτιμο συνιστά ιστορικό υψηλό και είναι διπλάσιο σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ.
Τα σούπερ μάρκετ και οι μεγάλοι αγοραστές σε κάποιες περιπτώσεις πληρώνουν έως και 7 δολάρια τη ντουζίνα, για να εξυπηρετήσουν τη ζήτηση, γεγονός που καθιστά τις πωλήσεις αυγών ζημιογόνες σε ορισμένες περιπτώσεις. Το κάνουν για να μην χάσουν μερίδιο αγοράς, με την ελπίδα πως οι τιμές θα υποχωρήσουν και πάλι.
Η πιο φονική επιδημία γρίπης πτηνών
Στην εστίαση πολλοί είναι εκείνοι που επιβάλουν επιπλέον χρεώσεις για πιάτα με αυγά.
Η πιο φονική επιδημία γρίπης των πτηνών στα χρονικά έχει οδηγήσει στον θάνατο πάνω από 100 εκατομμύρια κότες, γαλοπούλες και όρνιθες αυγοπαραγωγής στις ΗΠΑ από το 2022, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας.
Μόλις ανιχνευθεί μόλυνση σε ένα μόνο πτηνό μιας φάρμας, ολόκληρο το κοπάδι συχνά θανατώνεται για την αποτροπή περαιτέρω εξάπλωσης, προκαλώντας ελλείψεις εφοδιασμού σε ορισμένες περιοχές και καταστήματα τροφίμων.
Μια εναλλακτική αγορά για την τιμολόγηση των αυγών
Για χρόνια, οι ανταγωνιστές της βιομηχανίας αυγών βασίζονταν σε ερευνητές που επισκέπτονταν τις αγορές χονδρικής για να ορίσουν δείκτες τιμών.Οι παραγωγοί και οι αγοραστές αυγών δημιούργησαν το ECI ως εναλλακτική μέθοδο τιμολόγησης και εμπορίας του προϊόντος, σε σχέση με τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια που λειτουργούσαν στη Νέα Υόρκη και το Σικάγο.
Το ECI ξεκίνησε τη μεσολάβηση συναλλαγών το 1971, με διοικητικό συμβούλιο που περιλάμβανε στελέχη του κλάδου, όπως ο Φρεντ Άνταμς Τζούνιορ, ιδρυτής της Cal-Maine, της μεγαλύτερης αμερικανικής εταιρείας παραγωγής αυγών.
Όπως και στα χρηματιστήρια, το ECI δεν ορίζει τις τιμές των αυγών. «Οι αγοραστές και οι πωλητές καθορίζουν την τιμή. Εμείς απλώς διευκολύνουμε τη διαδικασία», λέει ο Μονρό στη WSJ.
Τα δεδομένα του βοηθούν εταιρείες έρευνας αγοράς, όπως η Expana, να διαμορφώνουν τους δείκτες τιμών του κλάδου, καθώς προσφέρουν μια εικόνα της αγοράς που συνήθως δεν είναι διαθέσιμη, σύμφωνα με την Κάριν Ρισπόλι, διευθύντρια του τομέα αυγών στην Expana.
Πώς λειτουργεί το ECI
Το μεγαλύτερο μέρος των 110 δισεκατομμυρίων αυγών που παράγονται στις ΗΠΑ ετησίως είναι δεσμευμένο μέσω συμβολαίων με μεγάλους πελάτες, όπως αλυσίδες σούπερ μάρκετ, εστιατόρια και ξενοδοχεία. Οι όροι αυτών των συμβολαίων δεν είναι δημόσιοι.
Μέσω του ECI, ένας αγοραστής μπορεί να υποβάλει προσφορά για φορτηγά γεμάτα αυγά σε συγκεκριμένη τιμή. Ένας παραγωγός που έχει αυγά προς πώληση απαντά με αντιπροσφορά. Το ECI λαμβάνει προμήθεια ενός σεντ ανά ντουζίνα αυγών που εμπορεύεται, ανεξάρτητα από το αν η τιμή είναι 2 ή 8 δολάρια.
Όλες οι συναλλαγές είναι ανώνυμες, και μόνο μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας το ECI αποκαλύπτει την ταυτότητα των δύο πλευρών.
Πώς χάθηκε η ισορροπία
Οι τιμές των χοίρων, του καλαμποκιού, του σιταριού, της σόγιας, των βοοειδών και ακόμη και των κατεψυγμένων κιβωτίων βοδινού κρέατος διαμορφώνονται μέσω αγορών που διαχειρίζεται η CME Group. Λίγα βασικά αγροτικά προϊόντα βασίζονται σε μια άγνωστη στο ευρύ κοινό ανταλλακτική υπηρεσία για τον καθορισμό της αξίας τους.
Ο Άλαν Μονρό, με σχεδόν 40 χρόνια εμπειρίας στο ECI, προσλήφθηκε όταν εργαζόταν ως διευθυντής τράπεζας. Ένας πρώην πρόεδρος του ECI πήγε στην τράπεζα για να καταθέσει επιταγές από παραγωγούς αυγών και, αφού έμαθε ότι ο Μονρό είχε μεγαλώσει σε φάρμα αυγών, του προσέφερε δουλειά.
Όταν έγινε πρόεδρος του ECI πριν από τρία χρόνια, η αγορά των αυγών ήταν ισορροπημένη: κάθε μέρα υπήρχαν περίπου 50 παραγωγοί που πουλούσαν αυγά και 60 προσφορές αγοράς.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, ο Μονρό ανέφερε πως υπήρχαν μόλις 10 προμηθευτές που πουλούσαν αυγά, αλλά 200 αγοραστές που έκαναν προσφορές. Η γρίπη των πτηνών έχει πυροδοτήσει ένα ντελίριο αναζήτησης αυγών, με τους διανομείς τροφίμων και τα εστιατόρια να χρησιμοποιούν το ECI για να καλύψουν τις παραγγελίες τους.
