Εποχές προ… Lehman Brothers αρχίζει να θυμίζει το Χρηματιστήριο Αθηνών, το οποίο για πρώτη φορά από το 2008 βλέπει την αθροιστική κεφαλαιοποίηση των εισηγμένων να ξεπερνά το ορόσημο των 110 δισ. ευρώ και να οδηγεί την αναλογία με το ΑΕΠ κοντά στο «φράγμα» του 50%, επιβεβαιώνοντας τη σταθερά ανοδική πορεία των τελευταίων 4-5 ετών και γυρίζοντας τον χρόνο σε μια περίοδο αρκετά διαφορετική από τη σημερινή.
Άλλωστε, μην ξεχνάμε ότι μέσα σ’ αυτά τα σχεδόν 17 χρόνια έχει μεσολαβήσει μια πολυετής οικονομικής κρίση, η οποία επέφερε πολλαπλές ανακατατάξεις, όπως για παράδειγμα στον αριθμό των εταιρειών που απαρτίζουν την καθημερινότητα της Λεωφόρου Αθηνών (ουδείς μπορεί να λησμονήσει το τεράστιο κύμα φυγής της προηγούμενης δεκαετίας), στους κλάδους της οικονομίας που «πρωταγωνιστούν» στις κορυφαίες επιλογές των επενδυτών, αλλά και στην ανθρωπογεωγραφία του Χ.Α.
Επιστροφή στο 2008
Με την Coca – Cola να δίνει το «σύνθημα», τις τράπεζες να συνεχίζουν την «εκστρατεία» προς τα υψηλά 9ετίας κι αρκετά blue chips να φιγουράρουν σε ιστορικά ή πολυετή ρεκόρ, η συνολική αποτίμηση των σχεδόν 150 ενεργών εταιρειών της Λεωφόρου Αθηνών ανέρχεται πλέον στην περιοχή των 112 δισ. ευρώ. Εντυπωσιακό είναι δε, το γεγονός ότι αυτήν την στιγμή ο επενδυτής διαπιστώνει ότι υπάρχουν τουλάχιστον 23 εισηγμένες στο ελληνικό ταμπλό με αξία άνω του 1 δισ. ευρώ έκαστη, ενώ πριν μερικά χρόνια δεν ξεπερνούσαν τις 15.
Χρηματιστήριο – Εισηγμένες: Το κρίσιμο καλεντάρι των εταιρικών μεγεθών
Κάνοντας την απαραίτητη ιστορική αναδρομή, η τελευταία φορά που παρατηρήθηκαν αντίστοιχα νούμερα στη Λεωφόρο Αθηνών χρονολογείται τον Αύγουστο του 2008 (!), όταν η κεφαλαιοποίηση υπολογιζόταν σε κάτι περισσότερο από 124 δισ. ευρώ. Με μία διαφορά όμως. Εκείνη την περίοδο η τροχιά ήταν καθοδική, λόγω των ραγδαίων εξελίξεων στις ΗΠΑ (κατάρρευση της Lehman Brothers), με αποτέλεσμα η κεφαλαιοποίηση ενόσω ξεκίνησε από την περιοχή των 190 δισ. ευρώ (Ιανουάριος ’08) εντέλει να βυθιστεί κατά σχεδόν -65% και να κατέλθει στα 69 δισ. ευρώ (Δεκέμβριος ’08).
Ο Αύγουστος του ’08 ήταν ο τελευταίος μήνας, κατά τον οποίο η αξία των εισηγμένων υπερέβαινε τα 110 δισ. ευρώ. Μέχρι φυσικά, να έρθει η χθεσινή συνεδρίαση, στη διάρκεια της οποίας οι επενδυτές είδαν ξανά τη συγκεκριμένη τιμή -για πρώτη φορά έπειτα από σχεδόν 17 χρόνια ή αλλιώς έπειτα από 198 μήνες. Στο μεσοδιάστημα έχουν συμβεί παρά πολλά. Από τη χρεοκοπία της οικονομίας και τις διαδοχικές ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, έως την πανδημία του κορωνοϊού και το ξέσπασμα του πολέμου στη γειτονιά της Ευρώπης.
Δεν είναι τυχαίο ότι από τα 124,5 δισ. ευρώ τον Αύγουστο του 2008 η αξία της ελληνικής αγοράς κατρακύλησε στα 26,7 δισ. ευρώ μόλις μία τριετία αργότερα, δηλαδή το 2011. Από το 2013 και για μία 10ετία, η αθροιστική αποτίμηση των εισηγμένων «έπαιζε» σταθερά στα χαμηλά επίπεδα των 44 έως 66 δισ. ευρώ, μένοντας εγκλωβισμένη στην εσωστρέφεια και στις διαδοχικές προκλήσεις. Το 2023 ήταν η χρονιά της εκτόξευσης, με την κεφαλαιοποίηση να ξεκολλάει και να μεγεθύνεται στα 87,9 δισ. ευρώ, ενώ πέρυσι ακολούθησε ακόμη μία θετική χρονιά, ξεπερνώντας το ορόσημο των 100 δισ. ευρώ και φθάνοντας στα 103,7 δισ. ευρώ (Δεκέμβριος ’24).
Όσον αφορά το 2025, η εκκίνηση είναι άκρως ενθαρρυντική, με την αγορά ήδη να σκαρφαλώνει στα 111 δισ. ευρώ, ενόσω δεν αποκλείεται να υπάρξει περαιτέρω άνοδος, αν αναλογιστούμε την υπεραπόδοση της οικονομίας, τα ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη, τα γενναιόδωρα μερίσματα, τις νέες εισαγωγές εταιρειών, αλλά και την προοπτική επιστροφής στις Αναπτυγμένες Αγορές. Φυσικά, όλα τα παραπάνω ισχύουν υπό την αίρεση ότι το διεθνές περιβάλλον θα μείνει μακριά από προκλήσεις, οι οποίες μπορούν να ανατρέψουν την επενδυτική ψυχολογία.
«Ποδαρικό» στο 2025 με επιχειρηματικά deals άνω των 3 δισ. ευρώ
Η αναλογία με το ΑΕΠ
Έχοντας αυτά στα υπόψη, αξίζει να ρίξουμε μια ματιά και σε ακόμη έναν δείκτη, ο οποίος έρχεται να επιβεβαιώσει την προσπάθεια επιστροφής της ελληνικής αγοράς στα προ Lehman Brothers επίπεδα. Ο λόγος για την αντιστοιχία Κεφαλαιοποίηση/ΑΕΠ, η οποία αντικατοπτρίζει την αναλογία μεταξύ της αξίας της ελληνικής οικονομίας, όπως αυτή συμπυκνώνεται στην έννοια του ΑΕΠ, και της αξίας του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ της χώρας το 2008 ανερχόταν στα 238 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς, λίγες ημέρες πριν την κορύφωση του κραχ στη Wall Street, η αντιστοιχία Κεφαλαιοποίησης/ΑΕΠ κυμαινόταν στο 52%, δεδομένου ότι η αξία των εισηγμένων υπολογιζόταν στα 124 δισ. ευρώ. Αφού «βούλιαξε» έως και το ναδίρ των 174 δισ. ευρώ (2016), το ΑΕΠ κατάφερε να υπερβεί το ψυχολογικό όριο των 200 δισ. ευρώ μόλις το 2022 (σε τρέχουσες τιμές), ενώ η εκτίμηση για το 2024 και το 2025 προβλέπει μια περαιτέρω ανάπτυξη πέριξ ή κι άνω των 230 δισ. ευρώ.
Ως εκ τούτου, η περίφημη αντιστοιχία Κεφαλαιοποίηση/ΑΕΠ κυμαίνεται ξανά κοντά στο αρκετά ικανοποιητικό 50%, γεφυρώνοντας εν μέρει το μεγάλο «κενό» με τις διεθνείς αγορές και «γυρίζοντας» τον χρόνο πριν το ξέσπασμα της κρίσης.
Μια… άλλη αγορά
Βέβαια όλες αυτές οι συγκρίσεις λαμβάνουν χώρα ανάμεσα σε δύο περιόδους, στις οποίες το Χρηματιστήριο Αθηνών έχει αρκετές διαφορές.
Κι αυτό αφορά ιδίως αριθμό των εισηγμένων, οι οποίες σήμερα είναι αισθητά λιγότερες σε σχέση με την προ-ελληνικής κρίσης περίοδο, όταν ξεπερνούσαν τις 200. Αυτό σημαίνει ότι η τρέχουσα κεφαλαιοποίηση των 112 δισ. ευρώ εξασφαλίζεται με λιγότερους αλλά πιο δυνατούς «παίχτες» σε σύγκριση με το 2008. Άλλωστε, μην ξεχνάμε ότι τα τελευταία χρόνια, εκτός των παραδοσιακών τραπεζών, οι οποίες συνήθως τραβούν το μεγαλύτερο κουπί, έχουν βγει μπροστά και εταιρείες από άλλους κλάδους, όπως η ενέργεια, η τεχνολογία, οι κατασκευές κ.α.
Ακόμη μία διαφορά συνίσταται στην… τάση, δηλαδή στην κατεύθυνση του Χ.Α.. Το 2008 η ελληνική αγορά βρισκόταν στην αρχή μιας μακράς, βαθιάς και επίπονης, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, οπισθοχώρησης. Αντίθετα, σήμερα φαίνεται ότι ατενίζει το μέλλον με σαφώς μεγαλύτερη αισιοδοξία, προσδοκώντας να δώσει συνέχεια στον ανοδικό κύκλο, ο οποίος ξεκίνησε πριν μερικά χρόνια και πλέον μπορεί να λάβει περαιτέρω ώθηση σε περίπτωση αναβάθμιση του Χ.Α. στις Αναπτυγμένες Αγορές.
Τέλος, άξιο αναφοράς είναι το μίγμα των επενδυτών. Πριν τη Lehman Brothers, τα ηνία της Λεωφόρου Αθηνών βρίσκονταν στα χέρια των Ελλήνων, των οποίων η συμμετοχή στις ημερήσιες συναλλαγές άγγιζε το 53%. Η πολυετής οικονομικής κρίση άλλαξε άρδην τις ισορροπίες, επιφέροντας συντριπτικό πλήγμα στους Έλληνες, οι οποίοι πλέον αποτελούν… μειονότητα, ελέγχοντας λιγότερο από το 40% της πίττας των καθημερινών αγοραπωλησιών.
Ο άνθρωπος των deals για το CVC – Τα πωλητήρια, η υψηλή ρευστότητα και οι επόμενες κινήσεις
Η αθροιστική κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. από το 2008 έως το 2025 (τιμές Δεκεμβρίου)
• 111,0 δις. ευρώ 2025 (Φεβρουάριος)
• 103,7 δισ. ευρώ 2024
• 87,9 δισ. ευρώ 2023
• 65,8 δισ. ευρώ 2022
• 66,0 δισ. ευρώ 2021
• 53,8 δισ. ευρώ 2020
• 61,2 δισ. ευρώ 2019
• 44,8 δισ. ευρώ 2018
• 54,0 δισ. ευρώ 2017
• 45,1 δισ. ευρώ 2016
• 46,7 δισ. ευρώ 2015
• 52,9 δισ. ευρώ 2014
• 66,5 δισ. ευρώ 2013
• 33,7 δισ. ευρώ 2012
• 26,7 δισ. ευρώ 2011
• 54,3 δισ. ευρώ 2010
• 84,1 δισ. ευρώ 2009
• 69,0 δισ. ευρώ 2008
• 106,7 δισ. ευρώ 2008 (Σεπτέμβριος)
• 124,5 δισ. ευρώ 2008 (Αύγουστος)
Χρηματιστήριο: Οι 3+1 μετοχές που δίνουν τη «μάχη» του… 1 δισ. ευρώ
(Τα παραπάνω αποτελούν προϊόν δημοσιογραφικής έρευνας και δεν συνιστούν προτροπή για αγορά, πώληση ή διακράτηση οποιασδήποτε μετοχής)
