Για περίπου δύο χρόνια η φρενίτιδα γύρω από τα άλματα της τεχνητής νοημοσύνης τροφοδοτούσε ένα θεαματικό ράλι τρισεκατομμυρίων δολαρίων στη Wall Street και τα διεθνή χρηματιστήρια. Πόλεμοι, ακρίβεια, επιτόκια, πολιτικές εξελίξεις – τίποτα δεν φαινόταν ικανό να σταθεί εμπόδιο. Το κλίμα άλλαξε αιφνιδίως με την εμφάνιση της κινεζικής DeepSeek.
Ανακύπτει λοιπόν το ερώτημα: Ήταν η αιμορραγία του 1 τρισ. δολαρίων ένας προσωρινός πανικός για τις δυνατότητες μίας μικρής startup του ασιατικού δράκου; Ήταν η πρώτη γεύση του νέου πολέμου της AI ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα; Ή ήταν το σπάσιμο μιας φούσκας που είχε παραγεμίσει αέρα και περίμενε την αφορμή;
Λίγο και από τα τρία. Η αντίδραση της αγοράς αντικατοπτρίζει ανησυχίες για πιθανούς πολέμους τιμών AI, για τη βιωσιμότητα των κεφαλαιουχικών δαπανών σε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ και τις προκλήσεις «πλοήγησης» σε έναν τομέα που μεταβάλλεται τόσο γρήγορα, ενώ έρχεται και σαν μία διόρθωση ύστερα από εκτίναξη των αποτιμήσεων σε δυσθεώρητα ύψη.
Κάποιοι αναλυτές μάλιστα επισημαίνουν ότι μέσα από την κρίση υπάρχουν πάντα και ευκαιρίες. «Πιστεύουμε ότι οι εξελίξεις είναι πιθανό να ενισχύσουν τη συνολική ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, αν και μπορεί να μετατοπιστεί η προσοχή εκεί όπου συγκεντρώνεται αξία στο οικοσύστημα. Συνιστούμε στους επενδυτές να επωφεληθούν από την ακραία αστάθεια και να δημιουργήσουν θέσεις για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη στο οικοσύστημα της τεχνητής νοημοσύνης», ήταν το μήνυμα του Μαρκ Χέφελε, Chief Investment Officer της UBS Global Wealth Management.
Το ειδικό βάρος της Nvidia
Οι απώλειες της Δευτέρας αφορούσαν κατά το ήμισυ το ανηλεές σφυροκόπημα που δέχθηκε η Nvidia. Η κεφαλαιοποίησή της συρρικνώθηκε κατά σχεδόν 600 δισ. δολάρια σε μία συνεδρίαση. Αλλά ακόμη και έτσι, η μετοχή της εξακολουθεί να καταγράφει κέρδη της τάξης του 100% από τις αρχές του έτους. Η κεφαλαιοποίησή της έχει οκταπλασιαστεί από τα τέλη του 2022.
H Nvidia ήταν τα τελευταία χρόνια ο μεγάλος κερδισμένος από το ράλι, αφού οι ημιαγωγοί της θεωρούνται ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη των νέων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Η απειλή που δέχεται σήμερα είναι η μεγαλύτερη που έχει αντιμετωπίσει από τότε που οι πωλήσεις των τσιπ της εκτινάχθηκαν στα ύψη πριν από δύο χρόνια. Η εταιρεία εξασφάλισε κέρδη άνω των 63 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα τελευταία τέσσερα τρίμηνα, γεγονός που την καθιστά μια από τις πιο κερδοφόρες εταιρείες όλων των εποχών.
Με την DeepSeek, ωστόσο, να παρουσιάζει ένα μοντέλο generative AI ανταγωνιστικό στο ChatGPT με πολύ λιγότερους ημιαγωγούς της Nvidia (διέθεσε μόλις 6 εκατ. δολάρια για την αγορά τους, την ώρα που η OpenAΙ δαπανά δισεκατομμύρια), τα σύννεφα για τις προοπτικές των πωλήσεών της πύκνωσαν.
Αλλά η ίδια, θέλησε να είναι καθησυχαστική. Επαίνεσε τις εξελίξεις της DeepSeek και εξέφρασε την πεποίθησή της για την ισχυρή μελλοντική ζήτηση των προϊόντων της. Η ανάπτυξη μοντέλων AI «απαιτεί σημαντικό αριθμό GPU της Nvidia και δικτύωση υψηλής απόδοσης», είπε η εταιρεία.
Τα 3 σήματα κινδύνου
Ο Άλμπερτ Έντουαρντς, ένας διαβόητα απαισιόδοξος στρατηγικός αναλυτής της γαλλικής επενδυτικής τράπεζας Societe Generale, έχει βιώσει αρκετά επεισόδια ευφορίας στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Είχε προβλέψει τη φούσκα του dot-com στις ΗΠΑ πριν από το 2000. Επίσης, είχε προβλέψει τη φούσκα των ιαπωνικών μετοχών στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η οποία τελικά έσκασε το 1990.
Σήμερα, ο Έντουαρντς συνεχίζει να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για μια διαρκώς διογκούμενη φούσκα στις μετοχές των ΗΠΑ. Σε πρόσφατο σημείωμά του πριν από τη χθεσινή αιμορραγία επεσήμανε τρία στοιχεία, που πυροδοτούν την ανησυχία του.
- Πρώτον, οι μετοχές των ΗΠΑ αποτελούν πλέον το 75% της παγκόσμιας κεφαλαιοποίησης της αγοράς. Η υψηλή συγκέντρωση σε μία μόνο χώρα μπορεί να αποτελεί ένδειξη υπερβολής, όπως κατά τη διάρκεια της φούσκας του Nifty Fifty στις ΗΠΑ που έληξε τη δεκαετία του 1970 ή της προαναφερθείσας ιαπωνικής φούσκας. Η Ευρώπη καλύπτει μόνο το 15% της παγκόσμιας κεφαλαιοποίησης και η Ιαπωνία περίπου 5%.
- Έπειτα, υπάρχει η κυριαρχία του τεχνολογικού τομέα στις ΗΠΑ. Οι μετοχές του τομέα αντιστοιχούν στο 35% της συνολικής αξίας της αγοράς, υπερβαίνοντας τα επίπεδα που είχαν παρατηρηθεί κατά την κορύφωση της φούσκας του dot-com το 2000.
- Αυτό που ο Άλαν Γκρίνσπαν ονόμαζε «παράλογη ευφορία» των επενδυτών βρίσκεται επίσης στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων τουλάχιστον 40 ετών. Ο δείκτης της Conference Board για την αισιοδοξία των επενδυτών, που ιστορικά συσχετίζεται με τις κινήσεις των τιμών του δείκτη S&P 500, βρίσκεται πολύ μπροστά από το σημείο όπου βρίσκεται η αγορά.
Το αφήγημα πειστικό, αλλά…
«Αυτό το ακραίο υψηλό στην αισιοδοξία των Αμερικανών σχετικά με την προοπτική των μετοχών είναι ένα σαφές σημάδι υπερβολής, ειδικά καθώς αυτή η αισιοδοξία ξεπερνά σημαντικά τις επιδόσεις», έγραψε ο Έντουαρντς.
Από την άλλη υπάρχει το αφήγημα εκείνο που λέει ότι οι μετοχές θα συνεχίσουν να υπεραποδίδουν, καθώς οι εταιρείες θα υιοθετούν τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης τα επόμενα χρόνια και θα βλέπουν τα περιθώρια κέρδους τους να αυξάνονται. Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα και αν θα ανταποκριθούν στις υψηλές προσδοκίες των επενδυτών, μένει να φανεί. Σε κάθε περίπτωση, ο Έντουαρντς δεν το πιστεύει.
«Η δική μου εξαιρετικά προκατειλημμένη άποψη προέρχεται από δεκαετίες παρατήρησης παρόμοιων δελεαστικών αφηγημάτων, είτε πρόκειται για τη φούσκα του Nasdaq στα τέλη της δεκαετίας του 1990 είτε πριν από αυτήν το ‘θαύμα’ της ασιατικής οικονομίας στα μέσα της δεκαετίας του 1990», έγραψε ο Έντουαρντς. «Κάθε φούσκα έχει ένα πειστικό αφήγημα, που μόνο εκ των υστέρων αποδεικνύεται ανοησία».
Διαβάστε ακόμη:
→ Γνωρίστε τον «νευρικό» Λιανγκ Γουενφένγκ- τον 40χρονο χρηματιστή πίσω από το κινεζικό θαύμα
→ Ο αστεροειδής που «έκαψε» 1 τρισ. δολ. στη Wall Street – Θα εξαφανίσει τον ανταγωνισμό;
→ DeepSeek: Το μικρό κινεζικό εργαστήρι που σόκαρε τους δισεκατομμυριούχους της Σίλικον Βάλεϊ
