Εντεινόμενες πιέσεις δέχεται το ευρώ τους τελευταίους μήνες, με τους επενδυτές να ζυγίζουν τα πιο ισχυρά στοιχεία για την αμερικανική οικονομία έναντι της ευρωπαϊκής, περιμένοντας έτσι και πιο επιθετικές μειώσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ. Η εικόνα δεν θα αλλάξει σύντομα.
Στην τροχιά υποτίμησης του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος έναντι του αμερικανικού δολαρίου έχουν βεβαίως διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και οι εκτιμήσεις για τις πολιτικές, που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση Τραμπ. Τα σχέδιά του για δασμούς, φοροελαφρύνσεις και αύξηση δαπανών σημαίνουν υψηλότερο πληθωρισμό και κατά συνέπεια περιορισμένες δυνατότητες μείωσης επιτοκίων από τη Federal Reserve.
Υπό τις συνθήκες αυτές δεν είναι να απορεί κανείς που το ευρώ έχει ήδη υποτιμηθεί κατά περίπου 3% έναντι του δολαρίου από τις εκλογές στις ΗΠΑ και έπειτα. Η Capital Economics υπολογίζει ότι ο κατήφορος θα έχει συνέχεια.
Οι δασμοί και τα επιτόκια
Η βασική υπόθεση εργασίας των αναλυτών της είναι ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές αγαθών το δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους (εκτός από εκείνες από την Κίνα, οι οποίες θα υπόκεινται σε δασμούς 60%). Σημειώνουν ωστόσο πως εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με την ευρύτερη εμπορική πολιτική των ΗΠΑ.
Η επίδραση των δασμών στις αγορές συναλλάγματος πιθανότατα δεν έχει ακόμη πλήρως τιμολογηθεί. Όταν καταστεί σαφές ότι θα επιβληθούν δασμοί και θα επιβεβαιωθεί το ύψος τους, θα ωθήσει το δολάριο προς τα πάνω.
Επιπλέον η Capital Economics πιστεύει ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια περισσότερο από ό,τι προεξοφλείται επί του παρόντος στην αγορά, γεγονός που θα εντείνει την πίεση στο ευρώ προς περαιτέρω υποτίμηση.
Στο πλαίσιο αυτό προβλέπει ότι το ευρώ θα υποχωρήσει στην απόλυτη ισοτιμία έναντι του δολαρίου μέχρι το τέλος του 2025, το οποίο θα είναι το χαμηλότερο επίπεδό του από τα τέλη του 2022.
Σταθερό ή και ενισχυμένο έναντι άλλων νομισμάτων
Από την άλλη οι αναλυτές της CE εκτιμούν το ευρώ θα υποτιμηθεί ελάχιστα, ή ακόμη και θα ενισχυθεί, έναντι των νομισμάτων των άλλων εμπορικών του εταίρων.
Η Κίνα είναι η κορυφαία πηγή εισαγωγών της ευρωζώνης και ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγικούς προορισμούς της. Το ευρώ δεν αποκλείεται να ανατιμηθεί έναντι του γιουάν, καθώς το τελευταίο θα δεχτεί σφυροκόπημα, εάν οι ΗΠΑ όντως επιβάλλουν δασμούς 60% στις εισαγωγές αγαθών από την Κίνα . Ελαφρά ανατίμηση ενδέχεται να παρουσιάσει και έναντι των νομισμάτων των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ θα έχει οριακές μεταβολές έναντι της στερλίνας.
Με βάση τα παραπάνω η ονομαστική σταθμισμένη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ θα παραμείνει γενικά αμετάβλητη το επόμενο έτος. Και καθώς ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη θα είναι σε παρόμοια επίπεδα με αυτόν των βασικών εμπορικών εταίρων της, ούτε η πραγματική πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ θα μεταβληθεί ιδιαίτερα. Συνεπώς οι κινήσεις στις αγορές συναλλάγματος θα έχουν αμελητέο αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη και τον πληθωρισμό της ευρωζώνης.
«Τούτου λεχθέντος, υπάρχει σαφώς ο κίνδυνος το ευρώ να αποδυναμωθεί περισσότερο από ό,τι προβλέπουμε», προειδοποιεί η Capital Economics. Αυτό θα μπορούσε να δώσει ώθηση στις εξαγωγές, αν και δεδομένων των διαρθρωτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η βιομηχανία της ευρωζώνης, πιθανότατα θα χρειαζόταν μια μεγάλη κίνηση συναλλάγματος για να έχει διαρκή αντίκτυπο. Ένα ασθενέστερο ευρώ θα ωθούσε επίσης τον πληθωρισμό. O εμπειρικός κανόνας είναι ότι μια υποτίμηση 10% του σταθμισμένου δείκτη ωθεί τον πληθωρισμό κατά περίπου 0,5% μετά από ένα χρόνο.
Γιατί η ΕΚΤ βλέπει το φθηνό ευρώ ως μέρος της λύσης
Συνολικά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ μάλλον θα καλωσόριζαν ένα ασθενέστερο ευρώ, εκτιμά η CE. Ομολογουμένως, η υποτίμηση έναντι του δολαρίου δεν θα βοηθούσε στον στόχο των ευρωπαίων φορέων χάραξης πολιτικής να προωθήσουν το ευρώ ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι τώρα που ο συνολικός πληθωρισμός έχει πέσει στο 2%, η ανησυχία του Διοικητικού Συμβουλίου μετατοπίζεται από τον υψηλό πληθωρισμό στην αδύναμη ανάπτυξη.
H Capital Economics πιστεύει ότι πληθωρισμός θα ξεπεράσει τον στόχο το επόμενο έτος και η αύξηση του ΑΕΠ θα παραμείνει συγκρατημένη. Αν μη τι άλλο, ένα ασθενέστερο ευρώ θα θεωρηθεί ως μέρος της λύσης.
Ποια η ανησυχία
Παρόλα αυτά θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το φθηνό ευρώ σημαίνει πιο ακριβές εισαγωγές ενέργειας και άλλων βασικών πρώτων υλών, που αποτιμώνται σε δολάριο στη διεθνή αγορά. Και αυτό δεν αποκλείεται να δημιουργήσει νέους πονοκεφάλους.
