Οι επενδυτές έχουν μπροστά τους τις δύο πιο κρίσιμες ίσως εβδομάδες του έτους. Είναι δύο εβδομάδες καυτών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, αλλά και με σημαντικές πολιτικές εξελίξεις σε 3 μεγάλες οικονομίες. Ξεχωρίζουν βεβαίως οι εκλογές της 5ης Νοεμβρίου στις ΗΠΑ.
Μέσα στο επόμενο 15νθημερο έχουμε:
- Εκλογές στην Ιαπωνία
- Εκλογές στις ΗΠΑ
- Παρουσίαση κρίσιμου προϋπολογισμού στη Βρετανία
- Εξελίξεις στη Μέση Ανατολή (περιμένουμε την απάντηση του Ιράν στο Ισραήλ, αλλά και τις νέες κινήσεις σε Λίβανο και Γάζα)
- Τις αποφάσεις 2 μεγάλων κεντρικών τραπεζών για τα επιτόκια (Βρετανία, Ιαπωνία).
Αρχίζοντας από την Κυριακή και τις ιαπωνικές κάλπες, πρέπει να σημειώσουμε πως οι ψηφοφόροι της Ιαπωνίας θα μπορούσαν να τερματίσουν την κυριαρχία του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος για περισσότερο από μια δεκαετία, αναγκάζοντας το κυβερνών κόμμα να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό, που θα το ανάγκαζε σε αλλαγή ρότας ή στασιμότητα.
Οι γενικές εκλογές, εννέα ημέρες πριν οι ΗΠΑ επιλέξουν νέο πρόεδρο, προσθέτουν αβεβαιότητα σε ένα ήδη ταραγμένο γεωπολιτικό τοπίο καθώς η κυβέρνηση του Τόκιο αντιμετωπίζει αυξανόμενες εντάσεις με τη γειτονική Κίνα, ενώ ο πληθωρισμός πιέζει τα ιαπωνικά νοικοκυριά.
Από τον Τραμπ έως τον Νετανιάχου
Καμία εκλογική αναμέτρηση βεβαίως δεν είναι πιο σημαντική από την αμερικανική. Το εάν θα επιστρέψει ο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο ή θα αναλάβει τα ηνία η Κάμαλα Χάρις έχει καθοριστική σημασία για γεωπολιτικές εξελίξεις, παγκόσμιο εμπόριο και αγορές. Και μιας και μιλάμε για γεωπολιτικές εξελίξεις, τα βλέμματα όλων είναι σταθερά στραμμένα στη φλεγόμενη Μέση Ανατολή.
Τα αντίποινα του Ισραήλ στο Ιράν για την πυραυλική επίθεση της 1ης Οκτωβρίου ήταν «συγκρατημένα», υπό την έννοια ότι ο Μπενιαμίν Νετανιάχου τήρησε την υπόσχεσή του στον Τζο Μπάιντεν και δεν έδωσε εντολή για πλήγμα σε πετρελαϊκές και πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Η επίθεση σε στρατιωτικούς στόχους και οι «περιορισμένες ζημιές», όπως είπε το ίδιο το Ιράν, δίνουν στο τελευταίο την ευκαιρία να αποφύγει μία περαιτέρω κλιμάκωση και έναν ολοκληρωτικό πόλεμο. Κανείς δεν είναι βέβαιος ότι θα την αξιοποιήσει. Αλλά προς το παρόν Νετανιάχου και Χαμενεΐ φαίνεται να θέλουν να αποφύγουν το χειρότερο δυνατό σενάριο.
Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να περιμένουμε αύξηση των τιμών του πετρελαίου – που αντί να κινείται προς τα 100 δολάρια, όπως κάποιοι φοβούνταν, οπισθοχωρεί στα 70 δολάρια.
Στα καταφύγια οι επενδυτές
Οι επενδυτές ανησυχούν. Ύστερα από μία αρκετά μεγάλη περίοδο που τους είδαμε να αψηφούν γεωπολιτικές εντάσεις, πολέμους, την ενεργειακή κρίση και κρίση ακριβείας και πληθώρα άλλων αρνητικών παραγόντων, επιλέγοντας το ρίσκο, τους τελευταίους μήνες τρέχουν στα καταφύγια. Δολάριο και χρυσός είναι βεβαίως οι μεγάλοι ευνοημένοι. Οι επενδυτές «τρέχουν» στο αμερικανικό νόμισμα όσο ποντάρουν σε αυξανόμενη μεταβλητότητα, ενώ δεν λένε να φύγουν από το καταφύγιο του χρυσού.
Το δολάριο έχει σκαρφαλώσει σε υψηλά 3 μηνών έναντι των μεγάλων ανταγωνιστών του. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας αλλά και την προοπτική νίκης του Ντόναλντ Τραμπ στις εκλογές. Οι κινήσεις στις αγορές οψιόν δείχνουν μάλιστα ότι το ράλι του δολαρίου θα έχει συνέχεια, ειδικά έναντι του ευρώ.
Με την ευρωπαϊκή οικονομία να έρχεται αντιμέτωπη με εξαιρετικά ασθενή ανάπτυξη, αλλά και ταχύτερη των προβλέψεων αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, οι επενδυτές περιμένουν σύντομα να δουν απόλυτη ισοτιμία 1:1 των δύο νομισμάτων. Ήδη το ευρώ έχει υποτιμηθεί 4% έναντι του δολαρίου μέσα στον Οκτώβριο. Οι πιέσεις στο ευρωπαϊκό νόμισμα θα έχουν συνέχεια, καθώς η αγορά ποντάρει σε αλλεπάλληλες επιθετικές μειώσεις των επιτοκίων. Εκτιμά μάλιστα ότι το πραγματικό επιτόκιο (συνυπολογιζόμενου του πληθωρισμού) τον Ιούλιο του 2025 θα έχει φτάσει σε μηδενικό ή και αρνητικό έδαφος.
Όσον αφορά στον χρυσό, με ένα εντυπωσιακό ράλι από τις αρχές του έτους έχει σπάσει το φράγμα των 2.700 δολαρίων η ουγγιά και τίποτα δεν φαίνεται ικανό να ανακόψει αυτή την ανοδική πορεία. Μέσα στο 2025 δεν αποκλείεται να δούμε το πολύτιμο μέταλλο να εκτινάσσεται – έστω και προσωρινά πάνω και από τα 3.000 δολάρια η ουγγιά – επίπεδα που θα φάνταζαν μη ρεαλιστικά έως και πριν από κάποια χρόνια.
Ο δείκτης μεταβλητότητας VIX – που συχνά αποκαλείται και δείκτης φόβου – αναμένεται να απογειωθεί μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, σύμφωνα με αναλυτές που μίλησαν στο Reuters. Η εξαιρετικά αμφίρροπη μάχη ανάμεσα σε Τραμπ και Χάρις, οι δύσκολα προβλέψιμες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι προσδοκίες για τις επόμενες κινήσεις των κεντρικών τραπεζών θα κρατήσουν την αγωνία στο «κόκκινο». Όταν ο VIX απογειώνεται οι δείκτες στις αγορές μετοχών συνήθως κοκκινίζουν. Αλλά η πτωτική τάση θα μπορούσε να κρατήσει μόνο έως τις 5 Νοεμβρίου. Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών δεν αποκλείεται να δώσει νέα ώθηση στη συνέχεια.
Μην το κάνεις όπως η Λιζ Τρας
Ακόμη και ο βρετανικός προϋπολογισμός, που θα παρουσιαστεί στις 7 Νοεμβρίου, είναι πιθανό να προκαλέσει αναταράξεις στις αγορές.
Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει τι έγινε το 2022, όταν η κυβέρνηση της Λιζ Τρας παρουσίασε τον δικό της και προκάλεσε όχι απλά κραδασμούς στις αγορές, αλλά την παρολίγο κατάρρευση συνταξιοδοτικών ταμείων και άλλων θεσμικών επενδυτών με έκθεση σε ομόλογα.
Όλοι οι ελπίζουν ο Κιρ Στάρμερ των Εργατικών να έχει λάβει αυτό το μάθημα και να μην επαναλάβει τα λάθη της Τρας των Τόρις.
