Η αγορά των εμπορευμάτων καίγεται και παγώνει ταυτόχρονα. Ανάλογα με το πού θα κοιτάξεις. Ο χυμός πορτοκαλιού και το κακάο έχει εκτιναχθεί στα ύψη. Οι τιμές του χρυσού καλπάζουν, εκείνες του πετρελαίου θυμίζουν ασανσέρ και των βασικών μετάλλων, όπως του σιδηρομεταλλεύματος, καταποντίζεται.
Έχουμε συνηθίσει όταν μιλάμε για τους πρωταγωνιστές των commodities να κοιτάμε το πετρέλαιο, τον χαλκό, τα σιτηρά και τα πολύτιμα μέταλλα. Αλλά δεν υπάρχει καμία άλλη πρώτη ύλη που να επωφελήθηκε περισσότερο από την εκρηκτική ανάπτυξη της Κίνας και την πάντα πεινασμένη για μέταλλα παγκόσμια οικονομία από το σιδηρομετάλλευμα.
Το σιδηρομετάλλευμα αποτελεί την πρώτη ύλη για να παραχθούν οι λεγόμενες «χελώνες» χυτοσιδήρου από υψικαμίνους. Και από τις «χελώνες» (pig iron στα αγγλικά) παράγεται κυρίως ο χάλυβας (ατσάλι). Σήμερα το 98% του εξορυσσόμενου σιδηρομεταλλεύματος χρησιμοποιείται για την παραγωγή χάλυβα. Χάρη στις αμέτρητες χρήσεις του χάλυβα, το σιδηρομετάλλευμα έχει χαρακτηριστεί ως «πιο απαραίτητο για την παγκόσμια οικονομία από οποιαδήποτε άλλη πρώτη ύλη, εκτός ίσως από το πετρέλαιο».
Καθώς λοιπόν ο «δράκος» της Ασίας έτρεχε, καταναλώνοντας τεράστιες ποσότητες χάλυβα από το 1995 και έπειτα, η τιμή του σιδηρομεταλλεύματος απογειώθηκε κατά 937%. Στο ίδιο αυτό διάστημα των 29 ετών το πετρέλαιο αυξήθηκε κατά 534%, ο άνθρακας λίγο πάνω από 400%, ο χαλκός ανατιμήθηκε περίπου 355% και το ρύζι σχεδόν 220%.
Βουτιά 30% φέτος και καμπανάκι από τη Goldman
Ωστόσο το σιδηρομετάλλευμα βλέπει την τιμή του να δέχεται ισχυρότατες πιέσεις τα τελευταία χρόνια. Έχει υποχωρήσει κάτω από τα 100 δολάρια ανά μετρικό τόνο, περίπου 55% χαμηλότερα από το ιστορικό ζενίθ των 220 δολαρίων το 2021. Μόνο μέσα στο 2024 η τιμή του έχει κάνει βουτιά σχεδόν 30%. Και η Goldman Sachs προβλέπει ότι η κατρακύλα θα έχει συνέχεια, με την τιμή να διολισθαίνει στα 80 δολάρια. Γιατί; Γιατί η δύναμη που τον απογείωσε – η Κίνα – σήμερα κατεβάζει αισθητά ταχύτητα.
Η βιομηχανία χάλυβα της Κίνας έρχεται αντιμέτωπη με μία μεγάλη κρίση υπερπροσφοράς, πτώσης της ζήτησης και των τιμών και λουκέτων σε εργοστάσια. «Η Κίνα βρίσκεται σε μετάβαση σε μια οικονομία στηριζόμενη σε νέες παραγωγικές δυνάμεις που απαιτούν λιγότερο χάλυβα», ανέφεραν οι αναλυτές της Citi. «Τα εργοστάσια στη χώρα – τον μεγαλύτερο με διαφορά παραγωγό χάλυβα στον πλανήτη – πρέπει να εξορθολογίσουν τα επίπεδα παραγωγής, επηρεάζοντας την κατανάλωση και τις τιμές σιδηρομεταλλεύματος», εξήγησαν.
Υπό τις συνθήκες αυτές, η Goldman βλέπει την τιμή του σιδηρομεταλλεύματος να υποχωρεί Οι προοπτικές τριών μηνών της τράπεζας για το σιδηρομετάλλευμα μειώθηκαν στα 85 δολάρια τον τόνο σε 3 μήνες και στα 80 δολάρια σε ορίζοντα 12 μηνών.
Είναι λοιπόν σαφές ότι η αλλαγή του οικονομικού μοντέλου της Κίνας και οι χαμηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης σε σχέση με τους ιλιγγιώδεις που εμφάνιζε για πάνω από δύο δεκαετίες, «σκότωσαν» το μεγαλύτερο commodity boom στα χρονικά, όπως ονομάζουν το θεαματικό ράλι του σιδηρομεταλλεύματος οι ειδικοί. Το γεγονός ότι οι μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης παρουσιάζουν αναιμική μόνο ανάπτυξη και η αμερικανική οικονομία φλερτάρει και εκείνη με τη στασιμότητα, απλά “στερέωσε” την ταφόπλακα.
Ο βασιλιάς πέθανε, ζήτω ο βασιλιάς
Αν όμως ο κόσμος δεν «πεινάει» πια για σιδηρομετάλλευμα, πού κατευθύνεται η όρεξή του; Μεγάλος βασιλιάς στην αγορά εμπορευμάτων φέτος είναι το… κακάο, όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα που δημοσιεύει το CNBC. Καταγράφει κέρδη άνω του 60%, όπως και τα αυγά που ακολουθούν στη δεύτερη θέση.
Ο χυμός πορτοκαλιού, ο καφές και ο χρυσός έχουνε επίσης επιδοθεί σε ράλι.
Στους μεγάλους ηττημένους, πέρα από το σιδηρομετάλλευμα, συναντάμε τη σόγια, το βαμβάκι, το καλαμπόκι, το σιτάρι, το ρύζι και τη ζάχαρη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δείκτης S&P GSCI, που παρακολουθεί την πορεία των κυριότερων κατηγοριών εμπορευμάτων, είχε ενισχυθεί έως και 12% από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο. Ωστόσο τα κέρδη του για φέτος έχουν πλέον περιοριστεί στο 2,2%.
