Οι εντυπωσιακές επιδόσεις της αγοράς μετοχών παγκοσμίως οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στη φρενίτιδα γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη. Το πιο χαρακτηριστικό ίσως παράδειγμα είναι βεβαίως η Nvidia, με κέρδος 4.300% σε μία πενταετία, χάρη στα GPU, με την ονομασία Hopper – ένα απολύτως αναγκαίο συστατικό για την ανάπτυξη της generative AI.
Η συμβολή της εταιρείας του Τζένσεν Χουάνγκ στο θαύμα της τεχνητής νοημοσύνης είναι καθοριστικής σημασίας και τα προϊόντα της περιζήτητα. Από τον Έλον Μασκ έως τον Σαουδάραβα πρίγκιπα όλοι μάχονται για να αγοράσουν τους πολύτιμους Hopper. Κανείς δεν μπορεί να την κατηγορήσει ότι δεν ενισχύεται με βάση πραγματικά δεδομένα. Για πολλούς μάλιστα η περίπτωσή της θυμίζει εκείνη της Cisco, όταν στην 5ετία έως το 2000 είδε τη δική της μετοχή να ενισχύεται κατά 4.500%.
Η φούσκα του 2000
Οι μεγάλοι
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ήταν τέσσερις τεχνολογικές εταιρείες που οδηγούσαν την χρηματιστηριακή κούρσα: Cisco, Dell, Microsoft και Intel. Η Microsoft είναι και στο σημερινό ράλι μεταξύ των μεγάλων πρωταγωνιστών.
Η Amazon είναι επίσης από τις εταιρείες που όχι απλά άντεξαν στον χρόνο, αλλά τελικά θριάμβευσαν. Ωστόσο το παρελθόν ξυπνά και δυσάρεστες μνήμες.
Οι άνευ αξίας
Πέρα από τις 4 εκείνες εταιρείες με τις ισχυρότατες εταιρείες, υπήρχαν και δεκάδες εταιρείες dot.com που πολύ απλά έβλεπαν την τιμή τους να «φουσκώνει», χωρίς πραγματικό αντικείμενο και αξία. Δημιούργησαν όλες μαζί μία τεράστια φούσκα, που τελικά έσπασε στις αρχές της δεκαετίας 2000.
Και η ελεύθερη πτώση
Μερίδα αναλυτών εκφράζει φόβους ότι κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να συμβεί και σήμερα: Το ξέφρενο ράλι με καύσιμο την ΑΙ να οδηγήσει τελικά σε συντριβή. Τότε ο Nasdaq αφού είδε την αξία του να τετραπλασιάζεται σε μόλις 3 χρόνια, στη συνέχεια κατέρρευσε, με απώλειες 80% από το ζενίθ του Μαρτίου του 2000 στο ναδίρ του Οκτωβρίου του 2002. Ο S&P 500, ύστερα από ένα παρόμοιο ράλι τριετίας, στο ίδιο διάστημα (Μάρτιος 2000 – Οκτώβριος 2002) είχε πτώση 50%.
Τα δεδομένα του σήμερα
Το ράλι
Ο S&P 500, ο πλέον αντιπροσωπευτικός δείκτης της αμερικανικής αγοράς μετοχών έχει δει την αξία του να ενισχύεται κατά περισσότερο από 50% από τα χαμηλά του Οκτωβρίου 2022 έως σήμερα. Ο Nasdaq, στον οποίο έχουν μεγαλύτερο βάρος οι τεχνολογικές μετοχές, καταγράφει κέρδη 70% από τα τέλη του 2022.
Ο τεχνολογικός κλάδος έχει δει το μερίδιό του στη συνολική κεφαλαιοποίηση του S&P 500 να ανεβαίνει στο 32%, σύμφωνα με την LSEG Datastream. Είναι ένα στοιχείο που επίσης ξυπνά μνήμες από το 2000, όταν το μερίδιο του κλάδου είχε σκαρφαλώσει στο 35%.
Οι πρωταγωνιστές
Μόλις τρεις εταιρείες, Microsoft, Apple και Nvidia, καλύπτουν πάνω από το 20% της κεφαλαιοποίησης του δείκτη S&P 500. Αυτό από μόνο του προκαλεί σοβαρή ανησυχία. Ωστόσο υπάρχει και μία σημαντικότατη διαφορά με την προ 24ετίας εποχή. Η περιβόητη αναλογία P/E (τιμή μετοχής προς κέρδη) που είναι και το βασικό στοιχείο, που κοιτούν οι αναλυτές για να προβούν σε εκτιμήσεις για την «υγεία» της αγοράς. Είναι μεν υψηλή, αλλά απέχει πολύ από τα επίπεδα του 2000.
Η διαφορά
Πριν από 24 χρόνια οι τεχνολογικές διαπραγματεύονταν 48 φορές τα κέρδη. Σήμερα ο δείκτης P/E είναι στο 31. Ακόμη και η Nvidia, της οποίας η κούρσα ζαλίζει, εμφανίζει P/Ε 40, όταν το P/E της Cisco τον Μάρτιο του 2000 είχε φτάσει στο 131. Σύμφωνα με τους αναλυτές της Capital Economics οι προοπτικές των κερδών των μεγάλων τεχνολογικών παραμένουν άκρως ανθηρές.
Η ομοιότητα
Υπάρχουν πάντως και εκείνοι που επιμένουν να φοβούνται: «Υπάρχουν αρκετές ομοιότητες (με το 2000)», λέει στο Reuters ο Μάικ Ο’Ρουρκ, διευθυντής στρατηγικής της Jones Trading. «Όταν έχεις μία φούσκα, συνήθως στηρίζεται σε κάποια αληθινά, θετικά θεμελιώδη, τα οποία πυροδοτούν έναν ενθουσιασμό, που κάνει τελικά τους επενδυτές να πληρώνουν οποιαδήποτε τιμή για το οτιδήποτε», εξηγεί. Αυτός ο υπέρμετρος ενθουσιασμός, ακόμη και στη βάση πραγματικών στοιχείων, είναι συχνά κακός οιωνός.
