Κάτι δεν πάει καλά στη στρατηγική του ΟΠΕΚ. O Οργανισμός Πετρελαιο -Εξαγωγικών Χωρών μείωσε την παραγωγή από το 2022 σε μια προσπάθεια να διατηρήσει ψηλά τις τιμές του πετρελαίου. Οκτώ χώρες του ΟΠΕΚ+ επίσης, έχουν παρατείνει μονομερώς τις περικοπές στην παραγωγής τους ως τα τέλη Ιουνίου.
Το Brent διαπραγματεύεται σήμερα λίγο πάνω από τα 83 δολάρια το βαρέλι και το αμερικανικό αργό κοντά στα 80 δολάρια. Τιμές που είναι πολύ χαμηλές για τον μεγαλύτερο παραγωγό πετρελαίου του ΟΠΕΚ, τη Σαουδική Αραβία.
Η πρώτη εβδομάδα του Μαΐου έκλεισε με τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία πτώση των τιμών του αργού πετρελαίου από τον Φεβρουάριο, σχεδόν 7%. Το Brent έχασε 8,3% σε μόλις ένα μήνα, υποχωρώντας από τα 92 δολάρια στα 83,87 δολάρια, σήμερα.
Το Ριάντ χρειάζεται τουλάχιστον 90 δολάρια το βαρέλι για να χρηματοδοτήσει τον ακριβό εθνικό προϋπολογισμό του. Για το λόγο αυτό έχει αποσύρει μονομερώς ένα εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα. Σε μείωση της παραγωγής για τον ίδιο λόγο έχουν προχωρήσει η Αλγερία, το Καζακστάν, το Κουβέιτ, το Ομάν, το Ιράκ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ρωσία.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή, αρκετές βασικές χώρες του καρτέλ επενδύουν για να αυξήσουν την παραγωγική τους δυνατότητα. Αυτό σημαίνει ότι, αν και η άντληση πετρελαίου είναι περιορισμένη αυτή τη στιγμή, κάποια στιγμή σχεδιάζουν να παράγουν πολύ μεγαλύτερη ποσότητα αργού, από πριν.
«Ανθεί» το πετρέλαιο στην Αμερική
Την ίδια ώρα «ανθεί» επίσης και η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου της Αμερικής. Με περισσότερα από 13 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα σχιστολιθικού πετρελαίου, παραγωγή βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ.
Οι εξαγωγές αμερικανικών υδρογονανθράκων έχουν εκτοξευθεί και η κλίμακα των ετήσιων κερδών των “Big Oil” ήταν άνευ προηγουμένου – κυρίως λόγω της ανόδου των τιμών μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Οι μετοχές της ExxonMobil έχουν υπερδιπλασιαστεί και ο κλάδος του πετρελαίου ,ενθαρρυμένος από τις υψηλές τιμές, έχει ξεσπάσει σε συγχωνεύσεις και εξαγορές, κάνοντας μερικές από τις μεγαλύτερες συμφωνίες των τελευταίων δεκαετιών.
Όλα αυτά αυξάνουν τη νευρικότητα μέσα στο καρτέλ. Κάποιες χώρες παράγουν περισσότερο από όσο είχε συμφωνηθεί και άλλες πρέπει να κάνουν μεγαλύτερες θυσίες.
Περισσότερο πετρέλαιο
Ήδη, ο ΟΠΕΚ συνολικά, παρήγαγε επίσης περισσότερο πετρέλαιο τον Απρίλιο από ό,τι είχε συμφωνηθεί. Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg, η παραγωγή πετρελαίου στις εννέα χώρες που υπόκεινται στους στόχους του ΟΠΕΚ+ υπερέβη το συμφωνημένο επίπεδο κατά σχεδόν μισό εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, «περισσότερο από το ήμισυ της απόκλισης ,οφειλόταν στο Ιράκ, που αύξησε επίσης τις εξαγωγές του στα 3,41 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα τον Απρίλιο-μια αύξηση κατά 250.000 βαρέλια από τον Μάρτιο», αναφέρει η γερμανική Commerzbank.
Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, ο Τζαβάντ Οουτζί, υπουργός Πετρελαίου του Ιράν, διαβεβαίωσε ότι η χώρα του θα αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου κατά 400.000 βαρέλια την ημέρα , γεγονός που θα είναι πραγματικό πλήγμα για τον ΟΠΕΚ. Μια τόσο μεγάλη αύξηση της παραγωγής από την Τεχεράνη, θα ασκήσει περαιτέρω καθοδική πίεση στις τιμές, αναγκάζοντας τα μέλη του ΟΠΕΚ+ που κάνουν περικοπές, να αναλάβουν υψηλότερο κόστος.
Θα σπάσει το φράγμα
«Οι ρωγμές αυτές στον ΟΠΕΚ+ δεν αποκλείεται να σπάσουν τελικά το φράγμα του περιορισμού και να πλημμυρίσει η αγορά πετρελαίου», τονίζουν παράγοντες της αγοράς στη Ναυτεμπορική. «Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν οι μεγάλοι παραγωγοί πετρελαίου είναι να επαναληφθεί ο πόλεμος τιμών που σημειώθηκε το 2020 , την τελευταία φορά που υπήρξε τόσο σοβαρή διαφωνία μεταξύ των κύριων μελών του ΟΠΕΚ+ (Σαουδική Αραβία και Ρωσία)», προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Το Ιράκ αρνείται ήδη να κάνει περικοπές, με δεδομένη την ακραία εξάρτηση της οικονομίας της Βαγδάτης από το πετρέλαιο. Εάν συμβεί αυτό, θα είναι μόνο θέμα χρόνου να αρχίσουν οι υπόλοιπες χώρες να ακολουθούν τον ίδιο δρόμο, αναιρώντας τις περικοπές και πιέζοντας την τιμή του αργού πετρελαίου. Εάν το ρήγμα του Ιράκ διευρυνθεί, το φράγμα πετρελαίου τελικά θα σπάσει .
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της JP Morgan, μεταξύ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Ιράκ και του Καζακστάν, η παραγωγική ικανότητα θα αυξηθεί κατά 300.000 βαρέλια ημερησίως στη συνάντηση τον προσεχή Ιούνιο . Τα Εμιράτα έχουν ανακοινώσει μάλιστα ότι θα προτείνουν μεγαλύτερη αύξηση από ό,τι αναμένει η αμερικανική τράπεζα και υποδεικνύουν αύξηση της παραγωγικής ικανότητας κατά 200.000 βαρέλια την ημέρα, τον Ιούνιο. Αυτό μπορεί να αυξήσει τις εντάσεις μεταξύ των μελών του ΟΠΕΚ+ σε μία από τις πιο σημαντικές συναντήσεις του καρτέλ τους τελευταίους μήνες.
Πλεονάζουσα προσφορά
Σε κάθε περίπτωση, η αγορά πετρελαίου βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί. Μια νέα αύξηση της προσφοράς θα βύθιζε τις τιμές, καθώς «η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου έχει χάσει τη δυναμική της το πρώτο τρίμηνο του 2024, με αύξηση 1,6 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως-120.000 λιγότερα από αυτό που περιμέναμε, λόγω της εξαιρετικής αδυναμίας του ΟΟΣΑ», αναφέρει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας στην τελευταία μηνιαία έκθεσή του, τον Απρίλιο.
Οι τελευταίες κινήσεις στις τιμές επιβεβαιώνουν ότι η αγορά πετρελαίου είναι καλά εφοδιασμένη και ότι τα θεμελιώδη στοιχεία της προσφοράς και της ζήτησης δεν υποδηλώνουν πιθανή έλλειψη αργού πετρελαίου στο μέλλον.