Η αναγνώριση της προόδου της ελληνικής οικονομίας από οίκο αξιολόγησης που… αναγνωρίζει η ΕΚΤ είναι γεγονός. Οι επαγγελματίες του χρηματιστήριου της Αθήνας το έμαθαν πιθανά στα μέσα της διαπραγμάτευσης στην τελευταία σύνοδο της δεύτερης εβδομάδας του Σεπτέμβρη. Άντε να υπήρξαν και λιγοστοί που το ήξεραν από νωρίς το πρωί, με συνέπεια να πρωτοστατήσουν στη δημιουργία τάσης για ρευστοποίηση θέσεων. Αυτή κυριάρχησε επί δύο ώρες περίπου μετά τις 11:00 και ως την ώρα που εμφανίστηκε το κατώτερο μέρας, εβδομάδας, τριμήνου και εξαμήνου στις 1.234 μονάδες (13:13), με τους εγχώριους αναλυτές να τονίζουν από την αρχή του μήνα πως ήταν αρνητικό το πέρασμα κάτω από τις 1.260.
Ενώ το ταμπλό σκορπούσε σταθερά απογοήτευση και φόβο για συνέχεια στην εξάτμιση της αξίας των επενδυτικών χαρτοφυλακίων, οι θεσμικοί όρισαν ισορροπία γύρω από τις 1.236 μονάδες από τις 13:17 ως τις 14:10 και μετά, η ζήτηση σταμάτησε να κρύβεται. Έτσι από τις 16:20 ως το πέρας των ελεύθερων συναλλαγών ο Γ.Δ. κινήθηκε πλάγια αλλά σταθερά πάνω από τις 1.261 μονάδες, με ανώτερο μέρας τις 1.262,50 που εμφανίστηκε με ένα τίναγμα στις 16:48. Οι παρατηρήσεις αυτές βοηθούν όσους δεν πιστεύουν στα τυχαία φαινόμενα, αλλά αναζητούν πίσω από κάθε επενδυτική τάση την αναγκαιότητα της εξυπηρέτησης επενδυτικών συμφερόντων, των ισχυρών συνήθως θεσμικών.
Ο αντίκτυπος της αναβάθμισης σε επενδυτική βαθμίδα θα αποκαλυφθεί σε βάθος χρόνου, που στην καλύτερη περίπτωση θα «ολοκληρωθεί» προς το τέλος της χρονιάς. Εκτιμούμε ότι τότε κλείνει ο κύκλος των αντιδράσεων για το αξιόχρεο της ελληνικής οικονομίας. Διότι μπορεί η DBRS στις 8 Σεπτεμβρίου 2023 να αναβάθμισε την Ελλάδα σε ΒΒΒ low, που είναι αναβάθμιση σε επενδυτική βαθμίδα, αλλά οι αγοραίοι περιμένουν αναβάθμιση στις 15 Σεπτεμβρίου από Moody’s, χωρίς να προσφέρει επενδυτική βαθμίδα πριν από τα μέσα του 2024. Με τον αμερικανικό οίκο S&P στις 20 Οκτωβρίου 2023 να αναβαθμίζει την Ελλάδα σε ΒΒΒμε σταθερές προοπτικές. Αυτά είναι προσδοκίες, με αξιόλογες πιθανότητες επαλήθευσης.
Από τις πρώτες αντιδράσεις που έπεσαν στην αντίληψή μας οι ξένοι θεσμικοί ωθούνται από τους αναλυτές προς τα τραπεζικά blue chips. Υπάρχει επίσης μια σχολή σκέψης που θεωρεί πως αυτή η αναβάθμιση δεν θα αλλάξει τίποτε στην αγορά ομολόγων. Τονίζοντας ότι το spread του ελληνικού 10ετούς με το αντίστοιχο γερμανικό ομόλογο αναφοράς (στο 2,61%) και με το ιταλικό ομόλογο (στο 4,34%) δεν θα μεταβληθεί υπολογίσιμα. Η εκτίμησή μας πως δεν θα μας αναβαθμίσει η DBRS ήταν ερμηνεία της πτωτικής δυναμικής με πτωτικές 6 από τις 7 τελευταίες εβδομάδες.
Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου…
Προσαρμογή!
Τα καιρικά φαινόμενα και τα μηνύματα των καιρών ταυτίζονται το φθινόπωρο του 2023, που σαφέστατα δεν συγχωρεί λάθη και παραλείψεις. Αλλά κυρίως τονίζει την καθυστέρηση των πολιτικών δυνάμεων στο να συνειδητοποιήσουν τη ζημιά στην καθημερινότητα των κατοίκων του πλανήτη Γη, από την απουσία προετοιμασίας έναντι της επερχόμενης κλιματικής αλλαγής. Οι ειδικοί, έχοντας πλέον στα χέρια τους τα δεδομένα από τις πυρκαγιές και τις πλημύρες που ξέσπασαν σε όλες σχεδόν τις ηπείρους, δηλώνουν ξερά και καθαρά ότι τα «άγρια» φυσικά φαινόμενα θα εμφανίζονται συχνότερα και η έντασή τους θα μεγαλώνει. Καλό είναι να θυμόμαστε πως τα δασικά οικοσυστήματα της χώρας μας είναι από τα πλέον ευαίσθητα στον κόσμο. Καιρός είναι να σταματήσουν οι πολίτες αλλά και οι επαγγελματίες της ενημέρωσης να πιέζουν για μέτρα αντιμετώπισης που πρέπει να ληφθούν γρήγορα. Ναι, η πρόληψη είναι απαραίτητη, αλλά χρειάζεται αναπροσαρμογή απάντηση στα σύγχρονα φαινόμενα που γέννησε η κλιματική αλλαγή. Επίσης απαιτείται προσαρμογή των πολιτών στα νέα δεδομένα.
Σοφοκλής Β’
Κατά κόσμον, Κώστας Ιωαννίδης
