Μπορεί μετά το -2,47% της Δευτέρας (μεταξύ μας θα τη λέγαμε και «Δευτρέλα») να ακολούθησε η ανοδική σύνοδος της Τρίτης που την παρακολουθήσαμε αποσπασματικά από την «κατασκήνωση», ωστόσο οι αλλαγές των προσδοκιών στην παγκόσμια επενδυτική κοινότητα δεν ήταν δυνατό να περάσουν απαρατήρητες. Όλα άρχισαν μετά την ανακοίνωση της τιμής του δείκτη του Institute for Supply Management, γνωστού ως δείκτη ΙSM επί των υπηρεσιών, καθώς αυξήθηκε τον Αύγουστο φτάνοντας στο 54,5 που αντιστοιχεί σε υψηλό έξι μηνών και υπογραμμίζει την ανθεκτικότητα της ανάπτυξης στις ΗΠΑ. Αυτή η επίδοση γέννησε μια αλυσίδα συνειρμών.
Η πρώτη και καλύτερη ήταν πως με τέτοια δυναμική στην επέκταση των οικονομικών δεικτών η αύξηση των επιτοκίων από τη Fed δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ενώ, στην καλύτερη περίπτωση, αν δεν αυξηθούν κι άλλο τα επιτόκια, θα μεγαλώσει ο χρόνος παραμονής σε καθεστώς υψηλών επιτοκίων, αλλά μια τέτοια προσέγγιση ανεβάζει τα επιτόκια των διετών ομολόγων και για να αποκτηθούν από τους ήδη φρικιασμένους ξένους διαχειριστές κεφαλαίου θα αγοράζονται δολάρια με ξένα νομίσματα. Αυτό θα προκαλεί αδυνάτισμα της αγοραστικής δύναμης στους καταναλωτές των υπό ανάπτυξη χωρών που θα διαπιστώσουν πως η ενέργεια που χρειάζονται θα ακριβαίνει και οι πληθωριστικές πιέσεις θα αναγκάζουν σε άνοδο των επιτοκίων.
Οι δυο μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η παγκόσμια ανάπτυξη λόγω του ότι σε αυτό το στάδιο τις έχει μπροστά της η Fed είναι όντως ο κίνδυνος να παγιωθεί ο πληθωρισμός και ο κίνδυνος ο καταναλωτής να δει τις δαπάνες του να αδυνατίζουν όταν οι υπερβολικές αποταμιεύσεις εξαντληθούν. Με τα όσα συμβαίνουν στο ταμπλό, φαίνεται πως πολλοί είχαν βιαστεί να προεξοφλήσουν την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από την DBRS μέσα από την αναβάθμιση και τώρα που από την παγκόσμια συγκυρία η πιθανότητα αναβολής των ευχάριστων εξελίξεων μεγάλωσε, οι ρευστοποιήσεις από αυτή την ομάδα των υπεραισιόδοξων θεσμικών θα ισχυροποιηθούν.
Από την άλλη, μια ματιά στα διεθνή χρηματιστήρια, που συλλειτουργούσαν με το αθηναϊκό, έφτανε για να διαπιστώσει ο οιοσδήποτε πως όλα είχαν ημερήσιο διάγραμμα με μορφή Λ που ξεκινούσε από αρνητικό πεδίο, ήταν δηλαδή με άνοιγμα με καθοδικό χάσμα. Ενώ μετά από κορύφωση σε θετικό πεδίο όσο πλησίαζε η έναρξη στη Wall Street περνούσαν οι βασικοί δείκτες σε αρνητικό πεδίο ξανά. Καθώς το -0,8% σαν μεταβολή των ΣΜΕ του S&P500 ειδοποιούσε για μια ακόμα σύνοδο με εκπομπή φόβου έναντι του ρίσκου, όμως στην Αθήνα το -1,9% ένα τέταρτο περίπου προ της λήξης με τζίρο στα 90 εκατ. ήταν καθαρά ελληνική επενδυτική αντίδραση.
Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου…
Αναζητείται ευγένεια
Και αν ο αγέρας φυσά δεν μας δροσίζει, έγραψε ο Γιώργος Σεφέρης στο ποίημα Μυθιστόρημα ΙΘ και μετά τις τελευταίες καιρικές ανατροπές θα λέγαμε παραφράζοντας πως: Aν η καταιγίδα λυσσομανά, απ’ τα καμένα δεν ανακουφίζει. Στο ίδιο συντομότατο ποίημα υπάρχει η φράση: Mας βαραίνουν οι φίλοι που δεν ξέρουν πια πώς να πεθάνουν και μετά τις πρόσφατες ειδήσεις θα «χρησιμοποιούσαμε» τη βαθυστόχαστη παρατήρηση λέγοντας: Μας τρομάζουν οι συνάνθρωποι που με ευκολία αποφασίζουν ποιος (για ασήμαντη αφορμή) αξίζει να πεθάνει. Μπορούμε να ενοχοποιήσουμε την πανδημία. Ίσως να φταίνε… οι πηγές της απομόνωσης που κρύβονται στις εφαρμογές της τεχνολογίας και πιθανότατα η αργοπορία στην ανανέωση του διδακτικού περιεχόμενου της Παιδείας. Αλλά ό,τι και αν γέννησε αυτή την αλλαγή στη φύση γενικά, έχει επίδραση και στη λατρεία της βαρβαρότητας και την εγκατάσταση της φυσικής βίας στην ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία. Ζητούνται οι παλαιάς κοπής ευγενείς άνθρωποι και μαθήματα ευγένειας αντί μαθημάτων πολεμικών τεχνών που καμαρώνοντας επιλέγουν ανόητοι γονείς.
Σοφοκλής Β’
Κατά κόσμον Κώστας Ιωαννίδης
