Πτωτικά κινείται η τουρκική λίρα μετά τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών και τη νίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Συγκεκριμένα, η λίρα υποχώρησε το πρωί της Δευτέρας έως και 0,3%, με την ισοτιμία να διαμορφώνεται στις 20,03 λίρες ανά δολάριο, κοντά σε ιστορικό χαμηλό. Αργότερα, «μάζεψε» ελαφρά τις απώλειες.
Οι αναλυτές εκτιμούσαν ήδη πριν από τις εκλογές, και άσχετα από το εκλογικό αποτέλεσμα, ότι το τουρκικό νόμισμα θα σημειώσει σημαντική πτώση.
Morgan Stanley: Έρχεται «βουτιά» στα 28 ανά δολάριο
Πλέον αναμένεται μεγαλύτερη αστάθεια, με την Morgan Stanley να προειδοποιεί ότι, εάν ο Ερντογάν επιμείνει στην πολιτική του να διατηρεί τα επιτόκια χαμηλά, η λίρα κινδυνεύει με μεγάλη πτώση. Σύμφωνα με τους αναλυτές του οίκου, η ισοτιμία για το τουρκικό νόμισμα θα μπορούσε να υποχωρήσει έως τις 26 λίρες ανά δολάριο νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν και να αποδυναμωθεί κοντά στις 28 λίρες ανά δολάριο έως το τέλος του έτους.
«Χωρίς αλλαγή στο πλαίσιο της μακροοικονομικής πολιτικής για να δοθεί προτεραιότητα στον αποπληθωρισμό και να υιοθετηθούν φιλικές προς την αγορά πολιτικές, οι υψηλές ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης της Τουρκίας πιθανότατα θα διατηρήσουν ζωντανούς τους μακροοικονομικούς κινδύνους, αυξάνοντας την ευαισθησία σε παγκόσμιους κραδασμούς (τιμές εμπορευμάτων, Fed) καθώς και τη διαθεσιμότητα εισροών συναλλάγματος από περιφερειακούς εταίρους», έγραψαν οι αναλυτές της Morgan Stanley.
Αντίστοιχα, η Wells Fargo αναμένει ότι η ισοτιμία για το τουρκικό νόμισμα θα φτάσει τις 23 λίρες ανά δολάριο μέχρι το τέλος του τριμήνου. «Έχουμε μια αρκετά απαισιόδοξη προοπτική για την τουρκική λίρα ως αποτέλεσμα της διατήρησης της θέσης του Ερντογάν μετά τις εκλογές», δήλωσε στο CNBC ο οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών της Wells Fargo και στρατηγικός αναλυτής του FX, Brendan McKenna.
Σημειώνεται πάντως ότι ο Ερντογάν δεν αναμένεται να αλλάξει κατεύθυνση νομισματικής και οικονομικής πολιτικής, ούτε να περιορίσει τις πιέσεις του στην κεντρική τράπεζα για χαμηλότερα επιτόκια.
Η ανορθόδοξη προσέγγιση του Ερντογάν για τα επιτόκια, ο οποίος πιστεύει ότι τα χαμηλότερα επιτόκια οδηγούν σε χαμηλότερο πληθωρισμό, έχει φέρει στις αγορές μια σειρά από κανονισμούς και παρεμβάσεις, που εισάγονται ανεπίσημα και σχεδόν σε καθημερινή βάση. Το περιβάλλον αυτό δεν είναι ιδιαίτερα φιλικό πλέον για τους επενδυτές που τρέπονται σε φυγή, με τις συνολικές ξένες μετοχές και ομόλογα να μειώνονται κατά περίπου 85%, ή σχεδόν 130 δισ. δολάρια, από το 2013.
Ο ίδιος κατά την επινίκια ομιλία του, αναγνώρισε ότι ο πληθωρισμός είναι το πιο επείγον ζήτημα για τη χώρα. Ωστόσο, εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι θα μειωθούν οι πιέσεις στις τιμές. Σύμφωνα με το σκεπτικό του, ο πληθωρισμός θα μειωθεί, όπως μειώθηκαν τα επιτόκια, τα οποία, κατόπιν δικής του απαίτησης, υποχώρησαν στο 8,5% από το 19% όπου βρίσκονταν πριν από δύο χρόνια.
«Σχεδιάζουμε μια οικονομία επικεντρωμένη στις επενδύσεις και στην απασχόληση, με μια ομάδα διαχείρισης διεθνούς φήμης», διαβεβαίωσε ο κ. Ερντογάν απευθυνόμενος στους οπαδούς του στην Άγκυρα μετά την επικράτησή του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
«Είναι προφανές ότι το τρέχον μοντέλο οικονομίας δεν λειτουργεί»
«Μια νίκη Ερντογάν δεν κάνει κανέναν ξένο επενδυτή να νιώθει άνετα», σχολιάζει στο Bloomberg ο Hasnain Malik, υπεύθυνος στρατηγικής στην Tellimer. «Με πολύ υψηλό πληθωρισμό, πολύ χαμηλά επιτόκια και χωρίς καθαρά συναλλαγματικά αποθεματικά, θα μπορούσε να πλησιάζει μια οδυνηρή κρίση που θα επηρεάσει όλα τα περιουσιακά στοιχεία».
«Είναι προφανές ότι το τρέχον μοντέλο οικονομίας δεν λειτουργεί», δήλωσε από την πλευρά του ο Burak Cetinceker, διαχειριστής κεφαλαίων στο Strateji Portfoy. «Ο Ερντογάν μάλλον το γνωρίζει και μια μέτρια μετάβαση σε μια ορθόδοξη πολιτική στο εγγύς μέλλον είναι πιθανή γιατί διαφορετικά δεν είναι βιώσιμη. Οποιοδήποτε σήμα προς αυτό θα ήταν ευπρόσδεκτο από την αγορά».
Εφόσον υπάρξει μια στροφή στην πολιτική του Ερντογάν, αυτό θα φανεί πιθανόν κατά τους διορισμούς ατόμων στις βασικές οικονομικές θέσεις, συμπεριλαμβανομένου του υπουργείου Οικονομικών και της κεντρικής τράπεζας.
«Πρέπει να γίνουν κάποιες διορθώσεις για να αποφευχθεί τουλάχιστον η εξάντληση των συναλλαγματικών αποθεμάτων», δήλωσε ο Viktor Szabo, διευθυντής επενδύσεων στην Abrdn, υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει να γίνουν κάποιες αλλαγές στην πολιτική, επειδή «οι τρέχουσες ετερόδοξες πολιτικές είναι μη βιώσιμες».