Ένα κύμα ρευστοποιήσεων σαρώνει σήμερα τις αγορές μετοχών, με τους τραπεζικούς τίτλους να βρίσκονται στο επίκεντρο των πιέσεων, ενώ και το πετρέλαιο κάνει βουτιά κάτω από τα 80 δολάρια το βαρέλι. Την ίδια ώρα οι επενδυτές «τρέχουν» να βρουν καταφύγιο στα ομόλογα και τον χρυσό. Η απόφαση των ρυθμιστικών αρχών να εγγυηθούν το σύνολο των καταθέσεων σε Silicon Valley Bank και Signature φαίνεται να ευνοεί το κρατικό χρέος και τα πολύτιμα μέταλλα, αλλά αδυνατεί να στηρίξει τις μετοχές και εμπορεύματα.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Οι traders ποντάρουν από τη μία σε παύση των επιθετικών επιτοκιακών αυξήσεων από τη Federal Reserve και οι ειδικοί είναι καθησυχαστικοί ως προς τον βαθμό διάχυσης των προβλημάτων, υπογραμμίζοντας ότι δεν έχουμε να κάνουμε με μία νέα Lehman Brothers. Αλλά η αγορά εξακολουθεί να «χωνεύει» τον λόγο που οδήγησε την SVB στην κατάρρευση: Το φθηνό χρήμα, που για πάνω από μία δεκαετία κατέκλυζε το σύστημα, έχει πια εξαφανιστεί.
Στην Ευρώπη ο τραπεζικός δείκτης Stoxx Banks 600 βρέθηκε να υποχωρεί έως και 4,5%, με τις μετοχές μεγάλων τραπεζών όπως η Deutsche Bank, η Credit Suisse και η HSBC να βρίσκονται στο επίκεντρο των ρευστοποιήσεων. Τραπεζικό sell off είχαμε για ακόμη μία συνεδρίαση και στην Αθήνα. Τα futures της αμερικανικής αγοράς μετοχών δείχνουν ανάλογη εικόνα, με την περιφερειακή τράπεζα First Republic να βουλιάζει 70% πριν χτυπήσει το κουδούνι για την έναρξη της συνεδρίασης και την Bank of America να κινείται στο -5%. Στον αντίποδα οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων υποχωρούν αισθητά και οι τιμές τους ακολουθούν την ανιούσα, ενώ ο χρυσός ενισχύεται 1,6% στα 1.897,20 δολάρια η ουγκιά.
SVB: «Συμβαίνουν και ατυχήματα» όταν αυξάνονται τα επιτόκια- Πώς αναμένεται να αντιδράσει η ΕΚΤ
Η πιο απότομη στροφή πολιτικής από το 1980
Η Federal Reserve, εκτιμάται ότι εν μέσω αναταραχής, θα αποφύγει να αυξήσει τα επιτόκια μέσα στον μήνα. Ίσως η παύση διατηρηθεί και τον Απρίλιο. Αλλά με διαδοχικές αυξήσεις μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να οδηγήσει το βασικό αμερικανικό επιτόκιο στο 5,5%. Είναι η πιο δραστική αλλαγή ρότας – από υπερβολικά χαλαρή σε άκρως αυστηρή- νομισματική πολιτική που έχουν ζήσει οι αγορές από τη δεκαετία του 1980. Τα βήματα της αμερικανικής ρυθμιστικής αρχής ακολουθούν η ΕΚΤ και άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες, έστω και σε δεύτερο χρόνο. Έως τώρα οι κεντρικοί τραπεζίτες μπορούσαν να υποστηρίζουν ότι το τέλος της εποχής του φθηνού χρήματος, αν και απότομο, ήταν εν πολλοίς «αναίμακτο». Οι προειδοποιήσεις που ήθελαν την οικονομία να θυσιάζεται στον βωμό της μάχης κατά του πληθωρισμού και να παγιδεύεται σε βαθιά ύφεση δεν έγιναν πραγματικότητα. Οι επιπτώσεις στην ανάπτυξη ήταν ορατές, αλλά πιο ήπιες των αρχικών εκτιμήσεων και ο πληθωρισμός εξακολουθούσε να παραμένει σε επικίνδυνα υψηλά επίπεδα. Κανόνια μεγάλα από τις επιτοκιακές αυξήσεις δεν είχαμε. Μέχρι που έσκασε το πρώτο: η Silicon Valley Bank. Η χρεοκοπία της (δεύτερη μεγαλύτερη όλων των εποχών στον αμερικανικό τραπεζικό τομέα) ήρθε μέσα σε λιγότερο από 48 ώρες, γεγονός που προκάλεσε σοκ. Ακολούθησε ακόμη μία χρεοκοπία, αυτή της Signature.
Τι σημαίνει η τριπλή χρεοκοπία Silicon Valley Bank, Signature, Silvergate για τα κρυπτονομίσματα
Τα επόμενα βήματα
Οι αρχές έδρασαν σχετικά γρήγορα, με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν το βράδυ της Κυριακής (ξημερώματα Δευτέρας ώρα Ελλάδας), αντιλαμβανόμενες πως παρόλο που δεν έχουμε να κάνουμε με τράπεζες, των οποίων η κατάρρευση μπορεί να διαχυθεί σε χρηματοπιστωτικούς κολοσσούς, ο ιός του πανικού και η απουσία ρευστότητας θα μπορούσε να λυγίσει και άλλες περιφερειακές τράπεζες, όπως και μία σειρά από τεχνολογικές startups. Θα ήταν ένα ντόμινο που δεν θα είχε σχέση με τα όσα ζήσαμε το 2008, αλλά κα ιπάλι θα στοίχιζε ακριβά στην οικονομία (και πιθανότατα και στους φορολογούμενους πολίτες). Τώρα όλοι περιμένουν τα επόμενα βήματα. Γιατί δεν θεωρούν τις πρώτες κινήσεις επαρκείς; Γιατί συνειδητοποιούν πως το φθηνό χρήμα δεν θα επιστρέψει γρήγορα. Και η απουσία του θα μπορούσε να φέρει και άλλες απρόβλεπτες καταστάσεις.
