Το 2023 είχε ξεκινήσει με ένα πάρτι στις διεθνείς αγορές μετοχών. Τι και εάν ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχιζόταν, χωρίς το τέλος του να διαφαίνεται στον ορίζοντα; Τι και εάν οι εντάσεις ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα κλιμακώνονταν; Το γεωπολιτικό ρίσκο και η ενεργειακή κρίση που πυροδότησαν μία ανεξέλεγκτη αιμορραγία στις αγορές το 2022 δεν βρισκόταν πια στο ραντάρ των επενδυτών. Είχαν αφήσει τις ανησυχίες αυτές κατά μέρος και εστίαζαν στη μεγαλύτερη των προβλέψεων ανθεκτικότητα που επέδειξαν οι οικονομίες, στην ελαφρά υποχώρηση του πληθωρισμού και κυρίως στα σενάρια που ήθελαν τις κεντρικές τράπεζες να κλείνουν τους κύκλους περιοριστικής νομισματικής πολιτικής έως τα μέσα του έτους και να επιστρέφουν στη συνέχεια, στη χαλάρωση.
Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν ακριβώς έτσι. Και έτσι ύστερα από έναν εντυπωσιακό Ιανουάριο, ο Φεβρουάριο έφερε ρευστοποιήσεις στις αγορές. Μάλιστα ο Dow Jones έχασε το σύνολο των κερδών που είχε εξασφαλίσει, κυμαινόμενος στα ίδια περίπου επίπεδα με εκείνα στα οποία βρισκόταν στα τέλη του 2022. Ο S&P 500 και ο Nasdaq εξακολουθούν να παρουσιάζουν σταθερά κέρδη της τάξης του 4% και 10% από τις αρχές του έτους έως σήμερα, αλλά και πάλι αυτά είναι αισθητά μειωμένα σε σχέση με τα μέσα Ιανουαρίου.
Η Wall Street – που δίνει τον τόνο και στα υπόλοιπα χρηματιστήρια ανά τον πλανήτη – βίωσε μία επώδυνη φάση την περασμένη εβδομάδα εν μέσω σειράς ενδείξεων ότι οι πληθωριστικές πιέσεις δεν μειώνονται τόσο γρήγορα όσο θα ήθελαν οι επενδυτές, οι καταναλωτές – και πιθανότατα η Federal Reserve.
Πριν από ένα μήνα, η αγορά έδινε σημαντικές πιθανότητες στο να σταματήσει η κεντρική τράπεζα την αύξηση των επιτοκίων στο εύρος 4,5% έως 4,75%. Ωστόσο, οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό είναι και πάλι τόσο διαδεδομένες που οι επενδυτές όχι μόνο περιμένουν νέα αύξηση, αλλά ανεβάζουν στο 25% τις πιθανότητες αυτή να είναι της τάξης των 50 μβ και όχι των 25 μονάδων βάσης.
Όλα δείχνουν υψηλότερα επιτόκια και βραδύτερη αύξηση κερδών
Καθώς οι επενδυτές βλέπουν τους αξιωματούχους της Fed, αλλά και της ΕΚΤ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού να μιλούν για τον επίμονα υψηλό δομικό πληθωρισμό ως κορυφαία ανησυχία και απειλή, αντιλαμβάνονται πως η αυστηρή νομισματική πολιτική θα συνεχιστεί τουλάχιστον έως τα τέλη του έτους, χωρίς να αποκλείεται να παραταθεί και στις αρχές του 2024. Οι μετοχές είναι απίθανο να συνεχίσουν να ανεβαίνουν εάν η Fed συνεχίσει να σφίγγει το ζωνάρι. Είναι πιο δύσκολο να δικαιολογηθούν ακριβότερες αποτιμήσεις για την αγορά σε ένα περιβάλλον υψηλότερου κόστους δανεισμού.
«Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος να οδηγηθεί ανοδικά η χρηματιστηριακή αγορά αυτή τη στιγμή», δήλωσε στο CNN ο John Norris, διευθύνων σύμβουλος της Oakworth Capital, προσθέτοντας ότι οι επενδυτές δεν έχουν ιδέα πότε τελικά η Fed πρόκειται να σταματήσει τον κύκλο των επιτοκιακών αυξήσεων. Ο ίδιος υπολογίζει πως εάν ο πληθωρισμός δεν αρχίσει να υποχωρεί ταχύτερα, μπορεί να η κεντρική τράπεζα να αυξήσει το βασικό επιτόκιο έως και το 6%.
Η ελπίδα είναι ότι η Fed δεν θα προκαλέσει ύφεση αυξάνοντας υπερβολικά επιθετικά τα επιτόκια. Αλλά σε κάθε περίπτωση οι αυξήσεις επιτοκίων θα έχουν το βάρος τους και στην οικονομική δραστηριότητα και στις μετοχές.
«Ακόμη και αν η οικονομία αποφύγει την ύφεση, το 2023 θα είναι μια δύσκολη χρονιά για τα εταιρικά κέρδη», προειδοποίησε ο David Kelly, επικεφαλής παγκόσμιος στρατηγικός αναλυτής της JPMorgan Asset Management, σε σημείωμά τους στους επενδυτές τη Δευτέρα. «Εάν μάλιστα έρθει η ύφεση, τα κέρδη πιθανότατα θα μειωθούν απότομα».
«Η εποχή της επέκτασης των ισολογισμών των κεντρικών τραπεζών και της εξαιρετικά εύκολης νομισματικής πολιτικής έφτασε στο τέλος της, αφήνοντας ένα σχεδόν αγνώριστο παγκόσμιο επενδυτικό τοπίο», ανέφερε από την πλευρά του ο Seema Shah, επικεφαλής παγκόσμιος στρατηγικός αναλυτής της Principal Asset Management, σε σημείωμά τους στους επενδυτές Δευτέρα. «Οι προσδοκίες για αποδόσεις πρέπει να μειωθούν, οι προσδοκίες για αστάθεια πρέπει να αυξηθούν και, πάνω από όλα, θα απαιτηθεί πρόσθετη επενδυτική πειθαρχία», τόνισε. Το πάρτι, κατέληξε, ίσως να τελείωσε.