Η Πλαίσιο Computers θα αποτελέσει την 303η εισηγμένη που θα οδηγηθεί εκτός του Χρηματιστηρίου Αθηνών από το 2000 και μετά, οπότε και άρχισε η μεγάλη αποχώρηση επιχειρήσεων από το ταμπλό.
Η διαγραφή της Πλαίσιο θα είναι και η πρώτη για το 2023, ενώ τη σκυτάλη πρόκειται να πάρει η ΒΙΣ της οικογένειας Ι. Φιλίππου, που ελέγχει τη ΦΑΓΕ. Οι πληροφορίες της «Ν» αναφέρουν ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του νέου έτους θα λάβουν χώρα τουλάχιστον άλλες τρεις διαγραφές εισηγμένων από διάφορους κλάδους. Σήμερα, στο χρηματιστηριακό ταμπλό είναι εισηγμένες 159 εταιρείες, εκ των οποίων οι 122 διαπραγματεύονται στην Κύρια Αγορά του Χ.Α., οι 11 στην Εναλλακτική, ενώ 18 βρίσκονται στην Κατηγορία Επιτήρησης και 8 τελούν υπό αναστολή διαπραγμάτευσης.
Από το 1998 έως σήμερα
Τη χρονική περίοδο 1998-2000, που σηματοδοτήθηκε από τη χρηματιστηριακή έκρηξη και το ιστορικό ρεκόρ των 6.355 μονάδων (Σεπτέμβριος 1999), εισήχθησαν στο Χρηματιστήριο 113 εταιρείες (23 το 1998, 37 το 1999 και 53 το 2000). Τότε που η τεράστια ζήτηση για μετοχές εκ μέρους των μικροεπενδυτών οδήγησε τους αναδόχους στη δημιουργία μιας τεράστιας λίστας προς εισαγωγή εταιρειών, πολλές εκ των οποίων ήταν και αμφιβόλου αξίας, ώστε να αποκομίζουν μεγάλα κέρδη από προμήθειες. Εκείνη την περίοδο, μάλιστα, πολλές εισαγωγές έγιναν με πολλαπλασιαστές κερδών (P/E) πάνω από 40, δηλαδή κάποιος θα αγόραζε την πρώτη μέρα διαπραγμάτευσης τη μετοχή σε τέτοια τιμή ώστε να πάρει πίσω τα κέρδη του σε 40 χρόνια!
Υπενθυμίζεται ότι στο ταμπλό του Χ.Α. έγιναν φέτος μόλις δύο εισαγωγές εταιρειών, των Dimand και Μπλε Κέδρος, καθώς και άλλες δύο έμμεσες (ΓΚΜΕΖΖ και ΣΑΝΜΕΖΖ), όταν από την αρχή της χρονιάς έχουν αποχωρήσει οι Νίκας, Καραμολέγκος, Ευρωπαϊκή Πίστη και Byte.
Η σημαντική υποχώρηση των τιμών των μετοχών στα χρόνια της κρίσης, αλλά και αμέσως μετά τη «φούσκα» του 1999 ήταν η βασική αιτία για να ανθήσει η βιομηχανία των δημόσιων προτάσεων και εξαγορών από offshore εταιρείες και μάλιστα πολλές φορές ιδιοκτησίας των βασικών μετόχων. Οι εξαγορές αυτές και οι δημόσιες προτάσεις έγιναν με ληστρικούς -πολλές φορές- όρους εις βάρος των μικρομετόχων. Παράλληλα, αρκετές εισηγμένες διαγράφηκαν από το Χ.Α. λόγω ανυπέρβλητων οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζαν.
Ειδική κατηγορία επίσης αποτελούσαν οι εξαγορές των θυγατρικών πολυεθνικών εταιρειών, καθώς η πολιτική αυτή των ομίλων είναι να παραμένει η μητρική εταιρεία στις βασικές μεγάλες αγορές και να αποχωρούν οι θυγατρικές από τα περιφερειακά χρηματιστήρια, όπως είναι και η Αθήνα. Πρώτος λόγος είναι η εξοικονόμηση κεφαλαίων, αφού έρευνα έχει δείξει ότι για εταιρείες μικρής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης το κόστος συμμετοχής μπορεί να φτάσει το 1%-3% του κύκλου εργασιών. Δεύτερον, σε περίπτωση χαμηλής τιμής, η έξοδος έχει πλεονεκτήματα για τους μετόχους που αγοράζουν μετοχές σε φθηνές τιμές, αποκομίζοντας βραχυπρόθεσμο όφελος. Τρίτος λόγος είναι η νομοθεσία, η οποία απαλλάσσει την πολυεθνική από την υποχρέωση περιοδικής δημοσιοποίησης στοιχείων, αγοράς ιδίων μετοχών ή αύξησης κεφαλαίου.
Τα δυσκολότερα εμπόδια
Είναι γεγονός ότι οι εταιρείες αποχωρούν από το Χρηματιστήριο γιατί δεν υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον. Το ελληνικό Χρηματιστήριο πάσχει από δύο μεγάλα… καρκινώματα:
α) Τη γραφειοκρατία: Για παράδειγμα, για να ανοίξει κάποιος κωδικό χρειάζεται να υπογράψει έγχαρτες συμβάσεις δεκάδων σελίδων. Αντίστοιχες δυσκολίες αντιμετωπίζει κάποιος σε θέματα λειτουργίας του Χρηματιστηρίου και ενημέρωσης του επενδυτή. Συνεπώς χρειάζεται να ξαναγίνει φιλικό στους επενδυτές.
β) Την απώλεια εμπιστοσύνης: Χρειάζεται να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη, κάτι που δεν είναι εύκολο. Η ελληνική αγορά είναι πολύ μικρή και ευάλωτη τόσο σε εξωγενείς παράγοντες όσο και σε συγκεκριμένα συμφέροντα και δεν λειτουργεί υπό καθεστώς επαρκούς διαφάνειας.
Συνεπώς το βάρος είναι μεγάλο για τον νέο διευθύνοντα σύμβουλο Γιάννο Κοντόπουλο, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία μιας ταλαιπωρημένης αγοράς, η οποία έχει μικρό εύρος εισηγμένων που διαθέτουν επαρκή εμπορευσιμότητα αλλά χαμηλές κεφαλαιοποιήσεις για να τύχουν της εμπιστοσύνης των ξένων funds που διαθέτουν επενδυτικά κεφάλαια. Το ζητούμενο για τη χρηματιστηριακή αγορά και ειδικότερα για τη διοίκηση του Χρηματιστηρίου Αθηνών είναι να προσελκυσθούν μεγάλες εταιρείες σε κεφαλαιοποίηση, δηλαδή από 300 εκατ. ευρώ και πάνω. Καλές είναι οι προσπάθειες για τις μικρές εταιρείες προκειμένου να εκκολαφθούν και να μεγαλώσουν, αλλά η αγορά έχει ανάγκη από ισχυρές εταιρείες με διεθνή αναγνώριση, που θα ενισχύσουν και τη χρηματιστηριακή αξία της.
Το αρνητικό ρεκόρ του 2006 και η πανδημία
Τη διετία 2019-2020 διεγράφησαν από το Χ.Α. συνολικά 22 εταιρείες, από 11 σε κάθε έτος, ενώ τη διετία 2020-2021 διεγράφησαν 25 εισηγμένες. Από το 2000 που άρχισε ο κύκλος των διαγραφών, το ρεκόρ αποχωρήσεων καταγράφηκε το 2006 με 41 επιχειρήσεις. Ειδικότερα, το 2006 αποχώρησαν οι εξής εισηγμένες: Ευκλείδης ΑΤΕ, FITCO Βιομηχανία Επεξεργασίας Μετάλλων, Εθνική Ακινήτων, Chipita International, Goody’s, Arrow AEEX, Εξέλιξη ΑΕΕΧ, Ευρωδυναμική ΑΕΕΧ, ΙΝΤΡΑΜΕΤ, Nexus Επενδυτική ΑΕΕΧ, Γενική Τροφίμων, ΔΙΟΛΚΟΣ ΑΕΕΧ, ΔΑΝΕ Sea Line ΑΝΕ, Connection, Datamedia, Ευρωπαϊκή Τεχνική, ΑΒΕΤΤΕ Τεχνοδομή Αδελφοί Μιχ. Τραυλού, Ο. ΔΑΡΙΓΚ & ΣΙΑ ΑΒΝΕ, Δυναμική Ζωής, Intersonic Advanced Technologies, Έμφασις Συστήματα Πληροφορικής, DOMUS ΑΕΕΧ, Cosmos, Globe, Θεσσαλική, Ξιφίας, Φιλίππου Δομικά Έργα, Alfa Alfa Συμμετοχές, Stabilton, Άλφα Μπετόν, ΕΜΠΕΔΟΣ, Ipirotiki Software & Publications, Alfa Alfa Energy, Κεράνης Συμμετοχών, ΑΛΤΕ ΑΤΕ, Καζίνο Πόρτο Καρράς, Seafarm Ionian, Μουριάδης, Intersat, Μπαλάφας Κατασκευαστική και Sex Form. Οι 29 από τις παραπάνω διαγραφείσες εταιρείες πτώχευσαν, ενώ 12 συγχωνεύτηκαν και απορροφήθηκαν από άλλη εισηγμένη. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν η συγχώνευση Δέλτα και Chipita και η δημιουργία της Vivartia, η οποία έβγαλε εκτός Χ.Α. την Chipita, την Goody’s και τη Γενική Τροφίμων (Μπάρμπα Στάθης). Στον αντίποδα, το 2006 πραγματοποιήθηκαν μόλις δύο νέες εισαγωγές. Η δεύτερη χειρότερη χρονιά ήταν το 2016 με 24 διαγραφές και επίσης μόλις δύο εισαγωγές.