Με το δημόσιο χρέος της Ιαπωνίας να είναι σε μεγάλο βαθμό στα χέρια των πολιτών της χώρας και τις κεντρικές τράπεζες να έχουν ακολουθήσει επί χρόνια εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική, το Τόκιο είχε την πολυτέλεια να «πληρώνεται» για να δανείζεται από τις αγορές. Η απόδοση (επιτόκιο) των 10ετών κρατικών ομολόγων παρέμενε σε αρνητικό έδαφος για μεγάλο διάστημα. Όχι πια.
Μία ημέρα μετά την απόφαση – σοκ της ιαπωνικής κεντρικής τράπεζας να μεταβάλλει την πολιτική ελέγχου της καμπύλης απόδοσης, η απόδοση του 10ετους με άλμα 7 μονάδων βάσης έφτασε στο 0,48% – στα υψηλότερα επίπεδα από τον Ιούλιο του 2015. Μάλιστα ο Καζουχίκο Σάνο, στρατηγικός αναλυτής της Tokai Tokyo Securities, με δηλώσεις του στο Reuters προβλέπει ότι πολύ σύντομα η απόδοση του ιαπωνικού 10ετους θα σπάσει το φράγμα του 0,5%. Σε τροχιά ανόδου βρίσκεται και εκείνη του 5ετους, που σήμερα διαμορφώνεται στο 0,235% – αυξημένη κατά 6,5 μονάδες βάσης σε σχέση με χθες.
Ακόμη όμως και το 2ετές ομόλογο της Ιαπωνίας είδε προς στιγμήν την απόδοσή του να σκαρφαλώνει σε θετικό έδαφος, υπερβαίνοντας το μηδέν για πρώτη φορά από το 2015. Πρόκειται για μία εξέλιξη, που όπως σχολιάζει το Bloomberg, σηματοδοτεί «το τέλος της εποχής των αρνητικών επιτοκίων» στην αγορά κρατικού χρέους. Συγκεκριμένα έφτασε έως και το +0,01% ενδοσυνεδριακά για να υποχωρήσει στη συνέχεια και πάλι στο -0,015%.
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Τα κρατικά ομόλογα αρνητικής απόδοσης υπολογίζονται σήμερα παγκοσμίως σε 686 δισ. δολάρια, όταν πριν από δύο χρόνια είχαν εκτιναχθεί στα 18,4 τρισ. δολάρια! Και τα πράγματα δεν θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά, όταν ακόμη και η «περιστερά» των νομισματικών αρχών, η Τράπεζα της Ιαπωνίας, δείχνει να ανησυχεί για τις εξελίξεις και να προσπαθεί να «ομαλοποιήσει» την πολιτική της. Ήταν η μόνη από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες, που αντιστεκόταν σθεναρά στο ρεύμα. Η ΕΚΤ είχε εγκαταλείψει τα αρνητικά επιτόκια από τον περασμένο Ιούλιο, ενώ τον Σεπτέμβριο ακολούθησαν οι κεντρικές τράπεζες της Ελβετίας και της Δανίας.
«Γινόμαστε μάρτυρες μίας επανεξέτασης της αποτελεσματικότητας της υπερβολικά χαλαρής πολιτικής» σχολίασε στο Bloomberg ο Στίβεν Μίλερ, πρωην επικεφαλής σταθερού εισοδήματος στη Blackrock Αυστραλίας. «Ελπίζω ότι αυτό θα είναι και το τέλος των αρνητικών επιτοκίων, γιατί αυτό θα σημαίνει ότι θα σταματήσουμε επιτέλους να στηριζόμαστε στις κεντρικές τράπεζες για τα πάντα. Γνωρίζουμε πια πως τα αρνητικά επιτόκια δεν λειτουργούν, τελεία» υπογράμμισε.
Σανίδα σωτηρίας στο 60/40;
Παρά τις πιέσεις που δέχονται στις τιμές του τα κρατικά ομόλογα διεθνώς, οι υπέρμαχοι της στρατηγικής του 60% – 40% πιστεύουν ότι αυτή θα αποδώσει μέσα στο 2023, προσφέροντας κάλυψη έναντι της εντεινόμενης αβεβαιότητας, αλλά και μίας πιθανής ύφεσης της ιαπωνικής οικονομίας. Πρόκειται για μία στρατηγική με βάση την οποία το μερίδιο των μετοχών στο χαρτοφυλάκιο των επενδυτών ανέρχεται στο 60% και των ομολόγων στο 40%.
Όπως αναφέρεται σε ανάλυση του Reuters, ουσιαστικά υπάρχει η προσδοκία πως την επόμενη χρονιά οι μετοχές θα ανακάμψουν, μετά το σφυροκόπημα του 2022, αλλά και τα κρατικά ομόλογα θα λειτουργήσουν ως ασφαλές καταφύγιο εν μέσω αβεβαιότητας, βλέποντας και αυτά τις τιμές τους να ενισχύονται.
Η στρατηγική απέτυχε πάντως πλήρως το 2022, καθώς η εκτίναξη του πληθωρισμού σε υψηλά 40 ετών και οι επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων της Federal Reserve οδήγησαν σε πτώση και τις δύο κατηγορίες ενεργητικού. O S&P 500 (ο πλέον αντιπροσωπευτικός δείκτης της αμερικανικής αγοράς) έχει υποχωρήσει 12,4% από τις αρχές του έτους – στη χειρότερη επίδοσή του από το 2008 σύμφωνα με δεδομένα της Vanguard. Όσο για τον δείκτη των ομολόγων ICE BofA US Treasury Index έχει σημειώσει πτώση 11%, στη χειρότερη επίδοση όλων των εποχών.
