Σε μια περίοδο διεθνούς ανακατάταξης και αυξανόμενης γεωοικονομικής αβεβαιότητας, η ελληνική οικονομία παραμένει σε τροχιά ανάπτυξης, σύμφωνα με την ετήσια τοποθέτηση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα.
Με φόντο τη στροφή των ΗΠΑ προς τον εμπορικό προστατευτισμό και τον κίνδυνο γενικευμένου εμπορικού πολέμου, ο επικεφαλής της ΤτΕ προειδοποίησε για τις σοβαρές επιπτώσεις στη διεθνή οικονομία, ενώ παράλληλα παρουσίασε σταθερές προβλέψεις για την ελληνική οικονομία το 2025.
Όπως επεσήμανε, η παγκόσμια οικονομία εισέρχεται σε μια μεταβατική φάση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, με την επιβολή υψηλών δασμών σε εισαγωγές από το Μεξικό, τον Καναδά, την Κίνα και την Ευρώπη, ανατρέπουν το μεταπολεμικό καθεστώς ελεύθερου εμπορίου και οδηγούν σε αναθέρμανση των εμπορικών εντάσεων.
Οι δασμοί, που φτάνουν έως και το 25% στα αυτοκίνητα και στα βιομηχανικά προϊόντα, είναι οι υψηλότεροι εδώ και δεκαετίες και, όπως σημείωσε, πλήττουν τόσο τις εξαγωγικές χώρες όσο και τις ίδιες τις ΗΠΑ.
Ο εμπορικός πόλεμος απειλεί τις αλυσίδες αξίας
Ο Στουρνάρας προειδοποίησε πως η αυξανόμενη εμπορική ένταση δεν περιορίζεται στις διμερείς σχέσεις, αλλά διαχέεται μέσω των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας, οι οποίες έχουν καταστήσει τις εθνικές οικονομίες αλληλοεξαρτώμενες.
Ακόμη και χωρίς αντίμετρα, είπε, οι δασμοί στις εισαγωγές μπορούν να έχουν εκτεταμένες έμμεσες επιπτώσεις, υπονομεύοντας την παραγωγικότητα και τη ζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Ευρώπη, λόγω της εξωστρεφούς φύσης της οικονομίας της, είναι ιδιαιτέρως εκτεθειμένη. Αν και η Ελλάδα δεν έχει μεγάλη εξάρτηση από το εμπόριο με τις ΗΠΑ, ενδέχεται να επηρεαστεί έμμεσα μέσω της επιβράδυνσης του παγκόσμιου εμπορίου και της κάμψης της διεθνούς ζήτησης. Η αυξημένη αβεβαιότητα, πρόσθεσε, λειτουργεί αποτρεπτικά για τις επενδύσεις, καθώς οι επιχειρήσεις αποφεύγουν τη λήψη ρίσκων.
Ανάπτυξη 2,3% με στήριξη από κατανάλωση και επενδύσεις
Παρά τις διεθνείς προκλήσεις, η Τράπεζα της Ελλάδος διατηρεί την πρόβλεψή της για ανάπτυξη 2,3% το 2025 — ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Η ανάκαμψη στηρίζεται κυρίως στην ιδιωτική κατανάλωση και στις επενδύσεις, ενώ ο εξωτερικός τομέας αναμένεται να έχει ουδέτερη συμβολή. Η ανεργία προβλέπεται να αποκλιμακωθεί περαιτέρω, φτάνοντας στο 9,9%.
Πληθωρισμός υπό σχετικό έλεγχο – Σταθερότητα στα δημοσιονομικά
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, η ΤτΕ προβλέπει γενικό δείκτη στο 2,9% και σταθερό δομικό πληθωρισμό. Πιέσεις αναμένεται να προκύψουν από την ενέργεια και τις υπηρεσίες, ενώ αποκλιμάκωση θα σημειωθεί στα τρόφιμα και στα μη ενεργειακά βιομηχανικά προϊόντα.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα παρουσιάσει σχετική βελτίωση, αν και παραμένει ελλειμματικό. Ωστόσο, τα δημοσιονομικά μεγέθη κρίνονται υγιή. Η Τράπεζα προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 2,6% του ΑΕΠ και συνέχιση της πτωτικής πορείας του δημόσιου χρέους, το οποίο αναμένεται να υποχωρήσει στο 144,4% του ΑΕΠ.
Η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ αλλάζει, αλλά με προσοχή
Αναφερόμενος στη νομισματική πολιτική, ο διοικητής σημείωσε πως η ΕΚΤ έχει αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, καθώς ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη πλησιάζει τον στόχο του 2%. Ωστόσο, τόνισε ότι η στάση της παραμένει επιφυλακτική και οι αποφάσεις θα εξακολουθήσουν να βασίζονται στα εκάστοτε οικονομικά δεδομένα.
Κλείνοντας, ο κ. Στουρνάρας επανέλαβε την ανάγκη για εθνικές στρατηγικές που ενισχύουν την ανθεκτικότητα απέναντι στις διεθνείς προκλήσεις. Για την Ελλάδα, αυτό σημαίνει συνέχιση της συνετής δημοσιονομικής διαχείρισης, προσέλκυση επενδύσεων, ενίσχυση της παραγωγικότητας και μετάβαση σε ένα βιώσιμο, εξωστρεφές και διαφοροποιημένο αναπτυξιακό πρότυπο.
