Σε αντίθετη γραμμή από τις αισιόδοξες κυβερνητικές προβλέψεις για την οικονομία, κινούνται οι αναλυτές του Levy Economics Institute του Bard College, καθώς εκτιμούν ότι η ελληνική οικονομία θα έχει ισχνή ανάκαμψη φέτος και θα παρουσιάσει μείωση του ΑΕΠ κατά 1,3% το 2026.
Όπως αναφέρουν οι συγγραφείς της έκθεσης, με τίτλο «Greece: Growing on an Unsustainable Path» που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2025, τα συμπεράσματά τους βασίζονται σε «υφιστάμενα οικονομικά στοιχεία, δηλαδή χωρίς να εισαχθούν στην εξίσωση πιθανές «ανατροπές» στο διεθνές ή το εγχώριο περιβάλλον (π.χ. επίδραση του πολέμου των δασμών)».
Στα συμπεράσματα της έκθεσης αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
- Παρατηρείται σοβαρό πρόβλημα στο διαθέσιμο εισόδημα, την κατανάλωση και τις καθαρές εξαγωγές, οι οποίες σε ό,τι αφορά τα δημοσιονομικά ισοζύγια των τριών τομέων -ιδιωτικού, δημόσιου και εξωτερικού- υποδηλώνουν ότι πολλές δυσκολίες, ακόμη και κρίση, μπορεί να εμφανιστούν στο εγγύς μέλλον.
- Κάμψη της κατανάλωσης, και αναστροφή του πλεονάσματος στον κρατικό προϋπολογισμό σε έλλειμμα, ακόμη κι αν το πρωτογενές πλεόνασμα διατηρείται. «Τόσο το δημοσιονομικό ισοζύγιο του ιδιωτικού όσο και του εξωτερικού τομέα είναι ελλειμματικό, ενώ του δημόσιου τομέα πλεονασματικό. Οι εμπειρίες έχουν δείξει ότι αυτές οι συνθήκες δεν μπορούν να διαρκέσουν για πολύ με τελικό αποτέλεσμα την ύφεση και την αύξηση του δημόσιου χρέους και μια χρηματοπιστωτική κρίση» αναφέρεται.
- Ο δείκτης μισθών και το μερίδιο των μισθών στο ΑΕΠ έχουν παρουσιάσει οριακή –αν όχι μηδενική– αύξηση. Το μερίδιο των μισθών στην Ελλάδα για το 2024 ανήλθε περίπου στο 34,7% του ΑΕΠ, έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 57%.
- Καταλυτικός για την ανάπτυξη θα είναι ο ρόλος της εξάρτησης από τις εισαγωγές, με τις εξαγωγές να υστερούν σημαντικά έναντι των εισαγωγών παρά τον ιστορικά υψηλό αριθμό τουριστικών αφίξεων, με το εμπορικό έλλειμμα εξαγωγών -εισαγωγών να επιμένει.
- Εκτίναξη του εξωτερικού ελλείμματος
- Παράγοντας ανάσχεσης της οικονομίας, θα είναι και η δημοσιονομική σύσφιγξη -σε αντίθεση με τις τακτικές χαλάρωσης της ΕΚΤ- που περιορίζει τα διαθέσιμα κεφάλαια για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
- Η αύξηση των επενδύσεων το 2024 οφείλεται κυρίως στη ροή κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αυτό που εγείρει ανησυχίες είναι το τι θα γίνει όταν η χρηματοδότηση διακοπεί στις αρχές του 2027.«Η ανάλυση των κινητήριων δυνάμεων της ανάπτυξης τα δύο τελευταία τρίμηνα του 2024 δείχνει τη μείωση των κρατικών δαπανών, εκτός από τις σημαντικές επενδύσεις που χρηματοδοτούνται κυρίως από το πρόγραμμα NGEU (RRF) αλλά πρόκειται να λήξει το 2027» σημειώνεται συκγεκριμένα.
- Οι εισροές Αμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) κατευθύνονται κυρίως στη μεταβίβαση ιδιοκτησίας επιχειρήσεων και ακινήτων σε αλλοδαπούς, που δημιούργησαν πρόσθετους πόρους. Ωστόσο τα επόμενα χρόνια ένα αυξανόμενο ποσό εσόδων και κερδών από επιχειρήσεις ξένης ιδιοκτησίας θα μεταφέρεται στο εξωτερικό.
- Οταν τα αποθέματα, δηλαδή οι πόροι που δεν εντάσσονται ούτε στην κατανάλωση ούτε στις επενδύσεις εκλείψουν το 2025 είναι πιθανό να ακολουθήσει ύφεση.
ΔΕΙΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ
SA_mar 25Τι είναι το Ινστιτούτο Levy
Το Ινστιτούτο Levy είναι ένας μη κερδοσκοπικός, μη κομματικός, ερευνητικός οργανισμός στον τομέα της δημόσιας οικονομίας, ο οποίος ιδρύθηκε το 1986 από τον Leon Levy, διαχειριστή του Bard College. ¨Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Ιστιντούτου είναι ανεξάρτητο από οποιαδήποτε πολιτική ή άλλη σχέση και ενθαρρύνει την ποικιλομορφία των απόψεων κατά την εξέταση των θεμάτων οικονομικής πολιτικής.
Ποιοι είναι οι συγγραφείς της έκθεσης
Συντάκτες της έκθεσης είναι οι Δ. Παπαδημητρίου, Ν. Ροδουσάκης, G.T. Yajima, G. Zezza.
Ο κ. Παπαδημητρίου είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Κολούμπια και κάτοχος διδακτορικού στα οικονομικά από το New School for Social Research.Ομότιμος πρόεδρος του Ινστιτούτου Levy, και εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Bard College, διετέλεσε υπουργός Οικονομίας στην Ελλάδα από το 2016 έως το 2018.
Ο Νικόλαος Ροδουσάκης είναι ερευνητής στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Τα κύρια εκπαιδευτικά και ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι η πολιτική οικονομία, η ανάλυση εισροών-εκροών, η θεωρία των ενδογενών οικονομικών διακυμάνσεων και τα οικονομικά του τουρισμού. Eίναι συν-συγγραφέας του βιβλίου Spectral Theory of Value and Actual Economies: Controllability, Effective Demand, and Cycles (με τους Θεόδωρο Μαριόλη και Γιώργο Σόκλη, Springer 2021).
Ο Giuliano Toshiro Yajima είναι ερευνητής στο State of the US and World Economies.Είναι μέλος της ομάδας μακρο-μοντελοποίησης του Ινστιτούτου Levy καi συν-συγγραφέας των εκθέσεων στρατηγικών αναλύσεων. Η ακαδημαϊκή του έρευνα επικεντρώνεται στη μακροοικονομική θεωρία και πολιτική, την ανάπτυξη και το εισόδημα
Ο Gennaro Zezza είναι αναπληρωτής καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Cassino της Ιταλίας.Μέλος της ομάδας μακρο-μοντελοποίησης του Ινστιτούτου Levy και συν-συγγραφέας των προγραμμάτων. Μέλος της ομάδας μακρο-μοντελοποίησης του Ινστιτούτου Levy έχει εξειδίκευση στα εφαρμοσμένα ετερόδοξα μακροοικονομικά υποδείγματα.
