Skip to main content

Χρυσοτόκος όρνιθα ο ΦΠΑ: Πάνω από τα 30 δισ. ευρώ ο πήχης για τα κρατικά ταμεία

Πολυμέτωπη μάχη για τον ΦΠΑ με ορίζοντα το 2027

© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη

Την είσπραξη ποσού μεγαλύτερου των 30 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση αποκλειστικά από ΦΠΑ και τη μείωση του λεγόμενου «κενού» στον φόρο προστιθέμενης αξίας κάτω από το 9% θέτουν ως στόχο το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ για το 2027.

Αλλάζει άμεσα για τον λόγο αυτό η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων ΦΠΑ και πληρωμής του αναλογούντος φόρου -από τριμηνιαίες οι δηλώσεις θα γίνονται σταδιακά μηνιαίες-, με στόχο, μεταξύ άλλων, και τον εντοπισμό του «εξαφανισμένου εμπόρου», που στερεί έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από το Δημόσιο.

Άμεσα δρομολογούνται επίσης το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής -επρόκειτο να εγκαινιαστεί την 1η Απριλίου, αλλά θα δοθεί παράταση- και το ψηφιακό δελτίο πελατών. Με νέο νομοσχέδιο που θα έρθει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα στη Βουλή, οριστικοποιείται και το χρονοδιάγραμμα για το ψηφιακό τιμολόγιο, με στόχο η εφαρμογή του να καταστεί υποχρεωτική και καθολική από τα μέσα του 2026.

Στην πρώτη συνάντηση του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή με τον νέο υπουργό Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη, ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης ήταν η οριοθέτηση των εισπρακτικών στόχων από τους φόρους όχι μόνο για το 2025 αλλά και για την επόμενη τετραετία. Η αύξηση των φορολογικών εσόδων και η απόδοση των μέτρων καταπολέμησης της φοροδιαφυγής τοποθετούνται πολύ ψηλά στη λίστα με τις προτεραιότητες του οικονομικού επιτελείου, καθώς η επιτυχία θα κρίνει και τα δημοσιονομικά περιθώρια της κυβέρνησης για τη χρηματοδότηση των επόμενων φορολογικών ελαφρύνσεων. Δύο είναι τα νούμερα που έχουν ήδη πέσει στο τραπέζι:

α. Το πρώτο αφορά την εισπρακτική απόδοση του ΦΠΑ για το 2025. Ο πήχης μπαίνει φέτος πάνω από τα 26,6 δισ. ευρώ, ποσό που ουδέποτε το παρελθόν έχει συγκεντρωθεί μόνο από τον φόρο προστιθέμενης αξίας.

β. Το δεύτερο αφορά τον περιορισμό του λεγόμενου «κενού ΦΠΑ» από το επίπεδο του 12%-12,5% που εκτιμάται ότι είναι σήμερα (εκτιμήθηκε για τελευταία φορά στο 13,7% από την Eurostat αλλά τα στοιχεία αφορούν το 2022, πριν δηλαδή ενεργοποιηθεί η διασύνδεση των ταμειακών με τα POS και επεκταθούν οι ηλεκτρονικές πληρωμές σε τέτοιο βαθμό) στο 9% μέχρι το 2027 και στο 5% μέχρι το 2029.

Χωρίς αύξηση της απόδοσης των μέτρων κατά της φοροδιαφυγής, τα έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να διαμορφωθούν περίπου στα 29 δισ. ευρώ μέχρι το 2027, μόνο και μόνο με βάση τον εκτιμώμενο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ αλλά και τον πληθωρισμό. Αυτή η αύξηση θεωρείται «αναμενόμενη» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, γι’ αυτό και δεν λαμβάνεται υπόψη κατά τους υπολογισμούς για τον δημοσιονομικό χώρο που μπορεί να χρηματοδοτήσει μέτρα στήριξης. Έτσι, το ζητούμενο είναι και το 2025 να σπάσει το φράγμα των 27 δισ. ευρώ (από 26,5 δισ. ευρώ που είναι ο επίσημος στόχος) και το 2027 να καταγραφούν για πρώτη φορά εισπράξεις άνω των 30-31 δισ. ευρώ.

Αποκλείεται κάθε μείωση συντελεστή

Ο ΦΠΑ είναι -και θα παραμείνει- η «χρυσοτόκος όρνιθα» του κρατικού προϋπολογισμού. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έχει αποκλειστεί κάθε μείωση συντελεστή. Το ζητούμενο είναι να τονωθούν οι εισπράξεις όσο το δυνατόν περισσότερο και γι’ αυτό δρομολογούνται από την ΑΑΔΕ τα ακόλουθα μέτρα:

1. Η υποβολή των μηνιαίων δηλώσεων ΦΠΑ για τους επαγγελματίες με απλογραφικά βιβλία θα ξεκινήσει από τον Απρίλιο. Η υποχρέωση θα αφορά αρχικά όσους κάνουν σύσταση μετά την 1η Απριλίου. Σε δεύτερη φάση θα ενταχθούν υποχρεωτικά όσοι έκαναν σύσταση μέσα στο 2024 και από τον Οκτώβριο η 3η φάση θα αφορά το σύνολο των επαγγελματιών με απλογραφικά βιβλία, οι οποίοι όμως θα μπορούν προαιρετικά να αποφασίσουν εγγραφή στη μηνιαία διαδικασία υποβολής δήλωσης ΦΠΑ. Η ΑΑΔΕ καθιστά υποχρεωτική τη διαδικασία για τους νέους επαγγελματίες ακριβώς για να περιορίσει τη δράση των λεγόμενων «εξαφανισμένων εμπόρων». Επαγγελματιών οι οποίοι δολίως αποκτούν αγαθά ή /και υπηρεσίες χωρίς ΦΠΑ από άλλο κράτος-μέλος, προμηθεύουν αυτά τα αγαθά ή/και υπηρεσίες με ΦΠΑ εντός του ίδιου κράτους-μέλους, δεν υποβάλλουν δηλώσεις ΦΠΑ και καρπώνονται τον ΦΠΑ που έχουν εισπράξει χωρίς να τον αποδίδουν στο κράτος.

2. Η ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής. Το μέτρο είναι προγραμματισμένο να ξεκινήσει την 1η Απριλίου, αλλά η ΑΑΔΕ αναμένεται να ανακοινώσει παράταση τόσο για την 1η φάση του προγράμματος (σε αυτό εντάσσονται εταιρείες με τζίρο άνω των 200.000 ευρώ, καθώς και χονδρέμποροι συγκεκριμένων κλάδων, όπως τα φάρμακα και τα οικοδομικά υλικά) όσο και για τη 2η φάση (αφορά την καθολική εφαρμογή του ψηφιακού δελτίου αποστολής που κανονικά επρόκειτο να ξεκινήσει τον Οκτώβριο).

3. Η εφαρμογή του ψηφιακού τιμολογίου. Υπουργείο Οικονομικών και ΑΑΔΕ ετοιμάζουν ήδη τις απαιτούμενες νομοθετικές διατάξεις ώστε να προετοιμαστεί το θεσμικό πλαίσιο και να διαμορφωθεί το τελικό χρονοδιάγραμμα. Εντός του 2025, το μέτρο θα αφορά τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς αναμένεται να θεσπιστεί κριτήριο τζίρου. Ο στόχος αυτή τη στιγμή είναι το ψηφιακό τιμολόγιο να εφαρμοστεί καθολικά από τα μέσα του 2026 και μετά ώστε να συμβάλει και αυτό στον περιορισμό του «κενού ΦΠΑ» στο 9% μέχρι το τέλος του 2027.