© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Στον εντοπισμό όσων ιδιοκτητών ακινήτων δηλώνουν στην εφορία λιγότερα τετραγωνικά μέτρα ιδιοκτησιών από όσα έχουν δηλώσει στο Εθνικό Κτηματολόγιο, καθώς και όσων αποφεύγουν να δηλώσουν τις πισίνες που έχουν προχωρεί άμεσα η ΑΑΔΕ.
Κλειδί για την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) αποτελεί η διασύνδεση των βάσεων δεδομένων του Εθνικού Κτηματολογίου και του ηλεκτρονικού αρχείου των δηλώσεων Ε9, η οποία -σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στο πρόσφατα δημοσιευθέν Στρατηγικό Σχέδιο της ΑΑΔΕ για το τρέχον έτος- θα πρέπει να έχει υλοποιηθεί έως το τέλος του τρέχοντος μηνός, ώστε να λειτουργεί από τον Απρίλιο ή τον Μάιο.
Συγκεκριμένα, μεταξύ των δράσεων που περιγράφονται στο Στρατηγικό Σχέδιο του 2025, γίνεται σαφής αναφορά στη «Διασύνδεση της βάσης δεδομένων ακινήτων της ΑΑΔΕ με το Κτηματολόγιο, εντός του πρώτου τριμήνου του 2025».
Ουσιαστικά, με τη διασύνδεση αυτή η ΑΑΔΕ θα έχει στη διάθεσή της μια ενιαία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, η οποία θα περιλαμβάνει, για όλες τις ιδιοκτησίες ακινήτων της χώρας, τόσο τα στοιχεία των δηλώσεων Ε9 όσο και τα δεδομένα του Εθνικού Κτηματολογίου. Η νέα αυτή ενιαία βάση δεδομένων θα γίνει διαθέσιμη και στους ιδιοκτήτες ακινήτων, προκειμένου να την αξιοποιήσουν κι εκείνοι για διορθώσεις και ενημερώσεις.
Στόχοι διασταυρώσεων
Πρωταρχικοί στόχοι της διασύνδεσης αυτής είναι, πάντως, να εντοπιστούν:
1) Αποκλίσεις στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων που έχουν δηλωθεί από τους φορολογούμενους, όπως π.χ. στα τετραγωνικά μέτρα των επιφανειών των κύριων και των βοηθητικών χώρων. Εφόσον εντοπιστούν λιγότερα δηλωθέντα τετραγωνικά μέτρα στις δηλώσεις ακινήτων (Ε9) από ό,τι στις δηλώσεις του Κτηματολογίου, οι φορολογούμενοι θα καλούνται να υποβάλουν εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 στην ΑΑΔΕ για όλα τα έτη στα οποία οι αρχικές δηλώσεις Ε9 εμφάνιζαν λιγότερα τετραγωνικά μέτρα από τα δηλωθέντα στο Κτηματολόγιο. Στη συνέχεια θα καλούνται με νέα τροποποιημένα εκκαθαριστικά σημειώματα ΕΝΦΙΑ να πληρώσουν:
α) επιπλέον ΕΝΦΙΑ για τα αποκρυβέντα και αποκαλυφθέντα τετραγωνικά μέτρα σε όλα τα παρελθόντα έτη της περιόδου 2020-2024.
β) τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που θα υπολογιστούν επί του επιπλέον ΕΝΦΙΑ που θα προκύψει με ποσοστό 0,73% για κάθε μήνα που θα έχει παρέλθει από την ημερομηνία εμπρόθεσμης πληρωμής του ΕΝΦΙΑ του κάθε έτους μέχρι την ημερομηνία βεβαίωσης του επιπλέον ΕΝΦΙΑ.
Οι αποκλίσεις στα τετραγωνικά μέτρα που θα διαπιστωθούν θα επηρεάσουν στη συνέχεια τα δεδομένα των υποβληθεισών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος των αντίστοιχων ετών. Δηλαδή οι φορολογούμενοι θα κληθούν να υποβάλουν εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για τα ίδια έτη, διορθώνοντας προς τα πάνω στα έντυπα Ε1 και Ε2 τα τετραγωνικά μέτρα των κατοικιών τους. Στις περιπτώσεις αυτές υπάρχουν πιθανότητες να προκύψουν και επιπλέον φόροι εισοδήματος για τους ιδιοκτήτες, καθώς θα επανυπολογιστούν τα τεκμαρτά τους εισοδήματα με βάση υψηλότερα τεκμήρια διαβίωσης κατοικιών που θα προκύψουν λόγω της αποκάλυψης της ύπαρξης περισσότερων τετραγωνικών μέτρων στις επιφάνειες των δηλωθεισών κατοικιών. Τυχόν επιπλέον φόροι εισοδήματος που θα προκύψουν θα επιβαρυνθούν κι αυτοί με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
2) Ολόκληρα ακίνητα αδήλωτα στην εφορία. Οι συνέπειες θα είναι ίδιες με την προηγούμενη περίπτωση, αλλά τα ποσά των φόρων, των προστίμων και των τόκων ακόμη πιο μεγάλα.
3) Πισίνες δηλωμένες μεν στο Κτηματολόγιο αλλά αδήλωτες στα έντυπα Ε1 των δηλώσεων εισοδήματος, προκειμένου να αποφευχθούν τα τεκμήρια διαβίωσης που ισχύουν για τα συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία. Και στην περίπτωση αυτή, εφόσον τα τεκμήρια για τις πισίνες, προστιθέμενα στα υπόλοιπα τεκμήρια, αποκαλύπτουν εισοδήματα υψηλότερα των δηλωθέντων οι φορολογούμενοι θα καλούνται να πληρώσουν επιπλέον φόρους εισοδήματος προσαυξημένους με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
Πρόστιμα ανακρίβειας
Σε όλες τις παραπάνω τρεις περιπτώσεις, εφόσον οι φορολογούμενοι δεν υποβάλουν εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 και φόρου εισοδήματος θα επιβαρυνθούν με βαρύτερα πρόστιμα ανακρίβειας, τα οποία θα υπολογιστούν με ποσοστά 10%-50% επί των επιπλέον ποσών ΕΝΦΙΑ, και φόρου εισοδήματος.
Σε κάθε περίπτωση, με τη λειτουργία αυτής της νέας βάσης δεδομένων οι ιδιοκτήτες θα εξαναγκαστούν να δηλώνουν στη Φορολογική Διοίκηση (στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων) τα στοιχεία όλων των ακινήτων τους, όπως αυτά έχουν ήδη περιληφθεί στο Κτηματολόγιο.
Σημειώνεται, ότι η δυνατότητα διόρθωσης των στοιχείων των ακινήτων, που έχουν ήδη δηλωθεί στο Ε9, μέσω της υποβολής εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων Ε9, χωρίς την επιβολή προστίμων εκπρόθεσμης υποβολής 100 ευρώ, παρέχεται ήδη εδώ και 6 χρόνια και θα εξακολουθεί να παρέχεται μέχρι να ολοκληρωθεί το Κτηματολόγιο σε όλη την Ελλάδα. Η δυνατότητα αυτή δόθηκε με τη διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 73 του ν. 4607/2019. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονταν στην αιτιολογική έκθεση του συγκεκριμένου άρθρου, η εν λόγω ρύθμιση επιδιώκει να «συμβάλει θετικά αφενός στην πλήρη και ορθή απεικόνιση των ακινήτων στο ΟΠΣ Περιουσιολόγιο Ακινήτων που τηρείται στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αλλά κυρίως την ορθή απεικόνιση των ακινήτων στο Εθνικό Κτηματολόγιο».
Σε κάθε περίπτωση, από την υποβολή των διορθωτικών-τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 και φόρου εισοδήματος για να αποκαλυφθούν τα επιπλέον αδήλωτα τετραγωνικά μέτρα θα προκύψουν επιπλέον διαφορές ΕΝΦΙΑ και φόρου εισοδήματος, προσαυξημένες με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Απλώς, αν οι διορθωτικές δηλώσεις υποβληθούν πριν ολοκληρωθεί το Κτηματολόγιο, οι φορολογούμενοι θα γλιτώσουν μόνο από τα πρόστιμα εκπρόθεσμης υποβολής των 100 ευρώ.
Επικαιροποίηση στοιχείων
To γεγονός ότι θα δημιουργηθεί μια ενιαία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, η οποία θα περιλαμβάνει για όλες τις ιδιοκτησίες ακινήτων της χώρας τόσο τα στοιχεία των δηλώσεων Ε9 όσο και τα δεδομένα του Εθνικού Κτηματολογίου, θα συμβάλει εξάλλου και στη διόρθωση της εικόνας των ιδιοκτησιών στα στοιχεία του Κτηματολογίου.
Όπως επεσήμανε στη «Ν» αρμόδια πηγή, τα δεδομένα που έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο ταυτίζονται με αυτά που αναγράφουν τα συμβόλαια. Στο μεταξύ όμως, σε πολλά ακίνητα έχουν επέλθει μεταβολές, όπως π.χ. μετατροπές ημιυπαίθριων χώρων σε χώρους κύριας χρήσης, νομιμοποιήσεις άλλων αυθαίρετων χώρων, τροποποιήσεις των επιφανειών για άλλους λόγους, όπως ανακαινίσεις, ανεγέρσεις νέων ορόφων ή δωμάτων κ.ά.
Αυτές οι μεταβολές δεν καταγράφονται στο Κτηματολόγιο αλλά μόνο στο αρχείο του Ε9. Με την ενοποίηση των στοιχείων σε μία βάση δεδομένων θα δοθεί λοιπόν η δυνατότητα να επικαιροποιούνται και τα στοιχεία του Κτηματολογίου, ώστε να είναι πλήρως ευθυγραμμισμένα με αυτά που είναι δηλωμένα στην ΑΑΔΕ. Αυτό θα γίνεται χωρίς καμία επίπτωση για τους ιδιοκτήτες, διότι πολύ απλά δεν πρόκειται για αποκλίσεις στα στοιχεία που έγιναν με σκοπούς απόκρυψης, αλλά για φυσιολογικές μεταβολές στα στοιχεία των επιφανειών των δηλωμένων ακινήτων για τις οποίες μέχρι σήμερα ήταν αδύνατο να ενημερώνεται το Κτηματολόγιο.
Στην ουσία, θα υπάρχει μια αλληλεπίδραση μεταξύ Κτηματολογίου και ΑΑΔΕ με επικαιροποιήσεις και ενημερώσεις προς όφελος και των δύο πλευρών και του δημοσίου συμφέροντος, καθώς θα υπάρχει πλήρης ταύτιση στοιχείων για όλες τις ακίνητες ιδιοκτησίες και στους δύο φορείς.
