Στις tailor made προωθητικές ενέργειες των σούπερ μάρκετ γυρνάει το «παιχνίδι» των προσφορών στο ράφι, καθώς η εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας οδηγεί τις αλυσίδες στο να βάλουν «τέλος» στα εκπτωτικά στίκερς της βιομηχανίας.
Παράλληλα, η βιομηχανία κάνει «σπριντ» για να αναπροσαρμόσει τοv τρόπο που θα διαθέτει πολυσυσκευασίες αναζητώντας ταυτόχρονα και εναλλακτική για τις ποσοτικές προσφορές, ενώ εκφράζει ανησυχία για το πως θα «διαβαστεί» ο κώδικας από τους ελεγκτές.
Αναλυτικότερα, μολονότι ο κώδικας δεοντολογίας δεν αφορά στην τιμολόγηση των προϊόντων, αλλά στην επικοινωνία της μείωσης της τιμής της προσφοράς προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη αξιοπιστία για το καταναλωτή καθώς επίσης και να διευκολυνθεί η σύγκριση τιμών, έχει επίπτωση στην εμπορική πολιτική των προσφορών και κατ’ επέκταση στον ανταγωνισμό στην αγορά.
Όπως αναφέρει στην «Ν» ο πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας και επικεφαλής του ομίλου ΜΕΤΡΟ κ. Παντελιάδης Αριστοτέλης «Από εδώ και πέρα τα σούπερ μάρκετ δεν θα δέχονται προϊόντα με εκπτωτικό στίκερ διότι πρέπει να εξαντληθούν σε τριάντα μέρες και κανείς δε μπορεί να γνωρίζει εάν αυτό θα γίνει. Εμείς θα είμαστε υπόλογοι στο νόμο. Η πρακτική αυτή θα αντικατασταθεί με δικές μας ενέργειες. Δε θα φαίνεται δηλαδή προώθηση πάνω στο προϊόν από την βιομηχανία, αλλά θα το κάνει η αλυσίδα. Δηλαδή, μετά από συμφωνία με τον προμηθευτή θα βγάζει ο κάθε λιανέμπορος μια in store προωθητική που θα γνωστοποιεί ότι το «χ» προϊόν διατίθεται σε έκπτωση πχ μείον 50 λεπτά ή μείον 25% για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Αυτό είναι μια ενέργεια η οποία ήδη ισχύει και είναι γνωστή ως tailor made ενέργεια. Υπήρχε πάντα. Τώρα θα γίνεται μόνο αυτή. Οι προωθητικές ενέργειες αυτές δεν περιλαμβάνονται στις ετήσιες συμφωνίες για τις μόνιμες παροχές εκπτώσεων μεταξύ λιανέμπορου- προμηθευτή, αλλά καθορίζονται από συνεχείς συζητήσεις μέσα στη χρονιά και εξαρτώνται από το πρόγραμμα ενεργειών, trade marketing budget, του εκάστοτε προμηθευτή. Οι προμηθευτές φρόντιζαν -και εκτιμώ ότι θα συνεχίσουν να το κάνουν- να υπάρχει πάντα μια ισορροπία μεταξύ των αλυσίδων στις εν λόγω ενέργειες. Τα σούπερ μάρκετ ζητάμε πάντα προωθητικές ενέργειες για να πουλήσουμε, ωστόσο, οι προμηθευτές είναι αυτοί που τις ορίζουν».
Βέβαια, το βασικό «όπλο» των σούπερ μάρκετ είναι ότι στη περίπτωση που το budget ενός προμηθευτή δεν μπορεί να υποστηρίξει μια τέτοια προωθητική ενέργεια, η αλυσίδα θα απευθυνθεί στον ανταγωνισμό του, προκειμένου εξασφαλίσει μια in store προσφορά που θα προσελκύσει καταναλωτές στο δίκτυό της.
Τι λένε οι προμηθευτές
Από πλευράς των προμηθευτών σημειώνεται ότι «σε επίπεδο εμπορικής πολιτικής ο Κώδικας Δεοντολογίας αδυνατίζει τη βιομηχανία. Μεταφέρεται δηλαδή η εμπορική πολιτική των προμηθευτών στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Υπάρχει μια τάση να πάμε σε «καθαρά ταμπελάκια», δηλαδή χωρίς οποιαδήποτε άλλη αναφορά πλην της τελικής τιμής και να επιδιώξουμε να πριμοδοτήσουμε την καθαρή τιμή όσο περισσότερο μπορούμε προκειμένου να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί στην αγορά αλλά και ελκυστικοί για τους καταναλωτές».
Ήδη ορισμένες βιομηχανίες εξετάζουν το ενδεχόμενο να διατηρήσουν την πολυσυσκευασία των τριών προϊόντων όπως πχ συμβαίνει με το επώνυμο γιαούρτι χωρίς προσφορά, αλλά με μειωμένη καθαρή τελική τιμή ενώ από πλευράς πολευθνικών ομίλων αυτό που φέρεται ότι έχει μπει ήδη στο τραπέζι είναι η σταδιακή προώθηση «οικογενειακών» συσκευασιών που θα αντικαταστήσουν τις πολυσυσκευασίες. Δηλαδή ένας κωδικός θα διατίθεται σε περισσότερα γραμμάρια ή λίτρα σε σχέση με το μοναδιαίο κωδικό και θα έχει ελκυστικότερη τιμολόγηση.
Σπριντ προσαρμογής
Στο μεταξύ, μερίδα της βιομηχανίας κάνει αυτή τη περίοδο «σπριντ» προκειμένου να διαχειριστεί ενδεχόμενες επιστροφές από την λιανική αλλά και να αλλάξει την αναγραφή στις συσκευασίες της και δη στις πολυσυσκευασίες ή/και να εξετάσει να εντάξει νέο κωδικολόγιο συσκευασιών.
Το μεγαλύτερο «βάρος» της εφαρμογής του νέου μέτρου φέρεται ότι πέφτει πάνω στις περιπτώσεις όπου οι ποσοτικές προσφορές, ήτοι πολυσυσκευασίες, είχαν χαρακτήρα μονιμότητας. Οι εταιρείες που είχαν μόνιμη προώθηση με επιπλέον προϊόν τύπου ένα συν ένα, πέντε συν ένα κτλ έχουν έντονη πίεση καθώς πρέπει να προσθέσουν μοναδιαίο κωδικό στο ράφι ενώ ταυτόχρονα να αναμορφώσουν τις συσκευασίες τους σε όλο το κωδικολόγιό τους καθώς η ύπαρξη πολυσυσκευασίας θα έχει περιορισμένη παρουσία στο ράφι.
Η λίστα των προϊόντων που «ακουμπούν» οι αλλαγές στο καθεστώς επισήμανσης των ποσοτικών προσφορών είναι ιδιαίτερα διευρυμένη καθώς περιλαμβάνει πολλές ταχυκίνητες κατηγορίες όπως: γιαούρτι, αναψυκτικά, νερό, μπύρες, σοκολάτες, μπισκότα, κονσέρβες τόνου-τονοσαλάτες, αλλαντικά, χυμούς τομάτας, μακαρόνια, είδη προσωπικής υγιεινής και φροντίδας (σαμπουάν- αφρόλουτρα), είδη οικιακού καθαρισμού, μωρομάντιλα, βαμβάκια ντεμακιγιάζ, σερβιέτες, χαρτικά (κουζίνας, τουαλέτας) κτλ.
Όπως αναφέρουν στην «Ν» στελέχη της βιομηχανίας «Όσο στοκ υπάρχει με προσφορές που μπήκαν στα ράφια πριν τη 1η Μαρτίου πρέπει να εξαντληθεί και να τροφοδοτηθεί η αγορά με νέες συσκευασίες. Δε ξέρω εάν θα προλάβουμε να διαθέσουμε όλους μας τους κωδικούς εγκαίρως, διότι οι διαδικασίες δεν είναι αυτόματες. Επίσης εάν κάποιος προμηθευτής εξαρτάται από εισαγόμενα υλικά συσκευασίας τότε η διαχείριση είναι ακόμα πιο δύσκολη».
Περίοδος χάριτος
Στη πράξη, πάντως, οι προμηθευτές έχουν μια περίοδο χάριτος σε ο,τι αφορά στην μετάβαση στο νέο καθεστώς αναγραφής των προωθητικών και προσφορών, αφού τα στίκερς δεν αναμένεται να ελεγχθούν άμεσα καθώς φέρεται ότι έχει δοθεί μια άτυπη παράταση για ξεστοκάρισμα έως στις 31 Μαΐου.
Επίσης, στο πεδίο των ποσοτικών προσφορών θα πρέπει να επισημανθεί ότι τα σούπερ μάρκετ είναι υποχρεωμένα να βάλουν στο ράφι μοναδιαίο κωδικό μόνο στη περίπτωση που η προσφορά πολυσυσκευασίας διαρκεί πάνω από 60 μέρες.
Σε ό,τι αφορά στην αναγραφή της τιμής μονάδας ανά λίτρο ή ανά κιλό είναι ένα μέτρο που ίσχυε πάντα. Δυστυχώς το καρτελάκι έχει πολλή πληροφορία πάνω και ειδικά στη περίπτωση εκπτωτικής ποσοτικής προσφοράς πλέον πρέπει να αναγράφει περισσότερα δεδομένα: τιμή με προσφορά vs τιμή χωρίς και τιμή ανά κιλό/λιτρο τωρινή vs προηγούμενη.
Αναφορικά με την ύπαρξη κωδικού μοναδιαίας τιμής, ενδέχεται να «πριμοδοτήσει» τη κατηγορία της ιδιωτικής ετικέτας , κάνοντας δηλαδή ακόμα πιο εμφανή την ψαλίδα της τιμής σε σχέση με τα επώνυμα η οποία υπολογίζεται ότι κυμαίνεται σήμερα στο 30-35%.
Ο μηχανισμός παροχών
Από πλευράς βιομηχανίας εκφράζεται σκεπτικισμός αναφορικά και με το κατά πόσο οι ελεγκτές μπορούν να κατανοήσουν το δαιδαλώδες μηχανισμό παροχών μεταξύ των σούπερ μάρκετ και των προμηθευτών.
«Οι διαβουλεύσεις με το γενικό γραμματέα του Υπουργείου Ανάπτυξης λαμβάνουν χώρα εδώ και έξι μήνες. Καταλαβαίνω ότι μπορεί να υπάρχει πρόβλημα σε αργοκίνητα προϊόντα ή στις περιπτώσεις που η παραγγελία για το υλικό συσκευασίας να έχει γίνει για απόθεμα πχ διετίας και δε θα μπορέσει εξαντληθεί. Για τις αλυσίδες υπήρχε μια σημαντική επένδυση στο software για να διασφαλιστεί ότι δε θα κάνουμε λάθος, δηλαδή ότι δε θα βάλουμε σε προσφορά ένα προϊόν που είχε μπει τις προηγούμενες 30 μέρες σε προσφορά. Αυτό έχει αρκετή δουλειά και φαντάζομαι ότι όλες οι αλυσίδες είναι έτοιμες. Σε κάθε περίπτωση η αγορά ήξερε ότι θα εφαρμοστεί ο κανονισμός και στα σούπερ μάρκετ, άρα δεν έχει δίκιο κανένας να δηλώνει ότι δεν υπήρχε χρόνος» αναφέρει ο κ. Παντελιάδης.
Σημειώνεται ότι ο κώδικας δεοντολογίας αφορά σε μια ευρωπαϊκή οδηγία η οποία ήδη εφαρμόζεται στην εγχώρια λιανική τα τελευταία δύο χρόνια στους κλάδους ηλεκτρονικών, ηλεκτρικών, ένδυσης υπόδησης και ήρθε και η ώρα για τα σούπερ μάρκετ. Ο λόγος που καθυστέρησε να ενεργοποιηθεί στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ έγκειται στον πολύ μεγάλο όγκο των πωλούμενων αγαθών αλλά και στην ταχύτητα πωλήσεων, δεδομένου ότι ο καταναλωτής κάνει τουλάχιστον εβδομαδιαία επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ.
