Έτος-ορόσημο για τη διαμόρφωση του τελικού πακέτου φοροελαφρύνσεων προς τη μεσαία τάξη από το 2026 και του χρονοδιαγράμματος κατάργησης των τεκμηρίων φορολόγησης των αυτοαπασχολουμένων έως το 2027, αναμένεται να είναι το 2025.
Εντός του έτους που διανύουμε θα εφαρμοστούν πλήρως όλα τα μέτρα ψηφιακού εκσυγχρονισμού του φοροελεγκτικού μηχανισμού. Ήδη, από τις αρχές του τρέχοντος έτους έχει τεθεί σε λειτουργία από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) η καθολική χρήση της πλατφόρμας myData για τη δήλωση των πραγματικών ακαθαρίστων εσόδων και των πραγματικών εκπιπτόμενων εξόδων των επιχειρήσεων.
Με την πλήρη λειτουργία της πλατφόρμας myData η ΑΑΔΕ προχωρά πλέον στο «κλείδωμα» των προσυμπληρωμένων δεδομένων των εσόδων και των δαπανών των επιχειρήσεων στις δηλώσεις ΦΠΑ του 2025 και στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για το 2025.
Σταδιακά, εξάλλου, εντός του τρέχοντος έτους πρόκειται να εφαρμοστούν το Ψηφιακό Πελατολόγιο, το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής και η καθολική επέκταση του Ηλεκτρονικού Τιμολογίου. Θα δημιουργηθεί έτσι ένας ασφυκτικός ηλεκτρονικός κλοιός σε 1.000.000 επιχειρήσεις και επαγγελματίες μη επιτρέποντας πλέον περιθώρια απόκρυψης πραγματικών τζίρων και κερδών.
Τα 4 αυτά μέτρα ψηφιακού εκσυγχρονισμού θα προστεθούν φέτος στα ήδη υπάρχοντα όπλα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής που αξιοποιεί η ΑΑΔΕ από το 2024, όπως είναι η διασύνδεση των μηχανημάτων POS με τα ταμειακά συστήματα των επιχειρήσεων και η διασύνδεση των ταμειακών συστημάτων των επιχειρήσεων με την ΑΑΔΕ για τη διαβίβαση των δεδομένων των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών μέσω της πλατφόρμας myData.
Τι θα αλλάξει από το 2026
Το αποτέλεσμα των εξελίξεων αυτών θα είναι πλέον να καταγράφονται με μεγάλη ακρίβεια και αξιοπιστία τα πραγματικά φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και καθαρά εισοδήματα των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών, δηλαδή να περιοριστεί ακόμη περισσότερο η φοροδιαφυγή, να διευρυνθεί σημαντικά η φορολογική βάση και να αυξηθούν θεαματικά τα φορολογικά έσοδα, σε τέτοιο βαθμό ώστε να δημιουργηθούν τεράστια δημοσιονομικά περιθώρια που θα επαρκούν πλέον όχι μόνο για μειώσεις συντελεστών στη φορολογία εισοδήματος της μεσαίας τάξης από το 2026, όπως ήδη έχει προαναγγείλει η κυβέρνηση, αλλά και για κατάργηση του επαχθούς και ισοπεδωτικού συστήματος των τεκμηρίων φορολόγησης των αυτοαπασχολουμένων το αργότερο έως το 2027.
Ήδη, όπως προκύπτει από στοιχεία που περιλαμβάνονται σε χθεσινή ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αλλά και γενικότερα από άλλα στοιχεία διαθέσιμα, η εφαρμογή του μέτρου της διασύνδεσης των μηχανημάτων POS με τα ταμειακά συστήματα των επιχειρήσεων και η πρόοδος που σημειώθηκε στη λειτουργία της πλατφόρμας myData το 2024 προκάλεσαν την αύξηση των δηλωθέντων στην εφορία ηλεκτρονικών συναλλαγών κατά 6,6 δισ. ευρώ, με εκτίναξη του φορολογητέου τζίρου έως και 614% ειδικά για δέκα τουλάχιστον κλάδους επιχειρήσεων και επαγγελματιών που συνήθιζαν, κατά το παρελθόν, να μην εκδίδουν αποδείξεις. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν να περιοριστεί σημαντικά η φοροδιαφυγή και τα έσοδα του Δημοσίου από τον ΦΠΑ να αυξηθούν θεαματικά, κατά 2,96 δισ. ευρώ ή κατά 12,66% το 2024 σε σύγκριση με το 2023, συμβάλλοντας στην υπέρβαση του εισπρακτικού στόχου για τα συνολικά φορολογικά έσοδα κατά 2 δισ. ευρώ.
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής
Σύμφωνα, ειδικότερα, με στοιχεία που ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αλλά και με βάση άλλα στοιχεία που είχαν ανακοινωθεί από το περασμένο φθινόπωρο, τα έργα της διασύνδεσης των POS με τα ταμειακά συστήματα των επιχειρήσεων και της επέκτασης των λειτουργιών της πλατφόρμας myData αποφέρουν πλέον σημαντικά και μετρήσιμα αποτελέσματα στην προσπάθεια καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, που είναι τα εξής:
1) Αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, που φανερώνονται υποχρεωτικά στην εφορία, κατά 6,6 δισ. ευρώ, από 61,1 δισ. ευρώ το 2023 σε 67,7 δισ. ευρώ το 2024, καθώς οι πληρωμές προς τις επιχειρήσεις γίνονταν, στη συντριπτική τους πλειονότητα, μέσω της χρήσης των χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή των καρτών πληρωμών των πελατών, οι οποίες «περνιούνταν» από τα μηχανήματα POS των επιχειρηματιών, που διασυνδέθηκαν πλήρως, έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του περασμένου έτους, με τις ταμειακές τους μηχανές. Ως εκ τούτου, οι επιχειρηματίες που ήταν υποχρεωμένοι να δέχονται πληρωμές με κάρτες μέσω POS εξαναγκάζονταν να εκδίδουν αποδείξεις λιανικών συναλλαγών από τις άρρηκτα συνδεδεμένες με τα POS ταμειακές τους μηχανές, σε μεγαλύτερη έκταση και συχνότητα, ιδιαίτερα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2024. Τα δεδομένα των αποδείξεων αυτών οι επιχειρηματίες ήταν υποχρεωμένοι να τα διαβιβάζουν καθημερινά στην εφορία και ειδικότερα στην πλατφόρμα των ηλεκτρονικών φορολογικών βιβλίων myData, μέσω ενός άλλου συστήματος που ονομάζεται e-send και το οποίο υλοποιεί μια άλλη υποχρεωτική διασύνδεση, μεταξύ ταμειακών μηχανών και πλατφόρμας myData. Στη συνέχεια, τα διαβιβασμένα στην πλατφόρμα myData δεδομένα των εισπράξεων μέσω POS προσαυξημένα με τα δεδομένα των εισπράξεων σε μετρητά μεταφέρονταν και προσυμπληρώνονταν στις δηλώσεις ΦΠΑ των επιχειρήσεων, όπου τα περιθώρια τροποποίησής τους προς τα κάτω ξεκίνησαν με 30% στο πρώτο εξάμηνο του έτους και περιορίστηκαν στο 0% στο δεύτερο εξάμηνο και ειδικότερα στο τελευταίο δίμηνο του έτους.
2) Υπεραύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών έως και 614% και συνακόλουθα μεγάλη αύξηση του τζίρου που δηλώθηκε υποχρεωτικά στην εφορία σε τουλάχιστον δέκα περιπτώσεις κλάδων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών, που κατά τα προηγούμενα έτη είχαν μεγάλη ροπή στην απόκρυψη εισπράξεων μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων. Το 2024 -και ενώ κατά το πρώτο εξάμηνο δεν είχε ολοκληρωθεί πλήρως το έργο της διασύνδεσης των POS με τα ταμειακά συστήματα των επιχειρήσεων- παρατηρήθηκε, σε σύγκριση με το 2023, αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών και του τζίρου που αναγκαστικά δηλώθηκε στις φορολογικές αρχές:
- κατά 614% στα πλυντήρια αυτοκινήτων (από 11,2 εκατ. ευρώ σε 80,2 εκατ. ευρώ)
- κατά 433% στις υπηρεσίες φροντίδας παιδιών (από 13,6 εκατ. ευρώ σε 71,1 εκατ. ευρώ)
- κατά 348% στις υπηρεσίες επισκευής ρολογιών και κοσμημάτων (από 1 εκατ. ευρώ σε 4,6 εκατ. ευρώ)
- κατά 299% στους δικηγόρους (από 11,3 εκατ. ευρώ σε 45 εκατ. ευρώ)
- κατά 196% στα ταξί (από 26,5 εκατ. ευρώ σε 79 εκατ. ευρώ)
- κατά 86% στις επιχειρήσεις φωτογράφων και γραφικών τεχνών (από 2,2 εκατ. ευρώ σε 4,1 εκατ. ευρώ)
- κατά 41% στα καθαριστήρια-πλυντήρια (από 11,5 εκατ. στα 16,3 εκατ. ευρώ)
- κατά 21% στους οδοντιάτρους (από 206 εκατ. ευρώ σε 249 εκατ. ευρώ)
- κατά 12,5% στην εστίαση (από 5,9 δισ. ευρώ σε 6,6 δισ. ευρώ)
- κατά 10% στους γιατρούς (από 357 εκατ. ευρώ σε 392 εκατ. ευρώ)
Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία για το πρώτο οκτάμηνο του 2024, καταγράφηκε αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών και του τζίρου που αναγκαστικά δηλώθηκε στις φορολογικές αρχές:
- κατά 13,8% στα κομμωτήρια και στις υπηρεσίες προσωπικής φροντίδας (από 326 εκατ. ευρώ σε 371 εκατ. ευρώ),
- κατά 34,8% στα γυμναστήρια και στις αθλητικές δραστηριότητες (από 56 εκατ. ευρώ σε 75 εκατ. ευρώ),
- κατά 8,8% στα ξενοδοχεία (από 3,6 δισ. ευρώ σε 3,9 δισ. ευρώ).
3) Αύξηση των εισπραχθέντων εσόδων από ΦΠΑ κατά 12,66%.
Το 2024 τα έσοδα από τον ΦΠΑ αυξήθηκαν κατά 12,66% ή κατά 2,96 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα όσα διευκρίνισε χθες το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τη σχετική του ανακοίνωση:
· Η σημαντική αυτή αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών -από 61,1 δισ. στα 67,7 δισ. ευρώ- καταγράφηκε κυρίως το δεύτερο εξάμηνο του προηγούμενου έτους οπότε και είχε ολοκληρωθεί η διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές, ένα εμβληματικό έργο αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής, που αποφέρει σημαντικά οφέλη για πολίτες και επιχειρήσεις.
· Το 2024 επετεύχθη αύξηση φορολογικών εσόδων πέραν του στόχου που είχε τεθεί, της τάξεως των 2 δισ. ευρώ, κάτι που οφείλεται τόσο στη διασύνδεση POS-ταμειακών όσο και στην επέκταση εφαρμογής του συστήματος myDATA για τις επιχειρήσεις. Οι επιπλέον αυτοί πόροι επέστρεψαν πίσω στους πολίτες μέσω της μείωσης φόρων και εισφορών, της ενίσχυσης του εισοδήματος και της αύξησης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
4 ψηφιακές μεταρρυθμίσεις
· Για το 2025 δρομολογείται η υλοποίηση 4 ακόμη ψηφιακών μεταρρυθμίσεων εκσυγχρονισμού του φορολογικού μηχανισμού με στόχο τον περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής. Ήδη από τις αρχές του έτους εφαρμόζεται η καθολική χρήση του myData για τη δήλωση εσόδων-εξόδων των επιχειρήσεων, ενώ σταδιακά εντός του έτους πρόκειται να εφαρμοστεί το Ψηφιακό Πελατολόγιο, το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής, καθώς και η καθολική επέκταση του Ηλεκτρονικού Τιμολογίου.
Με αφορμή τα νέα αυτά δεδομένα, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Η αύξηση κατά 6,6 δισ. ευρώ των ηλεκτρονικών συναλλαγών το 2024 είναι η πιο ισχυρή απόδειξη ότι η διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές πέτυχε, συμβάλλοντας καθοριστικά στον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Μέσα από αυτήν τη μεταρρύθμιση ενισχύεται το αίσθημα της δικαιοσύνης και ισότιμου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων και παράλληλα αυξάνονται τα φορολογικά έσοδα που μπορούν να κατευθυνθούν είτε σε στήριξη της κοινωνικής πολιτικής είτε σε περαιτέρω μειώσεις φόρων. Πρόκειται επομένως για μια κοινωνική πολιτική στην πράξη η οποία ήρθε για να μείνει».
