Ξεπέρασε το «φράγμα» των 49 δισ. ευρώ το χρέος προς τον ΕΦΚΑ, αφού κατά το δ’ τρίμηνο του περασμένου έτους καταγράφηκε αύξηση που προσέγγισε τα 400 εκατ. ευρώ, μόνο από πρόσθετα τέλη και προσαυξήσεις.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Ν», η ανοδική πορεία του χρέους δεν περιορίστηκε ούτε από το γεγονός ότι το ΚΕΑΟ κατάφερε να πετύχει νέο ρεκόρ εσόδων με 1,98 δισ. ευρώ για το 2024.
Πρόκειται για το καλύτερο αποτέλεσμα που έχει καταγραφεί από την έναρξη λειτουργίας του ΚΕΑΟ και είναι υψηλότερο κατά τουλάχιστον 290 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις και προσδοκίες, που έδιναν στόχο εσόδων στο 1,7 δισ. ευρώ. Ακόμα και έτσι, όμως, το συνολικό χρέος προς την Κοινωνική Ασφάλιση συνέχισε την ανοδική του τροχιά.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, το γ’ τρίμηνο του 2024 το χρέος από μη καταβολές ασφαλιστικών εισφορών είχε ανέλθει στα 48,84 δισ. ευρώ. Μετά και την τελευταία αύξηση, ένα τρίμηνο αργότερα, το χρέος υπερέβη τα 49,2 δισ. ευρώ. Σε ετήσια βάση καταγράφεται άνοδος που προσεγγίζει το 1,65 δισ. ευρώ, με δεδομένο ότι το δ’ τρίμηνο του 2023 το χρέος που είχε συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ ήταν 47,55 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η δυναμική αύξησης του χρέους παραμένει σε ανάλογα επίπεδα, τουλάχιστον από το 2017 και μετά, χρονολογία κατά την οποία το ΚΕΑΟ κατάφερε να συγκεντρώσει το σύνολο του χρέους προς την Κοινωνική Ασφάλιση στα μητρώα του.
Όπως προκύπτει από την ανάλυση των τριμηνιαίων εκθέσεων του ΚΕΑΟ, από τα 31,28 δισ. ευρώ που ήταν το χρέος στα τέλη του 2017, αυξήθηκε κατά 17,92 δισ. ευρώ μέσα σε μια επταετία. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι κατά μέσο όρο το χρέος αυξάνεται κατά 2,56 δισ. ευρώ ετησίως.
Η μεγαλύτερη αύξηση διαπιστώθηκε το 2022, καθώς από τα 41,02 δισ. ευρώ του 2021 το χρέος εκτινάχθηκε στα 45,41 δισ. ευρώ, καταγράφοντας άνοδο 4,39 δισ. ευρώ έναν χρόνο αργότερα. Στη συνέχεια, το 2023, το χρέος ανήλθε στα 47,55 δισ. ευρώ (αύξηση 2,14 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση), για να καταλήξει στα 49,2 δισ. ευρώ στα τέλη του 2024. Εάν δεν ανατραπεί ο ρυθμός αύξησης, θεωρείται βέβαιο πως εντός του 2025 το χρέος προς τον ΕΦΚΑ θα υπερβεί τα 50 δισ. ευρώ!
Εύθραυστες ρυθμίσεις
Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο δυσεπίλυτο αν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι εκτός ρύθμισης έχουν τεθεί ποσά που υπερβαίνουν τα 19,5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την τελευταία επίσημη έκθεση του ΚΕΑΟ, που αναφέρεται στο γ’ τρίμηνο της περσινής χρονιάς, εκτός ρύθμισης τέθηκαν 1.114.549 περιπτώσεις οφειλετών. Αντίθετα, στο τέλος του περασμένου Σεπτεμβρίου υπολογίστηκαν σε 321.396 οι συνολικές ρυθμίσεις που είχαν παραμείνει ενεργές. Το ρυθμισμένο ποσό απ’ αυτές ανερχόταν στα 4,65 δισ. ευρώ, δηλαδή καλύπτει μόλις το 9,4% του συνόλου του χρέους που έχει συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ.
Μάλιστα, οι απώλειες είναι συνεχείς και δείχνουν την περιορισμένη αποτελεσματικότητα της πάγιας ρύθμισης των 24 δόσεων, που βρίσκεται σε ισχύ.
Τα τελευταία διαθέσιμα επίσημα στοιχεία από το γ’ τρίμηνο της περασμένης χρονιάς δείχνουν πως σε σύνολο 1.213.580 οφειλετών (φυσικά και νομικά πρόσωπα) που εντάχθηκαν στην πάγια ρύθμιση, περισσότεροι από τους μισούς (634.180 ή 52,25%) βγήκαν εκτός διαδικασίας. Ακόμα πιο μεγάλη αίσθηση προκαλεί το ποσό χρέους που δεν εισπράχθηκε. Από τα 12,96 δισ. ευρώ που εντάχθηκαν, τα 10,5 δισ. ευρώ (ποσοστό 81,01%), βρέθηκαν εκτός ρύθμισης, καθώς οι οφειλέτες δεν κατάφεραν να καταβάλουν εμπρόθεσμα τις δόσεις που τους αναλογούσαν. Υπενθυμίζεται ότι για να παραμείνει ενεργή μια ρύθμιση, θα πρέπει ο οφειλέτης -εκτός από την καταβολή της μηνιαίας δόσης- να καταβάλλει και τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές, για να μη δημιουργεί νέο χρέος.
Σημειώνεται ότι αρχικά η πάγια ρύθμιση έδινε την ευκαιρία εξόφλησης χρέους, σε 12 δόσεις, που τώρα πια έχουν διπλασιαστεί. Έτσι, καταγράφηκαν στο εννεάμηνο της προηγούμενης χρονιάς 442.518 ολοκληρωμένες πάγιες ρυθμίσεις, που απέφεραν στον ΕΦΚΑ όφελος 1,35 δισ. ευρώ. Υπήρχαν όμως και άλλες 136.882 που παρέμεναν ενεργές, με το ποσό του χρέους που είναι ρυθμισμένο να βρίσκεται στο 1,1 δισ. ευρώ.
Κατηγοριοποίηση
Στο ΚΕΑΟ, όμως, έχουν προχωρήσει και στη διαδικασία διαχωρισμού του χρέους, σε μια προσπάθεια να επικεντρωθεί η στόχευση σε περιπτώσεις όπου είναι εφικτό να εισπραχθούν οφειλές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για πρώτη φορά το ΚΕΑΟ κατέγραψε επίσημα στην έκθεση του γ’ τριμήνου του 2024 ποσό 9,8 δισ. ευρώ, που χαρακτηρίστηκε ως «χαμηλής εισπραξιμότητας», ανεξάρτητα από τον χρόνο που δημιουργήθηκε.
Εντοπίστηκαν, δηλαδή, περιπτώσεις όπου είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να εισπραχθεί το χρέος, καθώς μπορεί μια επιχείρηση να έχει πτωχεύσει ή ένας οφειλέτης να έχει αποβιώσει.