Νέο ιστορικό ρεκόρ δηλωθέντων εισοδημάτων αλλά και βεβαιωθέντων φόρων αναμένεται να αποτυπώσουν οι φετινές φορολογικές δηλώσεις, καθώς ο συνδυασμός «αύξηση ονομαστικών εισοδημάτων» και «πάγωμα φορολογικής κλίμακας» αναμένεται να παραγάγει νέο… υψηλό όσον αφορά το ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν οι φορολογούμενοι μέσω των χρεωστικών εκκαθαριστικών.
Τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη» για το 2024 που δόθηκαν στη δημοσιότητα αποτυπώνουν αύξηση του μέσου μισθού κατά περισσότερο από 7%, κάτι που σημαίνει πρακτικά ότι και τα συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα θα είναι αυξημένα ανάλογα. Το δεύτερο στοιχείο που είναι κρίσιμο για τους φορολογούμενους αλλά και τις φορολογικές αρχές έχει να κάνει με το γεγονός ότι η αύξηση «πηγάζει» κυρίως από τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
Με βάση τα νέα δεδομένα, μικτό μισθό μέχρι 800 ευρώ τον μήνα -ουσιαστικά αυτοί είναι που καλύπτονται από το αφορολόγητο της κλίμακας- εμφανίζει μόνο το 17,75% του συνόλου των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Το αντίστοιχο ποσοστό για το 2023 ήταν 30,9%.
Αυτή η μείωση είναι αποτέλεσμα κυρίως της αύξησης του κατώτατου μισθού και δείχνει ότι, στο εξής, μόνο οι 18 στους 100 εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα θα απαλλάσσονται πλήρως του φόρου εισοδήματος, με το σχετικό ποσοστό να βαίνει συνεχώς μειούμενο, τουλάχιστον για όσο διάστημα παραμένει «παγωμένο» το αφορολόγητο της κλίμακας.
Όσο για τους εργαζόμενους, ναι μεν έχουν ήδη καταβάλει τον φόρο που τους αναλογεί μέσω της παρακράτησης, στην περίπτωση όμως που είχαν εισόδημα και από μια δεύτερη πηγή μέσα στο 2024 θα κληθούν να πληρώσουν και επιπλέον φόρο παραλαμβάνοντας χρεωστικό εκκαθαριστικό. Στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, το οικονομικό επιτελείο εντοπίζει μια υποψήφια… πηγή παραγωγής υπερπλεονασμάτων.
Ο πήχης για το 2025 έχει ήδη μπει ψηλά, καθώς έχουν προϋπολογιστεί εισπράξεις 15,244 δισ. ευρώ, περίπου 900 εκατ. ευρώ παραπάνω συγκριτικά με το 2024. Έχει ληφθεί υπόψη η επικείμενη αύξηση των μισθών στον δημόσιο τομέα από τον Απρίλιο, η αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού από τον ίδιο μήνα αλλά και η εκτίμηση για αύξηση του μέσου εισοδήματος κατά περίπου 4%.
Δύο παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερες εισπράξεις:
1.Η μεγαλύτερη μέση ονομαστική αύξηση των εισοδημάτων
Αυτή η οποία μπορεί να προέλθει είτε από τη μείωση της ανεργίας είτε από την καταβολή αυξήσεων που δεν έχουν προϋπολογιστεί στον ιδιωτικό τομέα. To 2024 οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν κατά περίπου 100.000 άτομα. 2
2. Οι «διπλές πηγές» εισοδήματος
Αυτές θα φέρουν μεγαλύτερη βεβαίωση φόρου μέσω της εκκαθάρισης της φορολογικής δήλωσης. Ήδη, από φέτος θα φανεί το δημοσιονομικό όφελος από την κατακόρυφη αύξηση της απασχόλησης των συνταξιούχων.
Κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης, θα προστεθεί το εισόδημα της εργασίας σε αυτό της σύνταξης, και ο φόρος θα υπολογιστεί επί του αθροίσματος προφανώς με πολύ υψηλότερους συντελεστές σε σχέση με αυτούς που έχουν χρησιμοποιηθεί κατά τη διαδικασία της παρακράτησης.
Περισσότερο φόρο εισοδήματος αποδίδουν οι αυξήσεις μικτών αποδοχών στα υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, καθώς εκεί ενεργοποιούνται οι υψηλότεροι συντελεστές της φορολογικής κλίμακας (έως και 44%). Για πρώτη φορά μετά την οικονομική κρίση που οδήγησε και στην κάθετη πτώση των εισοδημάτων από μισθούς, ο αριθμός των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα που εμφανίζει μηνιαίες μικτές αποδοχές άνω των 1.500 ευρώ (αντιστοιχούν σε ετήσια ποσά που ξεκινούν από 21.000 ευρώ ετησίως, άρα και σε συντελεστές φόρου της τάξεως του 28%-44%) ξεπέρασε τις 500.000 (ο αντίστοιχος αριθμός για το 2023 ήταν 433.000). Το μερίδιο αυτών που έχουν μικτό μηνιαίο εισόδημα άνω των 1.500 ευρώ τον μήνα στο σύνολο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα διαμορφώνεται πλέον στο 21%, έναντι 18,9% το 2023.
Στις φετινές φορολογικές δηλώσεις θα αποτυπωθούν οι αυξήσεις των εισοδημάτων που έγιναν το 2024. Δημοσιονομικά, εντός του 2025 θα αποδώσουν οι αυξήσεις που θα γίνουν φέτος, αλλά και η καταγραφή των «διπλών πηγών εισοδήματος» μέσω των φορολογικών δηλώσεων. Εκτιμάται ότι το συνολικό δηλωθέν εισόδημα φέτος μπορεί να ξεπεράσει τα 115 δισ. ευρώ. Οι μισθοί θα παραμείνουν η κύρια πηγή παραγωγής φορολογητέου εισοδήματος.
