Εντός του Φεβρουαρίου προγραμματίζεται να αρχίσει η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη λήψη δανείων κεφαλαίου κίνησης και επενδυτικού σκοπού ύψους από 3.000 έως και 25.000 ευρώ με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής.
Tα δάνεια θα χορηγούνται από το Ταμείο Μικροπιστώσεων που θα συστήσει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ) με τα αδειοδοτημένα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Ήδη η ΕΑΤ προχώρησε στη δημοσίευση της πρόσκλησης προς τα ιδρύματα μικροχρημαδότησης, τα οποία καλούνται να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον συμμετοχής τους στο Ταμείο έως τις 17 Ιανουαρίου.
Στόχος του Ταμείου είναι να χρηματοδοτήσει 3.300 επιχειρήσεις. Ο προϋπολογισμός του από πλευράς ΕΑΤ ανέρχεται στα 60 εκατ. ευρώ, ενώ υπολογίζεται ότι άλλα 23 εκατ. ευρώ θα προστεθούν από πλευράς ιδρυμάτων μικροχρηματοδότησης (Ενδιάμεσοι Χρηματοδοτικοί Οργανισμοί – ΕΧΟ). Σημειώνεται ότι το ποσοστό του δανείου το οποίο θα χρηματοδοτείται από την ΕΑΤ θα είναι άτοκο, ενώ για τη χορήγηση των δανείων δεν απαιτούνται εμπράγματες εξασφαλίσεις. Ο επιμερισμός ρίσκου επιτυγχάνεται με τη συνεισφορά επί εκάστου δανείου από το Ταμείο κατά 60% ή 75%, ανάλογα με το Υποπρόγραμμα, όπως αυτά αποτυπώνονται παρακάτω και από τον ΕΧΟ κατά 40% ή 25% αντίστοιχα, και τον κατ’ αναλογία διαμοιρασμό των ζημιών.
Μέρος της χρηματοδότησης του προϋπολογισμού του Ταμείου από τη δημόσια συνεισφορά θα διατεθεί για την κάλυψη του κόστους συμβουλευτικών υπηρεσιών επιχειρηματικής εκπαίδευσης και καθοδήγησης (mentoring) στις επιχειρήσεις, ενώ το υπόλοιπο αφορά την άτοκη συγχρηματοδότηση των δανείων που θα παρασχεθούν μέσω του χρηματοδοτικού μέσου (αφαιρουμένων αμοιβών διαχείρισης και κόστους mentoring). Ο προϋπολογισμός των 60 εκατ. ευρώ θα κατανεμηθεί σε δύο κα τηγορίες επιχειρηματικότητας (υποπρογράμματα) ως εξής: 40 εκατ. ευρώ στη Γενική Επιχειρηματικότητα και 20 εκατ. ευρώ στη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα. Η εν λόγω κατανομή είναι εν δεικτική και θα οριστικοποιείται ανάλογα με την πορεία εξέλιξης του Ταμείου.
Οι πόροι που έχουν διατεθεί για το Ταμείο Μικροπιστώσεων και για τα δύο Υποπρογράμματα προορίζονται για δάνεια κεφαλαίου κίνησης τακτής λήξης και δάνεια επενδυτικού σκοπού ύψους 3.000 – 25.000 ευρώ. Τα δάνεια μπορούν να αξιοποιούνται για την προμήθεια παγίων (με ρήτρα ΕΤΠΑ σύμφωνα με το άρθρο 25 Καν.1060/2021 και τους όρους του Καν. 1058/2021 για το ΕΤΠΑ), εφόσον το ποσό των παγίων (εξοπλισμός, κ.λπ.) δεν υπερβαίνει το 40% της συνολικής χρηματοδότησης. Για τη χορήγηση του δανείου επιτρέπεται η λήψη μόνο ενοχικών εξασφαλίσεων. Δεν θα λαμβάνονται εμπράγματες εξασφαλίσεις.
Τα Υποπρογράμματα
Το Ταμείο θα περιλαμβάνει δύο Υποπρογράμματα:
Υποπρόγραμμα 1: Γενική Επιχειρηματικότητα. Αφορά πολύ μικρές οντότητες, σύμφωνα με τον ορισμό του άρ. 2 παρ. 2 του ν.4308/2014 (Α’ 251) και φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα που λειτουργούν τουλάχιστον για χρονικό διάστημα ενός έτους από την ίδρυσή τους και εφόσον εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Καν. 2831/2021 και του Κανονισμού του Ταμείου Χρηματοδότησης ). Δικαιούχοι λήψης μικροπιστώσεων μπορούν να είναι και άλλες κατηγορίες, που καθορίζονται κατά τα προβλεπόμενα του άρθρου 15, παρ. 2 του ν.4701/2020 (ΦΕΚ Α’ 128/30.06.2020 και εφόσον εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Καν.2831/2021 και των Όρων και Προϋποθέσεων του Ταμείου Μικροπιστώσεων. Στο εν λόγω πρόγραμμα προ βλέπεται χορήγηση δανείου με καθεστώς ενίσχυσης De Minimis, Καν. (ΕΕ) 2831/2023 για άτοκη χρηματοδότηση από το Ταμείο για το 60% του ποσού της δανειακής σύμβασης και το υπόλοιπο 40% από τους ΧΟ, καθώς και ενίσχυση για συμβουλευτικές υπηρεσίες, οι οποίες παρέχονται από τους ΧΟ. Για τις πολύ μικρές οντότητες σύμφωνα με τον ορισμό που αναγράφεται στο άρθρο 2 παρ.2 του Ν. 4308/2014 όπως ισχύει και πρέπει να ικανοποιούνται τουλάχιστον 2 από τα παρακάτω 3 κριτήρια (Ν.4308/2014) κατά τη διάρκεια της οικονομικής χρήσης:
- Μέσος όρος προσωπικού μικρότερος από ή ίσος με 10 άτομα.
- Σύνολο ενεργητικού μικρότερο ή ίσο των 350.000 ευρώ.
- Καθαρός κύκλος εργασιών μικρότερος ή ίσος των 700.000 ευρώ. Επίσης δάνειο μπορούν να λάβουν και φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα.
Υποπρόγραμμα 2: Γυναικεία Επιχειρηματικότητα. Αφορά επιχειρήσεις όπως αναφέρονται παραπάνω, κάθε νομικής μορφής (με εξαίρεση τις αστικές εταιρείες), και περίπτωση εταιρικών σχημάτων, όπου μέτοχος/εταίρος ποσοστού μεγαλύτερου του 50% (>50%) είναι γυναίκα και η διαχείριση/ εκπροσώπηση της επιχείρησης πραγματοποιείται από γυναίκα. Σε περίπτωση ατομικών επιχειρήσεων ιδιοκτήτης είναι γυναίκα. Επιπλέον, λειτουργούν τουλάχιστον για χρονικό διάστημα ενός έτους από την ίδρυσή τους και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Καν. 2831/2021. Για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα το 75% του δανείου είναι άτοκο, ενώ προβλέπεται και η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών. Η διάρκεια των δανείων είναι από 12 έως 96 μήνες, με δυνατότητα περιόδου χάριτος έως έξι μήνες. Τα δάνεια μπορούν να εκταμιευτούν το αργότερο έως τις 31-12-2029.
Το mentoring
Ο κάθε δανειολήπτης θα καθοδηγηθεί για την επίτευξη του επιχειρηματικού του σχεδίου μέσω εστιασμένων προγραμμάτων το κόστος των οποίων θα επιχορηγηθεί από το Ταμείο. Προς τον σκοπό αυτό θα παρασχεθούν συμβουλευτικές συνεδρίες (mentoring) μέσω του Ταμείου έως του ποσού των 900 ευρώ ανά ΑΦΜ δανειολήπτη (επί της καθαρής αξίας του τιμολογίου παροχής υπηρεσιών) το οποίο θα αποδεικνύεται από σχετικά παραστατικά. Τα παραπάνω κονδύλια επιχορήγησης θα προέρχονται από τους πόρους του Ταμείου. Τα προαναφερόμενα προγράμματα θα διεξάγονται από τους ΕΧΟ (είτε με ίδια μέσα είτε μέσω συμβουλευτικών εταιρειών), ενώ το mentoring θα συνδέεται με το επιχειρηματικό πλάνο του εκάστοτε επενδυτή στο πλαίσιο του Ταμείου.
Το Mentoring θα είναι υποχρεωτικό για τον τελικό αποδέκτη και ο ΕΧΟ θα πρέπει να διατηρεί αρχείο με τα όσα έγιναν κατά τη διάρκεια των συνεδριών από τον σύμβουλο. Η αίτηση επιχορήγησης θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σε μέγιστη διάρκεια 12 μηνών από την εκταμίευση του δανείου. Το κόστος mentoring καταβάλλεται εφάπαξ.
Πώς θα υλοποιηθεί
Το Ταμείο Μικροπιστώσεων θα υλοποιηθεί με την αξιοποίηση του πληροφορικού συστήματος «Know Your Customer» της ΕΑΤ (Πλατφόρμα KYC). Η ΕΑΤ έχει αναπτύξει το πληροφορικό αυτό σύστημα με σκοπό τη διάθεση διαδικτυακών υπηρεσιών άντλησης βασικών στοιχείων του υποψήφιου τελικού αποδέκτη και τη δημιουργία ενός σημείου επαφής για την καταχώρηση απαραίτητων στοιχείων των επιχειρήσεων με εγκατάσταση και λειτουργία στην Ελλάδα που προσβλέπουν να συμμετέχουν στα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΑΤ. Στο πλαίσιο λειτουργίας της, η πλατφόρμα αντλεί βασικά στοιχεία των επιχειρήσεων από τις ηλεκτρονικές βάσεις των εκάστοτε απαραίτητων δημόσιων πληροφοριακών συστημάτων μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Επισημαίνεται ότι η ΕΑΤ δε προβαίνει σε αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας, η οποία πραγματοποιείται αποκλειστικά από τον ΕΧΟ.