Τρεις αποτελεσματικές μεθόδους κάλυψης τεκμηρίων έχουν ακόμη και τώρα το περιθώριο να αξιοποιήσουν χιλιάδες φορολογούμενοι που απειλούνται με υπερφορολόγηση το 2025 λόγω των τεκμηρίων.
Όσο φορολογούμενοι έχουν ήδη στην κατοχή τους εδώ και πολλά χρόνια ή απέκτησαν εντός του 2024 ακίνητα ή κινητά περιουσιακά στοιχεία μεγάλης αξίας, για τα οποία ισχύουν τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσίας που μπορεί να προσδιορίσουν το ύψος του φορολογητέου εισοδήματος σε επίπεδο υψηλότερο του πραγματικά αποκτώμενου, θα πρέπει το αργότερο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024 είτε να έχουν συνάψει δάνεια στεγαστικά ή καταναλωτικά, ώστε να έχουν εκταμιευτεί τα ποσά των δανείων και να έχουν διατεθεί για να καλυφθούν δαπάνες συντήρησης παλαιών ή αγοράς νέων περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας, είτε να έχουν υποβάλει τις δηλώσεις φορολογίας γονικών παροχών-δωρεών για χρηματικά ποσά μεγάλου ύψους που έχουν λάβει από γονείς ή άλλα συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα.
Υπάρχει όμως και μια τρίτη εναλλακτική και αποτελεσματική μέθοδος κάλυψης των τεκμηρίων, που επίσης μπορεί να αξιοποιηθεί άμεσα. Πρόκειται για τη μέθοδο της «ανάλωσης κεφαλαίου», μέσω της οποίας κάθε φορολογούμενος μπορεί να επικαλεστεί εισοδήματα και έσοδα δηλωθέντα ακόμη και πριν από πάρα πολλά χρόνια, προκειμένου να καλύψει την όποια πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος διαπιστώνει ότι θα προκύψει στη φορολογική δήλωση του 2025, λόγω της εφαρμογής των τεκμηρίων (λόγω του ότι το τεκμαρτό εισόδημα που προσδιορίζεται από την εφορία με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων θα είναι μεγαλύτερο από το δηλωθέν εισόδημα).
Εναλλακτικές λύσεις
Ας δούμε, όμως, πιο αναλυτικά ποιες εναλλακτικές λύσεις έχουν αυτή τη στιγμή όσοι φορολογούμενοι αντιλαμβάνονται ότι τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2024 δεν επαρκούν από μόνα τους για την κάλυψη των τεκμηρίων στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλουν για φέτος το 2025:
1. Σύναψη δανείων καταναλωτικών ή προσωπικών μέχρι 31-12-2024. Πριν από τη λήξη του έτους θα πρέπει να ολοκληρωθεί η σύναψη δανείων καταναλωτικών ή προσωπικών για να καταστεί δυνατή η κάλυψη μεγάλων ποσών τεκμηρίων διαβίωσης για σπίτια, αυτοκίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία. Η σύναψη δανείου με τραπεζικό ίδρυμα μπορεί να γίνει πλέον πολύ γρήγορα και μέσω διαδικτύου, από τις υπηρεσίες e-banking των τραπεζών. Αποδεικνύεται δε στην εφορία από το κείμενο της σχετικής σύμβασης που μπορεί να υπογράψει και ηλεκτρονικά ο φορολογούμενος εξ αποστάσεως μέσω των υπηρεσιών e-banking και το οποίο η τράπεζα υποχρεούται να του αποστείλει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email). H σύναψη δανείου με ιδιώτη αποδεικνύεται από συμβολαιογραφικό ή ιδιωτικό έγγραφο.
2. Υποβολή δηλώσεων φορολογίας δωρεών-γονικών παροχών χρηματικών ποσών έως 31-12-2024, για χρηματικά ποσά που έλαβε ο φορολογούμενος από στενά συγγενικά πρόσωπα. Επίσης πριν από τη λήξη του έτους, ο φορολογούμενος πρέπει να προχωρήσει στην υποβολή δηλώσεων φόρου γονικής παροχής-δωρεάς για χρηματικά ποσά που έλαβε το 2024 από τους γονείς του ή από άλλα συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα. Κι αυτό διότι τα ποσά που εισέπραξε το 2024 ο φορολογούμενος είτε από δωρεές είτε από γονικές παροχές μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν για την κάλυψη πρόσθετης διαφοράς εισοδήματος που ενδέχεται να προκύψει λόγω τεκμηρίων. Για να αποδείξει ο φορολογούμενος ότι εισέπραξε εντός του 2024 τέτοια ποσά, θα πρέπει η σχετική φορολογική δήλωση να έχει υποβληθεί εντός εξαμήνου από την είσπραξή τους μέσα στο 2024 ή το αργότερο μέχρι τις 31-12-2024. Η διαδικασία αυτή γίνεται πλέον ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας myProperty της ΑΑΔΕ, είναι πολύ απλή και δεν κοστίζει καν στον φορολογούμενο, υπό την έννοια ότι για τις δωρεές χρημάτων από τους γονείς, τους παππούδες ή τις γιαγιάδες ισχύει πολύ μεγάλο αφορολόγητο όριο, ύψους 800.000 ευρώ.
3. Μέθοδος «ανάλωσης κεφαλαίου». Ύστατη λύση για κάθε φορολογούμενο που για διάφορους λόγους δεν προλαβαίνει να διεκπεραιώσει μέχρι τις 31-12-2024 όλες τις διαδικασίες για τις δύο προηγούμενες λύσεις είναι η προσφυγή στη μέθοδο της «ανάλωσης κεφαλαίου».
Ο φορολογούμενος που θα επιλέξει τη μέθοδο αυτή μπορεί, ειδικότερα, να ανατρέξει στις φορολογικές δηλώσεις προηγούμενων συνεχόμενων ετών (όσων ετών θέλει) και να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες:
α) Να αθροίσει τα ποσά των πάσης φύσεως εισοδημάτων (από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα, ενοίκια, επιχειρήσεις, τόκους καταθέσεων, μερίσματα, υπεραξίες από πώληση μετοχών κ.λπ.) και τα ποσά των εσόδων από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων κι από τυχόν άλλες πηγές (εισπραχθέντα ποσά εφάπαξ παροχών ασφαλιστικών ταμείων, κέρδη από λαχεία, ληφθείσες δωρεές κ.λπ.) τα οποία έχει αναγράψει στις δηλώσεις των παρελθόντων ετών.
β) Από το άθροισμα εισοδημάτων και εσόδων προηγούμενων ετών που θα προκύψει, να αφαιρέσει τα ποσά που ελήφθησαν υπόψη στις ίδιες φορολογικές δηλώσεις ως τεκμήρια διαβίωσης (για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα, πισίνες, σκάφη, υπηρετικό προσωπικό κ.λπ.) καθώς και τα ποσά που δήλωσε στις ίδιες δηλώσεις ότι δαπάνησε για να αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, Ι.Χ. αυτοκίνητα, σκάφη, κινητά αντικείμενα μεγάλης αξίας κ.λπ.).
Το καθαρό ποσό που θα προκύψει από τις παραπάνω μαθηματικές πράξεις είναι το «κεφάλαιο» των προηγούμενων ετών που μπορεί ο φορολογούμενος να «σχηματίσει» και να εμφανίσει στην εφορία ως προϊόν αποταμίευσης μέχρι το τέλος του 2023. Από κει και πέρα, σε κάθε περίπτωση, από το «κεφάλαιο» που θα σχηματιστεί με τον τρόπο αυτό ο φορολογούμενος μπορεί να υποστηρίξει ότι «ανάλωσε» εντός του 2024 ένα μέρος ή και ολόκληρο το «κεφάλαιο» για να καλύψει την πρόσθετη διαφορά εισοδήματος που θα του προσδιορίσουν τα τεκμήρια στη φετινή του δήλωση.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο φορολογούμενος πρέπει, εν συνεχεία, όταν έλθει η ώρα ηλεκτρονικής συμπλήρωσης και υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για το έτος 2024 να δηλώσει το «αναλωθέν» μέρος του «κεφαλαίου» στον πίνακα 6 του εντύπου Ε1 της δήλωσης, είτε στον κωδικό 787 (που αφορά τον ίδιο) είτε στον κωδικό 788 (που αφορά τη σύζυγο), και με τον τρόπο αυτό να υπερκαλύψει την πρόσθετη διαφορά τεκμαρτού εισοδήματος που προκύπτει με βάση τα τεκμήρια, οπότε στην περίπτωση αυτή ως φορολογητέο εισόδημα δεν θα ληφθεί υπόψη από την εφορία το τεκμαρτό, αλλά το πολύ πιο χαμηλό δηλωθέν εισόδημά του. (Το ποσό που θα αναγραφεί σε έναν από τους κωδικούς αυτούς θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο από την πρόσθετη διαφορά εισοδήματος λόγω τεκμηρίων, ώστε να καλυφθεί πλήρως η διαφορά εισοδήματος που προέκυψε από τα τεκμήρια.).
Τα μυστικά της μεθόδου «ανάλωσης κεφαλαίου»
ΟΙ για τον ορθό τρόπο «σχηματισμού» του «κεφαλαίου» από τις φορολογικές δηλώσεις των προηγούμενων ετών θα πρέπει να γνωρίζουν, ειδικότερα, τα ακόλουθα:
* Για τον προσδιορισμό του «κεφαλαίου» με βάση τη φορολογική δήλωση κάθε προηγούμενου έτους, πρέπει να αθροίζονται τα πραγματικά εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί ή νόμιμα απαλλαγεί από τον φόρο, τα χρηματικά ποσά που έχουν αποκτηθεί αλλά δεν θεωρούνται εισόδημα, τα χρηματικά ποσά που προέρχονται από την πώληση περιουσιακών στοιχείων, από την εισαγωγή χρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό, από δάνεια, δωρεές, γονικές παροχές κ.τ.λ., καθώς και οποιοδήποτε άλλο ποσό το οποίο αποδεδειγμένα έχει εισπραχθεί. Από το άθροισμα όλων αυτών των ποσών εισοδημάτων και εσόδων πρέπει να αφαιρούνται τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ., σκάφη, πισίνες, υπηρετικό προσωπικό και δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων, καθώς επίσης και οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, για δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών και για την αποπληρωμή δανείων. Το ποσό που απομένει μετά την αφαίρεση των παραπάνω δαπανών είναι το «μη αναλωθέν κεφάλαιο» που μπορεί να επικαλεστεί ο φορολογούμενος για το κάθε έτος.
* Μπορεί να γίνει επίκληση «ανάλωσης κεφαλαίου» οιωνδήποτε προηγούμενων ετών (σ.σ.: δηλαδή 5, 10, 20, 25 ή ακόμη και 30 και 40 ετών), εφόσον βέβαια είναι δυνατό να διασταυρωθούν οι σχετικοί ισχυρισμοί του φορολογουμένου με τα στοιχεία που τηρούνται στις ΔΟΥ.
*Για τον «σχηματισμό» του «κεφαλαίου» ο φορολογούμενος θα πρέπει να συντάξει σε χαρτί ή σε ηλεκτρονικό πρόγραμμα Excel μια «κατάσταση ανάλωσης κεφαλαίου», μια μορφή πίνακα με τρεις τουλάχιστον σειρές και με αριθμό στηλών ίσο με τον αριθμό των παρελθόντων ετών στα οποία ανατρέχει, συν μία ακόμη στήλη για τα σύνολα των ποσών όλων των ετών. Στην πρώτη σειρά κάθε στήλης πρέπει να αναγράψει τα εισοδήματα και τα έσοδα που δήλωσε στη φορολογική δήλωση του κάθε έτους, στη δεύτερη σειρά τα ποσά των τεκμηρίων του ιδίου έτους τα οποία αφαιρούνται και στην τρίτη σειρά το υπόλοιπο εναπομείναν «κεφάλαιο» που μπορεί να επικαλεστεί για το ίδιο έτος.
Στην τελευταία στήλη του πίνακα θα πρέπει να αναγράφονται, ως αθροίσματα, στην πρώτη σειρά τα συνολικά ποσά εισοδημάτων και εσόδων όλων των παρελθόντων ετών που επικαλείται ο φορολογούμενος, στη δεύτερη σειρά τα συνολικά ποσά τεκμηρίων που εκπίπτουν από τα εισοδήματα και έσοδα όλων των ετών και στην τρίτη σειρά το συνολικό εναπομείναν «κεφάλαιο προς ανάλωση» από όλα τα παρελθόντα έτη. Τα ποσά που θα αναγραφούν στον πίνακα αυτό θα πρέπει να αποδεικνύονται από τα δεδομένα των φορολογικών δηλώσεων των παρελθόντων ετών που θα επικαλεστεί ο φορολογούμενος.
Δηλώσεις παρελθόντων ετών ο φορολογούμενος μπορεί να βρει στον λογαριασμό του στο σύστημα TAXISnet όπου είναι καταχωρημένα σε ηλεκτρονική μορφή τα έντυπα Ε1 που έχουν υποβληθεί για τα εισοδήματα των ετών 2002-2023 (έτη υποβολής δηλώσεων 2003-2024).
