Την ώρα που πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αντιμέτωπες με διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας λόγω γεωπολιτικών εντάσεων, πολιτικής αστάθειας σε Γαλλία και Γερμανία αλλά και της εκλογής Τραμπ στις ΗΠΑ, ψηφίστηκε ο προϋπολογισμός του 2025.
Ένας προϋπολογισμός με σχεδόν μηδενικά ελλείμματα, ισχυρά πρωτογενή πλεονάσματα, υψηλό ρυθμό ανάπτυξης, ανεργία κάτω από το 10%, πληθωρισμό κοντά στο στόχο του 2%.
«Προχωρούμε το 2025 με 4 προτεραιότητες: δημοσιονομική σύνεση και σοβαρότητα, μείωση των φόρων με παράλληλη μείωση της φοροδιαφυγής, στήριξη της ανάπτυξης και της εξωστρέφειας, ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής» δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης χθες από το βήμα της Βουλής.
Στο σκέλος ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος εργαζομένων και συνταξιούχων προβλέπονται νέες μόνιμες δημοσιονομικές παρεμβάσεις οι οποίες θα εφαρμοστούν από το 2025, όπως:
- μείωση από 1/1/2025, κατά μία ποσοστιαία μονάδα, των ασφαλιστικών εισφορών. Η μείωση επιμερίζεται σε 0,5% στις εισφορές των εργαζόμενων και 0,5% στις εργοδοτικές εισφορές κλάδου υγείας, με το ετήσιο καθαρό κόστος για το 2025 να ανέρχεται σε 440 εκατ. ευρώ,
- κατάργηση από 1/1/2025 του τέλους επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες, σε συνέχεια της μείωσης κατά 50% το 2024, με κόστος 113 εκατ. ευρώ για το 2024 και 238 εκατ. ευρώ για το 2025,
- μονιμοποίηση της επιστροφής του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο από το 2025, με νέο σύστημα το οποίο βασίζεται στην πραγματική κατανάλωση και κόστος 100 εκατ. ευρώ για το 2025,
- νέα αύξηση των συντάξεων με βάση τον ρυθμό μεταβολής του πληθωρισμού και του ΑΕΠ, με κόστος 398 εκατ. ευρώ για το 2025,
- αναμόρφωση του μισθολογίου στον δημόσιο τομέα καθώς από τον Απρίλιο 2025 θα πραγματοποιηθεί νέα αύξηση στους βασικούς μισθούς όλων των δημοσίων υπαλλήλων, έτσι ώστε ο εισαγωγικός μισθός στο Δημόσιο να μην υπολείπεται του επιπέδου του κατώτατου μισθού του ιδιωτικού τομέα. Το μικτό κόστος της νέας παρέμβασης για το 2025 εκτιμάται κατ’ αρχήν σε 143 εκατ. ευρώ περίπου. Το τελικό κόστος εξαρτάται από την τελική αύξηση του κατώτατου μισθού,
- από 1/1/2025 θεσπίζεται η αυτοτελής φορολόγηση της αποζημίωσης των εφημεριών των ιατρών του ΕΣΥ με συντελεστή 22%, με κόστος 40 εκατ. ευρώ,
- αύξηση από 1/1/2025 της αποζημίωσης για τη νυχτερινή απασχόληση του ένστολου προσωπικού (Ελληνική Αστυνομία – ΕΛΑΣ, Πυροσβεστικό Σώμα – ΠΣ, Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή – ΛΣ-ΕΛΑΚΤ, Ένοπλες Δυνάμεις), με κόστος 25 εκατ. ευρώ και
- αύξηση των αποδοχών των σπουδαστών στρατιωτικών σχολών συνολικού κόστους 14 εκατ. ευρώ. Πιο συγκεκριμένα προβλέπεται αύξηση: (α) από 165 ευρώ σε 609 ευρώ μηνιαίως των αποδοχών των σπουδαστών των Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και (β) από 125 ευρώ σε 249 ευρώ μηνιαίως των αποδοχών των σπουδαστών των Ανώτατων Στρατιωτικών Σχολών Υπαξιωματικών.
«Το πρόβλημα είναι σε αποκλιμάκωση και οι εκτιμήσεις δείχνουν πως διεθνώς περιορίζεται ο πληθωρισμός. Οι αυξήσεις μισθών, τόσο το 2025 όπως προκύπτει από τον Προϋπολογισμό, όσο και τα επόμενα χρόνια, θα κάνουν σχετικά καλύτερη την καθημερινότητα των νοικοκυριών. Το δύσκολο κομμάτι της κρίσης είναι πίσω μας. Και πάντως αυτή δεν αντιμετωπίζεται διεθνώς με μαγικές συνταγές, αλλά με στέρεες και υπεύθυνες πολιτικές» τόνισε ο Κωστής Χατζηδάκης.
Επιπλέον, αναπροσαρμόζεται η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, έτσι ώστε να αυξάνεται ετησίως το κατώφλι κάθε κλιμακίου αναλογικά με το ετήσιο ποσοστό αύξησης των συντάξεων, με γνώμονα τη διασφάλιση της ενίσχυσης των συνταξιούχων.
Ενισχύονται τα φορολογικά έσοδα
Στον προϋπολογισμό του 2025 εκτιμάται ότι τα φορολογικά έσοδα αυξηθούν περαιτέρω φτάνοντας στα 69,2 δισ. ευρώ, υψηλότερα κατά 2,4 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος.
Η παραδοχή αυτή στηρίζεται στη μεγέθυνση της οικονομίας, την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και τον πληθωρισμό ενώ δεν υπολογίζει τυχόν πρόσθετα έσοδα από τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής το οποίο θα φανεί στις αρχές του Φθινοπώρου.
Σύμφωνα με τους στόχους που έχει θέσει η κυβέρνηση, προσβλέπει σε πρόσθετα μόνιμα έσοδα ύψους 2,5 δισ. ευρώ από την πάταξη της φοροδιαφυγής έως το τέλος της τετραετίας.
Τα βασικά μεγέθη
Για τη νέα χρονιά, ο Κρατικός Προϋπολογισμός προβλέπει:
- Ανάπτυξη 2,3% έναντι 2,2% το 2024 και 2,3% το 2023
- ΑΕΠ: 247,5 δισ. ευρώ έναντι 237 δισ. το 2024 και 225,2 δις. το 2023
- Φοροελαφρύνσεις 2025 (13 μειώσεις φόρων): κρατικές απώλειες 1,1 δισ.
- Αυξήσεις φόρων 2025 (ΦΠΑ στα Airbnb, τέλος κρουαζιέρας, φόρος διαμονής): κρατικά έσοδα 0,5 δισ. έναντι 0,2 δισ. το 2024
- Παροχές – αυξήσεις μισθών 2025 (13 μέτρα): 2,3 δισ. το 2025 έναντι 1,7 δισ. το 2024
- Καθαρά δημόσια έσοδα (συνολικά): 74,6 δισ. από 66,7 δισ. το 2024 και 66 δισ. το 2023
- Κρατικές δαπάνες (σύνολο): 80,5 δισ. το 2025 από 76,5 δις. το 2024 και 72 δισ. το 2023
- Πληρωμές για Τόκους: 9,4 δισ. το 2025 έναντι 9,9 δισ. το 2024 και 9,1 δισ. το 2023 (μειώνονται σχεδόν 50% στο 2,8% του ΑΕΠ το 2025 από 2,9% το 2023-2024 μετά τα swaps και αναχρηματοδότηση παλαιού χρέους με νέα ομόλογα
- Πρωτογενές πλεόνασμα Γενικής Κυβέρνησης: 6 δισ. το 2025 (2,4% του ΑΕΠ) έναντι 6 δισ. το 2024 (2,9% του ΑΕΠ) και 4,6 δισ. το 2023 (2,1% του ΑΕΠ)
- Αποτέλεσμα Γενικής Κυβέρνησης (συνολικά μαζί με τους τόκους): έλλειμμα 1,4 δισ. ή 0,6% το 2025 έναντι 1,7 δισ. ή 0,7% του ΑΕΠ το 2024.
- Χρέος Γενικής Κυβέρνησης: 365 δισ. (147,5% του ΑΕΠ), έναντι 365 δισ. το 2024 (154% του ΑΕΠ) και 369,1 δισ. το 2023 (163,9% του ΑΕΠ)