Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού τόσο για την αντιμετώπιση των υψηλών προμηθειών που επιβάλλουν οι τράπεζες στις καθημερινές συναλλαγές των πολιτών όσο και για την «απελευθέρωση» χιλιάδων ακινήτων που έχουν στα χαρτοφυλάκια τους τράπεζες και servicers και παραμένουν αναξιοποίητα.
Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει σε νομοθετικές παρεμβάσεις με στόχο την ελάφρυνση των πολιτών σε σειρά χρεώσεων που επιβαρύνονται στις συναλλαγές τους με τις τράπεζες αλλά και στην επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε χιλιάδες ακίνητα να πέσουν στην αγορά και να αντιμετωπιστεί το στεγαστικό πρόβλημα.
«Εκλογίκευση» προμηθειών
Το πακέτο των μέτρων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός εστιάζει στη μείωση έως 50% των προμηθειών που χρεώνουν οι τράπεζες σε σειρά συναλλαγών, συμπεριλαμβανομένων και των εμβασμάτων, όπως πληρωμές λογαριασμών, συνδρομή πιστωτικής κάρτας, επανέκδοση κάρτας σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής, κ.α. αλλά και αναλήψεις από ΑΤΜ σε περιοχές που λειτουργεί μόνο ένα τραπεζικό ίδρυμα. Στην τελευταία περίπτωση είναι πολύ πιθανό να δούμε κατάργηση προμηθειών για αναλήψεις προκειμένου να διευκολυνθούν οι πολίτες που είναι σε απομακρυσμένες περιοχές και αναγκάζονται να ταξιδέψουν χιλιόμετρα για να αποφύγουν την χρέωση που επιβάλλεται όταν κάνουν χρήση ΑΤΜ άλλης τράπεζας. Ειδικά στο σκέλος των εμβασμάτων, είναι γεγονός ότι οι προμήθειες για μεταφορά χρημάτων φτάνουν έως και τα 5 ευρώ για ποσά έως 1.000 ευρώ.
Δεδομένου ότι το οικονομικό επιτελείο ήταν σε διαρκή επαφή με τις τράπεζες το τελευταίο χρονικό διάστημα, μένει να φανεί αν ο πρωθυπουργός τελικά θα επιλέξει η κυβέρνηση να προχωρήσει επίσης σε αύξηση του ορίου για τις μικρές συναλλαγές μέσω POS. Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Άνοιξη, με νομοθετική παρέμβαση, είχε αποφασιστεί η μείωση κατά 50% των προμηθειών που εισπράττουν οι τράπεζες. Η ανώτατη προμήθεια εκκαθάρισης στις συναλλαγές μέχρι 10 ευρώ, στη λεγόμενη «Μικρή Λιανική», δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,5% της αξίας της συναλλαγής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για το 2024, οι λεγόμενες «λαϊκές» προμήθειες εκτιμάται ότι θα αποφέρουν στις τέσσερις συστημικές τράπεζες συνολικά 70 – 80 εκατ. ευρώ έναντι 600 εκατ. ευρώ που εκτιμώνται τα συνολικά έσοδα από προμήθειες.
Στην αγορά πάνω από 20.000 ακίνητα
Παρεμβάσεις επιτάχυνσης των διαδικασιών μεταβίβασης ακινήτων ώστε να τονωθεί η προσφορά ακινήτων στην αγορά και να αντιμετωπιστεί το στεγαστικό πρόβλημα αποτελούν ένα κρίσιμο μέρος της ομιλίας του πρωθυπουργού στη Βουλή.
Βασικός στόχος είναι η ταχύτερη διοχέτευση στην αγορά περισσότερων από 20.000 ακινήτων που έχουν τράπεζες και servicers προκειμένου να αυξηθεί η προσφορά και να πιεστούν οι τιμές προς τα κάτω. Άλλωστε είναι μία διαδικασία την οποία επιθυμούν και οι τράπεζες καθώς επιβαρύνονται με το κόστος διακράτησής τους.
Πρόκειται για ακίνητα τα οποία θα μπορούσαν να πέσουν άμεσα στην αγορά, ωστόσο υπάρχουν προσκόμματα που σχετίζονται είτε με καθυστερήσεις σε Κτηματολόγια και Υποθηκοφυλακεία είτε έχουν αυθαιρεσίες και οι διαδικασίες για την νομιμοποίηση ή την τακτοποίηση τους σε πολλά από αυτά είναι χρονοβόρες. Δηλαδή το ακίνητο για να μεταβιβαστεί, θα πρέπει να μην έχει παρατυπίες, μία διαδικασία η οποία μπορεί να διαρκέσει από 1 έως και 2 χρόνια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μόλις 200 με 500 είναι τακτοποιημένα. Το 60% των ακινήτων που διαθέτουν οι τράπεζες και οι servicers βρίσκεται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, το 20% σε μεγάλες πόλεις και το υπόλοιπο 20% σε μικρότερες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο της κυβέρνησης περιλαμβάνει νομοθετικές ρυθμίσεις με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών που απαιτούνται για πλειστηριασμούς, τακτοποιήσεις και μεταβιβάσεις κατασχεμένων ακινήτων. Η συνεργασία Δημοσίου και τραπεζών αλλά και servicers αναμένεται να είναι καθοριστική προκειμένου να επιλύονται προβλήματα που θα προκύπτουν ώστε να λειτουργεί αποτελεσματικά το νέο σύστημα που θα υιοθετηθεί.
Άμεσα οι ανακοινώσεις για τον Φορέα Απόκτησης & Επαναμίσθωσης Ακινήτων
Θέμα χρόνου αποτελεί πλέον η σύσταση του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων με τις τράπεζες να παίζουν καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση του. «Θα ακούσετε σύντομα ανακοινώσεις. Είναι κάτι που δεν θα καθυστερήσει. Αφορούν τη δυνατότητα, ανθρώπων που κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους να μπορέσουν με κάποιο τρόπο, όπως γίνεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να μείνουν εκεί» ανέφερε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας πρόσφατα στο Ertnews.
Μόλις οριστικοποιηθούν οι πτυχές συμβολής των τραπεζών, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα προκηρύξει την τελική φάση του διαγωνισμού για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών με στόχο να είναι όλα έτοιμα μέσα στην Άνοιξη του 2025.
Σημειώνεται ότι ο Φορέας Ακινήτων θα αγοράζει την πρώτη κατοικία ευάλωτων οφειλετών κατά τον πλειστηριασμό και στη συνέχεια θα τις νοικιάζει στους οφειλέτες που διέμεναν ήδη σε αυτές, προκειμένου να αποφευχθούν οι εξώσεις. Η μίσθωση θα έχει διάρκεια έως 12 χρόνια και μετά το πέρας αυτής – ή και νωρίτερα αν έχει επανέλθει οικονομικά – ο οφειλέτης θα μπορεί να επαναγοράσει την κατοικία του. Ο οφειλέτης θα πληρώνει χαμηλό ενοίκιο, στο οποίο το κράτος θα συμβάλει μηνιαίως με επιδότηση 70 – 210 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού και βάσει εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων.
