© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Σχεδόν στα 3,3 δισ. ευρώ υπολογίζεται να ανέλθει η συνολική αξία των πηγών χρηματοδότησης επενδυτικών σχεδίων μικρομεσαίων, μεγάλων, καθώς και νεοσύστατων επιχειρήσεων που θα ενεργοποιηθεί εντός του 2025.
Το παραπάνω ποσό αθροίζεται από τις προγραμματισμένες προσκλήσεις ενίσχυσης των επενδύσεων, τόσο από τον αναπτυξιακό νόμο όσο και από το ΕΣΠΑ και συγκεκριμένα από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα 2021 -2027».
Ωστόσο, σημαντική συμμετοχή σε αυτήν την κινητοποίηση για την κάλυψη του επενδυτικού κενού θα έχουν ο εγχώριος τραπεζικός τομέας, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), αλλά και ιδιώτες που θα επενδύσουν σε ταμεία συμμετοχών. Συνεισφορά, βέβαια, θα έχει και το ελληνικό Δημόσιο, αφού στα κίνητρα περιλαμβάνονται και οι φορολογικές απαλλαγές.
Η έγκαιρη και επιτυχής ενεργοποίηση της νέας γραμμής ρευστότητας αποτελεί προτεραιότητα για τα συναρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και στοίχημα για τους καθ’ ύλην αρμόδιους υπουργούς, Τάκη Θεοδωρικάκο και Νίκο Παπαθανάση, οι οποίοι έχουν αναλάβει τη σχετική ευθύνη.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το νέο έτος θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα επενδυτικά σχέδια μεγάλων επιχειρήσεων, τα οποία σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο μπορούν να αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο και να δημιουργήσουν περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Άλλωστε, η πρόσφατη διεύρυνση των δραστηριοτήτων που θα εντάσσονται στις εμβληματικές επενδύσεις, όπως ο ναυπηγικός τομέας και οι κρίσιμες πρώτες ύλες, αυτόν τον στόχο υπηρετούν.
Βαρύτητα θα δοθεί και στις παραμεθόριες, αλλά και στις περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι θα μείνουν εκτός ενισχύσεων οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς όλοι οι πόροι που σχετίζονται με το ΕΣΠΑ και τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ) αφορούν αποκλειστικά αυτές. Επίσης, θα μπορούν να κάνουν χρήση των καθεστώτων του αναπτυξιακού νόμου, αξιοποιώντας τα κίνητρα των επιχορηγήσεων -κάτι που δεν προβλέπεται για τις μεγάλες επιχειρήσεις- και τις φορολογικές απαλλαγές.
Ο αναπτυξιακός νόμος
Κομβικό ρόλο στην τόνωση της επενδυτικής δραστηριότητας θα έχει ο αναπτυξιακός νόμος, ο οποίος με στοχευμένες παρεμβάσεις που θα θεσπιστούν στο επόμενο διάστημα θα δίνει βάρος στον μεταποιητικό τομέα, επιδιώκοντας μέσω των κινήτρων του την υλοποίηση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων. Ο στόχος αυτός διατυπώθηκε με σαφήνεια από τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο στις 21/10/2024 κατά την παρουσίαση του νέου παραγωγικού υποδείγματος.
Σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε, θα δοθεί απόλυτη προτεραιότητα στο καθεστώς των μεγάλων επενδύσεων του αναπτυξιακού νόμου, που θα είναι καινοτόμες, θα χρησιμοποιούν σύγχρονη τεχνολογία και θα υλοποιούνται με χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα. Συγκεκριμένα θα δοθούν 150 εκατ. ευρώ σε φοροαπαλλαγές για το καθεστώς των μεγάλων επενδύσεων άνω των 10 εκατ. ευρώ. Η ενεργοποίηση αυτού του καθεστώτος θα γίνει εντός του 2025.
Στο ίδιο χρονικό διάστημα θα προκηρυχθεί ειδικό Καθεστώς Γενικής Επιχειρηματικότητας Παραμεθόριων περιοχών και Θεσσαλίας, ύψους 150 εκατ. ευρώ, για επενδύσεις που θα αναπτυχθούν σε αυτές τις περιοχές άνω του 1 εκατ. ευρώ.
Εντός του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους θα υπάρξει ένας νέος κύκλος προκήρυξης στο καθεστώς «Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα». Συγκεκριμένα θα διατεθούν 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 75 εκατ. ευρώ θα αφορούν ενισχύσεις με τη μορφή της επιχορήγησης και τα άλλα 75 εκατ. ευρώ θα χορηγηθούν ως φορολογική απαλλαγή.
Επίσης, άλλα 150 εκατ. ευρώ (75 εκατ. για επιχορηγήσεις και 75 εκατ. για φορολογικές απαλλαγές) για τον νέο κύκλο του καθεστώτος Αγροδιατροφή.
Στο πλαίσιο των βελτιώσεων του αναπτυξιακού νόμου, όλες οι μεγάλες επενδύσεις άνω των 10 εκατ. ευρώ και οι επενδύσεις στις παραμεθόριες περιοχές θα αξιολογούνται ως στρατηγικές επενδύσεις. Για την ανάπτυξη των επενδύσεων αυτών θα παρέχονται επιπρόσθετα κίνητρα ταχείας αδειοδότησης και χωροθέτησης.
Ταμείο Εγγυοδοσίας
Εκτός των επιχορηγήσεων και των φορολογικών απαλλαγών για την ενίσχυση των επενδύσεων του αναπτυξιακού νόμου, θα δημιουργηθεί και ειδικό ταμείο εγγυοδοσίας που θα αφορά μεγάλες επιχειρήσεις. Ήδη το υπουργείο Ανάπτυξης βρίσκεται σε συνεργασία με την ΕΤΕπ για την ενεργοποίηση του σχετικού ταμείου με αρχικούς πόρους 300 εκατ. ευρώ.
Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα
Κρίσιμος για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων είναι και ο ρόλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ), η οποία εκτός από κονδύλια του ΕΣΠΑ κινητοποιεί και τραπεζικούς πόρους. Μάλιστα, οι τελευταίοι είναι περισσότεροι από αυτούς της ΕΑΤ.
Πέρα από τα υφιστάμενα χρηματοδοτικά εργαλεία, η ΕΑΤ προγραμματίζει και την ενεργοποίηση νέων γραμμών ρευστότητας σε συνεργασία με τις εμπορικές και συνεταιριστικές τράπεζες.
Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται η πρόσθετη χρηματοδότηση του Ταμείου Δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, μέσω του οποίου θα χορηγηθούν δάνεια ύψους περίπου 240 εκατ. ευρώ με ευνοϊκούς όρους σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Σημαντική παρέμβαση από πλευράς ΕΑΤ αποτελεί και το Ταμείο Μικροπιστώσεων, που αναμένεται να λειτουργήσει τους πρώτους μήνες του 2025. Ειδικότερα, με πόρους 60 εκατ. ευρώ θα διατεθούν μέσω των αδειοδοτημένων εταιρειών μικροπιστώσεων δάνεια ύψους από 3.000 έως 25.000 ευρώ χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις σε νέους επιχειρηματίες, με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες.
Εκτός αυτών προγραμματίζεται και η δημιουργία Ταμείου Εγγυοδοσίας προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων παραγωγής οπτικοακουστικών έργων. Επίσης, άλλα 41 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για το ταμείο Πατεντών, το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση παραγωγής ευρεσιτεχνιών.
Το Equifund II
Εντός του νέου έτους αναμένεται και η ενεργοποίηση του Equifund II, διαχειριστής του οποίου είναι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕταΕ).
Το ταμείο θα στηρίξει επενδύσεις σε επιστήμες ζωής και υγείας, καθώς και επενδύσεις με περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα, με στόχο να φέρει στην αγορά των νεοφυών επιχειρήσεων τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των μοχλευμένων ιδιωτικών πόρων.
Έχουν διατεθεί οι περισσότεροι πόροι του ΕΣΠΑ
Από το ΕΣΠΑ και συγκεκριμένα μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα 2021 – 2027», το οποίο αποτελεί το κατ’ εξοχήν πρόγραμμα ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, έχουν ήδη ενεργοποιηθεί 29 προσκλήσεις-προγράμματα συνολικού προϋπολογισμού 2,7 εκατ. ευρώ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι λόγω της εμπροσθοβαρούς ενεργοποίησης του εν λόγω προγράμματος, οι περισσότεροι πόροι έχουν ήδη διατεθεί. Ωστόσο, θα υπάρξουν ακόμη μερικά προγράμματα για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και τη δημιουργία νέων.
Ειδικότερα, με βάση τον προγραμματισμό του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, στο επόμενο διάστημα θα προκηρυχθεί ειδικό πρόγραμμα προϋπολογισμού 250 εκατ. ευρώ (δημόσια δαπάνη) για την ενίσχυση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το πρόγραμμα βρίσκεται στη φάση του σχεδιασμού, ώστε να οριστικοποιηθούν οι επιλέξιμες προς ενίσχυση δραστηριότητες.
Ειδικό πρόγραμμα, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, θα υπάρξει και για την ενίσχυση της αυτοαπασχόλησης για πτυχιούχους νέους και υφιστάμενους επαγγελματίες.