Από τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο σχεδιάζεται να καταστεί υποχρεωτική η εφαρμογή του IRIS στο σύνολο της αγοράς σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη.
Μέχρι στιγμής υπάρχει η υποχρέωση για τους αυτοαπασχολούμενους, για τους ελεύθερους επαγγελματίες να δέχονται πληρωμές μέσω της συγκεκριμένης διαδικασίας, η οποία εξασφαλίζει μηδενικές προμήθειες μέχρι 500 ευρώ στους συναλλασσόμενους. Επόμενο βήμα είναι η καθολική εφαρμογή του IRIS ώστε όλες οι επιχειρήσεις, όλοι οι επαγγελματίες να δέχονται τις συγκεκριμένες πληρωμές. Η συγκεκριμένη κίνηση αναμένεται να έρθει σε άμεση σύνδεση με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού κανονισμού από το 2025 οπότε και αλλάζει το καθεστώς στις άμεσες πληρωμές σε δύο επίπεδα: στις χρεώσεις και στην υποχρεωτική διάθεση της υπηρεσίας instant payments.
Από τον Ιανουάριο του 2025 κάθε συναλλαγή μεταφοράς πίστωσης από μία τράπεζα σε άλλη (account to account), είτε απλή, είτε άμεση θα έχει την ίδια χρέωση και αυτό ισχύει για όλες τις τράπεζες της ευρωζώνης. Επίσης, οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να δέχονται πληρωμές instant payments ως άμεση πίστωση στο λογαριασμό των δικαιούχων.
Ωστόσο σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό, και η Ελλάδα όπως και οι υπόλοιπες τράπεζες θα πρέπει να είναι έτοιμες έως το τέλος Οκτωβρίου 2025. Από τον Νοέμβριο του 2025 οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει υποχρεωτικά να μπορούν να ικανοποιούν παράλληλα και αιτήματα αποστολής χρημάτων σε τράπεζες στο εξωτερικό, επίσης με άμεση εντολή.
551.000 επαγγελματίες με συναλλαγές 35 εκατ. ευρώ
Στο πλαίσιο αυτό, καθοριστικός αναμένεται να είναι ο ρόλος του ελληνικού IRIS, το οποίο φέτος αναπτύχθηκε με ραγδαίες ταχύτητες. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΔΙΑΣ, έως τις 21 Οκτωβρίου :
IRIS P2P (για άμεση πληρωμή μεταξύ πολιτών)
- Οι χρήστες έφθασαν τους 3,2 εκατ. καταγράφοντας αύξηση 61% σε σχέση με το 2023. Με δεδομένο πως web banking διαθέτουν περί τα 6 εκατ. πολίτες, περίπου 1 στους 2 πολίτες σήμερα κάνουν χρήση της υπηρεσίας.
- Σε καθημερινή βάση από την αρχή του έτους εγγράφονται περισσότεροι από 3.454 εκατ. πολίτες.
- Από την αρχή του 2024, τόσο ο αριθμός όσο και η αξία των συναλλαγών καταγράφουν εντυπωσιακή αύξηση. Ο αριθμός των συναλλαγών έφτασε στα 36,6 εκατ. καταγράφοντας αύξηση 153% σε σχέση με το 2023 και η αξία των συναλλαγών έφτασε σε 1,91 δις. ευρώ. Μόνο τον Οκτώβριο η αξία των συναλλαγών ανήλθε σε 176 εκατ. ευρώ υπερδιπλάσιος σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2023 που είχε φτάσει στα 69 εκατ. ευρώ
IRIS P2Β (για άμεση πληρωμή σε ελεύθερους επαγγελματίες)
- Σήμερα οι χρήστες έχουν αυξηθεί σε 551.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, εκ των οποίων οι 395.000 ενεργοποίησαν την υπηρεσία της ΔΙΑΣ εντός του 2024.
- Ο αριθμός των συναλλαγών σχεδόν δεκαπλασιάστηκε από την αρχή του έτους φθάνοντας στις 474.000.
- Αντίστοιχα στο ίδιο διάστημα, η αξία τους δεκαπλασιάστηκε και έφτασε τα 35 εκατ. ευρώ με το μεγαλύτερο ποσοστό να αφορά συναλλαγές μεταξύ 11 και 50 ευρώ (42%). Ακολουθούν συναλλαγές αξίας άνω των 51 ευρώ (33%) ενώ χαμηλότερες των 10 ευρώ ήταν το 25% των συναλλαγών. Η μέση αξία τους ανέρχεται σε 73,9 ευρώ.
IRIS eCommerce (για πληρωμή σε ηλεκτρονικό κατάστημα)
- Εντός του 2024 ο αριθμός των συναλλαγών διπλασιάστηκε με πάνω από 5,3 εκατ.
- Η αξία των συναλλαγών έφθασε τα 2,54 δις. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση 80% σε σχέση με το 2021. Μόνο τον Οκτώβριο η αξία των συναλλαγών αυξήθηκε στα 177 εκατ. ευρώ έναντι 108 εκατ. τον Οκτώβριο του προηγούμενου έτους.
- Ο αριθμός των e-shops που προσφέρουν την δυνατότητα πληρωμής με IRIS είναι περίπου 6,5 χιλιάδες, διπλάσιες σε σχέση με πέρυσι.
Σήμερα, οι συναλλαγές P2P γίνονται δωρεάν με ημερήσιο πλαφόν έως 500 ευρώ. Για πληρωμή επαγγελματιών (P2B) η υπηρεσία είναι εντελώς δωρεάν για τους ιδιώτες και με μικρή προμήθεια για τους επαγγελματίες.
Ο υπουργός έχει απευθύνει σύσταση προς τις τράπεζες να αυξήσουν το ημερήσιο όριο χρήσης του συστήματος IRIS για τους καταναλωτές, στα 500 ευρώ για μεταφορές σε ιδιώτες συν 500 ευρώ για πληρωμές σε επιχειρήσεις, (δηλαδή συνολικά 1.000 ευρώ την ημέρα από 500 που είναι σήμερα) και αναμένεται η απάντηση των τραπεζών.
