Καταθέσεις 7,2 δισ. ευρώ τηρούν τα ελληνικά νοικοκυριά σε τράπεζες εκτός συνόρων, γεγονός που κατατάσσει τη χώρα μας στη τρίτη θέση – μετά την Κύπρο και το Λουξεμβούργο – στην πανευρωπαϊκή κατάταξη των χωρών με τις υψηλότερες καταθέσεις στο εξωτερικό ως ποσοστό των συνολικών καταθέσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει σε άρθρο του στο blog της ΕΚΤ το στέλεχος της τράπεζας Matthias Rumpf, οι ελληνικές καταθέσεις σε άλλες τράπεζες της Ευρωζώνης αντιπροσωπεύουν το 4,7% των συνολικών καταθέσεων, έναντι 9,5% για την Κύπρο και 7,5% για το Λουξεμβούργο.
Σε απόλυτους όρους, η Ελλάδα καταλαμβάνει την έβδομη θέση, ενώ πρωταθλήτρια των καταθέσεων στο εξωτερικό είναι η Γερμανία (52,9 δισ.). Ακολουθούν η Γαλλία (15,9 δισ.), η Ολλανδία (15 δισ.), το Βέλγιο (12,4 δισ.), η Ισπανία (10,2 δισ.) και η Ιταλία (9,9 δισ.). Τη χαμηλότερη θέση καταλαμβάνει η Εσθονία με εξερχόμενες καταθέσεις μόλις 275,6 εκατ. ευρώ, η Λιθουανία με 371 δισ. και η Φινλανδία με 504 εκατ. ευρώ.
Σε όρους προσέλκυσης ξένων καταθέσεων, αντιθέτως, οι ελληνικές τράπεζες καταλαμβάνουν την τρίτη χαμηλότερη θέση (0,6%), μετά από τη Σλοβενία και την Ιρλανδία. Πρώτο στην εν λόγω κατάταξη «τερματίζει» το Λουξεμβούργο με ποσοστό 37,3% -γεγονός που συνάδει με το προφίλ της χώρας ως προορισμού προσέλκυσης κεφαλαίων και φορολογικού παραδείσου στο παρελθόν- και ακολουθούν η Εσθονία (20,2%) και η Λιθουανία (15,5%). Η Κύπρος βρίσκεται στην έκτη θέση με εισερχόμενες καταθέσεις 4,5 δισ. ευρώ.
Ποιοι παράγοντες ορίζουν τη κίνηση καταθέσεων
Αξίζει να αναφερθεί ότι, τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος, δέχθηκαν σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία τους ως καταθετικοί «προορισμοί» στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αφού αφενός τα capital controls στην Ελλάδα και, αφετέρου, το κούρεμα των καταθέσεων στην Κύπρο κλόνισαν σε πολύ μεγάλο βαθμό την εμπιστοσύνη των υπόλοιπων Ευρωπαίων καταθετών.
Πέραν τούτου, η κινητικότητα καταθέσεων μεταξύ των κρατών της Ευρωζώνης είναι ούτως ή άλλως περιορισμένη -αν και παρουσιάζονται κάποια σημάδια ανάκαμψης των διασυνοριακών καταθέσεων τα τελευταία χρόνια.
Όπως παρατηρεί ο κ. Rumpf, τον περασμένο Αύγουστο, οι Ευρωπαίοι καταθέτες τηρούσαν 151 δισ. ευρώ εκτός συνόρων -αλλά εντός Ευρωζώνης, ποσό που αντιπροσωπεύει το 1,6% των συνολικών καταθέσεων στα κράτη του ευρώ. «Παρότι ως ποσοστό είναι μικρό, αντιπροσωπεύει μια σημαντική αύξηση από τα επίπεδα των 95 δισ. ευρώ στις αρχές του 2020 (1,2%), με την ραγδαία ανοδική πορεία να ξεκινά στα τέλη του 2021.
Όσον αφορά στους παράγοντες που επιδρούν στην κινητικότητα των καταθέσεων, τα επιτόκια είναι ένας από τους βασικότερους σύμφωνα με τον ίδιο. Χαρακτηριστικό είναι ότι το διάστημα από τα μέσα του 2022 έως τον Σεπτέμβριο του 2023 σημειώθηκε ισχυρή «εξαγωγή» καταθέσεων καθώς οι Ευρωπαίοι φαίνεται πως αναζητούσαν ευκαιρίες υψηλών αποδόσεων για τις καταθέσεις τους. Πέραν των επιτοκίων, βέβαια, παίζουν και άλλοι παράγοντες ρόλο όπως το δυναμικό μάρκετινγκ που κάνουν οι ψηφιακές τράπεζες με στόχο την προσέλκυση καταθετών εκτός συνόρων.