Προς… συρρίκνωση του προγράμματος χρηματοδότησης των δανειακών αναγκών της χώρας για το 2025 προσανατολίζονται ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους και το υπουργείο Οικονομικών, στοχεύοντας στη μείωση του χρέους, αναλογικά προς το ΑΕΠ αλλά και σε απόλυτο ποσό.
Επίσημα, το δανειακό πρόγραμμα θα ανακοινωθεί τον Δεκέμβριο, ωστόσο, με βάση τις συνθήκες που διαμορφώνονται, δημιουργείται το περιθώριο να αντληθούν όχι περισσότερα από 8 δισ. ευρώ καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025, έναντι 10 δισ. ευρώ που είναι προγραμματισμένα να συγκεντρωθούν φέτος, μέσα από τις δύο νέες εκδόσεις χρέους που έχουν ήδη γίνει αλλά και τις επανεκδόσεις υφιστάμενων ομολόγων.
Μέχρι τον Δεκέμβριο θα έχει ξεκαθαρίσει και το ζήτημα με τους αναβαλλόμενους τόκους, κάτι που σημαίνει ότι θα μπορούν να υπολογιστούν με μεγαλύτερη ακρίβεια και το χρέος της γενικής κυβέρνησης
ως απόλυτο ποσό και η αναλογία του ως προς το ΑΕΠ.
Στο χειρότερο σενάριο, που θα περάσουν όλοι οι τόκοι (μέχρι τώρα 12,5 δισ. ευρώ) στο ΑΕΠ, χωρίς όμως να αυξηθεί το τελευταίο λόγω αναπροσαρμογής (επίκειται αναθεώρηση του ΑΕΠ ώστε να χρησιμοποιηθεί ως έτος βάσης το 2020 και όχι το 2015 που εφαρμόζεται σήμερα), οι προβλέψεις του 2025 θα επανυπολογιστούν, καθώς το χρέος της γενικής κυβέρνησης θα ανέρχεται πλέον περίπου στα 365-366 δισ. ευρώ, ενώ στην αναλογία χρέους προς ΑΕΠ θα προστεθούν περίπου 5 ποσοστιαίες μονάδες.
Αν αυξηθεί το ΑΕΠ, η επιβάρυνση στην αναλογία χρέους / ΑΕΠ θα είναι μικρότερη.
Όποια όμως και να είναι η «αφετηρία», δηλαδή η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ στο τέλος του 2024, αλλά και το απόλυτο χρέος της γενικής κυβέρνησης στις 31/12/2024, ο στόχος του προγράμματος χρηματοδότησης θα παραμένει ίδιος: μείωση του υπολοίπου του χρέους μέσα στο 2025 και βελτίωση της αναλογίας χρέους προς ΑΕΠ κατά περισσότερες από έξι ποσοστιαίες μονάδες.
Η δυνατότητα να ζητηθούν λιγότερα κεφάλαια από τις αγορές δίδεται γιατί:
1Είναι περιορισμένες οι χρηματοδοτικές ανάγκες του 2025, καθώς σημαντικό μέρος των υποχρεώσεων (όπως για παράδειγμα η δόση των GLFs, δηλαδή των διμερών δανείων που έχει συνάψει η Ελλάδα με τις χώρες της Ευρωζώνης στο πλαίσιο του α’ μνημονίου) έχει ήδη αποπληρωθεί πρόωρα από πέρυσι.
Οι υποχρεώσεις που πρέπει να καλυφθούν μέσα στο 2025 είναι οι εξής: 2,258 δισ. ευρώ είναι οι λήξεις ομολόγων που πρέπει να αποπληρωθούν μέσα στο 2025.
Στο ποσό αυτό πρέπει να προστεθούν 408 εκατ. ευρώ που πρέπει να καταβάλει η χώρα στην ΕΤΕπ, αλλά και 1 δισ. ευρώ που πηγάζει ως οφειλή από το πρόγραμμα Sure (αξιοποιήθηκε από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με την υπόλοιπη οφειλή να ανέρχεται στα 6,16 δισ. ευρώ).
Όσον αφορά τα δάνεια του επίσημου τομέα, οι πληρωμές φτάνουν σε 1,738 δισ. ευρώ.
2Τα πρωτογενή πλεονάσματα θα κινηθούν και φέτος σε υψηλότερα επίπεδα από τον ετήσιο στόχο, κάτι που αποτυπώνεται και στα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας.
Ήδη στο προσχέδιο του προϋπολογισμού θα γραφεί ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2024 θα φτάσει τουλάχιστον στο 2,4% του ΑΕΠ έναντι 2,1% που ήταν ο στόχος.
3Τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας ενισχύονται και από την υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων. Εκκρεμεί -ταμειακά- η είσπραξη περίπου 4 δισ. ευρώ και το μόνο που μένει να φανεί είναι αν το ποσό θα εισρεύσει έως το τέλος του χρόνου ή αν θα μεταφερθεί για τις αρχές του 2025.
Κάλυψη και των τόκων του χρέους
Με το ποσό των 8 δισ. ευρώ, η Ελλάδα θα μπορέσει να καλύψει όλες τις λήξεις του 2025 που προαναφέρθηκαν, αλλά και τους τόκους εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους οι οποίοι δεν θα καλυφθούν από το πρωτογενές πλεόνασμα που εκτιμάται ότι θα παραχθεί μέσα στο 2025 (θα είναι και πάλι υψηλότερο του 2%).
Ο στόχος είναι και του χρόνου να επαναληφθούν πρόωρες αποπληρωμές χρέους ύψους τουλάχιστον 5,3 δισ. ευρώ. Πώς θα χρηματοδοτηθούν; Από το σκληρό μαξιλάρι του ESM το οποίο θα αρχίσει να αξιοποιείται από φέτος
τον Δεκέμβριο. Έτσι, φέτος θα καταβληθούν μαζεμένα περί τα 7,9 δισ. ευρώ με τα οποία θα εξοφληθούν οι δόσεις του προγράμματος GLF για τα έτη 2026, 2027 και 2028. Αντίστοιχα, θα επιδιωχθεί και το 2025 να αποπληρωθούν ακόμη δύο δόσεις των 2,645 δισ. ευρώ και πάλι με πόρους από το σκληρό μαξιλάρι.
Το ενδεχόμενο περισσότερων πρόωρων αποπληρωμών και του χρόνου θα παραμείνει ανοικτό και σε αυτή την περίπτωση ενδεχομένως να επανεξεταστεί το ενδεχόμενο αύξησης των εκδόσεων χρέους.
Τα έντοκα γραμμάτια του 2025 θα αναχρηματοδοτηθούν μέσα από την έκδοση νέων εντόκων γραμματίων και δεν είναι στα άμεσα σχέδια η περαιτέρω μείωση του βραχυχρόνιου δανεισμού μετά τις επιθετικές κινήσεις που δρομολογήθηκαν φέτος και θα συνεχιστούν μέχρι το τέλος
του χρόνου.
Όσον αφορά το ποσό των 8 δισ. ευρώ, θα καλυφθεί με τουλάχιστον δύο εκδόσεις νέων ομολόγων, αλλά και με 10 επανεκδόσεις υφιστάμενων τίτλων οι οποίες θα διενεργούνται μία ανά μήνα, με εξαίρεση τον Αύγουστο και τον Δεκέμβριο του 2025.
