Την ένταξη ενεργειακών κριτηρίων στον δεύτερο κύκλο του επιτυχημένου προγράμματος επιδότησης πρώτης κατοικίας για νέους «Σπίτι μου» εξετάζει το κυβερνητικό επιτελείο προκειμένου να εξασφαλιστεί η χρηματοδότησή του με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανασυγκρότησης (RRF).
Πηγές με γνώση των διαδικασιών αναφέρουν στη «Ν» ότι ένα μέρος των -χαμηλότοκων- κονδυλίων που θα χορηγούνται στους δικαιούχους είναι πιθανό να συνδεθούν με την (υποχρεωτική) ενεργειακή αναβάθμιση των αγορασθέντων ακινήτων. Και αυτό διότι μόνον με «πράσινο» διαβατήριο θα μπορέσει το πρόγραμμα να χρηματοδοτηθεί από το RRF και, συγκεκριμένα, από το σκέλος που αφορά στην ενεργειακή μετάβαση.
Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές του τραπεζικού κλάδου, το «στοίχημα» για τα εμπλεκόμενα μέρη είναι να βρεθεί η φόρμουλα που θα καθιστά εφικτή την ενσωμάτωση των ενεργειακών κριτηρίων, συμπεριλαμβανομένου του μηχανισμού πιστοποίησης των εργασιών αναβάθμισης που θα απαιτείται να υλοποιούνται στα εν λόγω ακίνητα. Σημαντικό ρόλο σε αυτό το σημείο θα παίξει και η υποχρεωτική παλαιότητα των επιλέξιμων κατοικιών, η οποία δεν αποκλείεται να μειωθεί κάτω των 15 ετών, ενώ το πλαφόν στη χορήγηση του δανείου συζητείται να αυξηθεί στις 200.000 (από 150.000) ευρώ.
2 δισ. ευρώ για 30.000 δικαιούχους
Στις δηλώσεις του από το βήμα της 88ής Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης σήμερα το απόγευμα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να εξαγγείλει τις βασικές παραμέτρους του προγράμματος ύψους 2 δισ. ευρώ, το οποίο εκτιμάται ότι θα ωφελήσει περί τις 30.000 δικαιούχους. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το πρόγραμμα αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το πρώτο τρίμηνο του 2025 σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Επιπλέον, το μείγμα της χρηματοδότησης αναμένεται να επιμεριστεί κατά 50%-50% μεταξύ τραπεζών και ΔΥΠΑ, από 25%-75% που ήταν στον πρώτο γύρο. Αυτό σημαίνει, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ελαφρά άνοδο του επιτοκίου η οποία, πάντως, εκτιμάται ότι θα αντισταθμιστεί από την πτωτική τάση στο επιτόκιο Euribor. Θυμίζεται ότι στο σκέλος των χορηγήσεων μέσω ΔΥΠΑ το επιτόκιο είναι μηδενικό, ενώ το επιτόκιο των τραπεζικών χορηγήσεων διαμορφώθηκε στο «Σπίτι μου 1» μεταξύ 1,60-1,70% και στα ίδια επίπεδα διαμορφώθηκε το τελικό (κυμαινόμενο) επιτόκιο χορηγήσεων.
Σημειώνεται ότι ότι το πρόγραμμα έκανε «πρεμιέρα» πέρυσι τον Απρίλιο και η συμμετοχή των πολιτών ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Είναι χαρακτηριστικό ότι για την πρώτη φάση του προγράμματος, το οποίο είχε προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ, έχουν ήδη γίνει 7.065 εκταμιεύσεις ύψους 680 εκατ. ευρώ, έχουν υπογραφεί 7.277 συμβάσεις ύψους 699,7 εκατ. ευρώ, ενώ στο πρόγραμμα έχουν ήδη υπαχθεί περισσότεροι από 9.000 δικαιούχοι.
«Ένεση» στη στεγαστική πίστη
Σημαντική τόνωση αναμένεται να φέρει το νέο πρόγραμμα στην αγορά στεγαστικής πίστης που νοσεί την τελευταία διετία υπό τη σκιά των επιτοκίων-ρεκόρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία Ιουλίου, το 2024 εκταμιεύτηκαν στεγαστικά δάνεια ύψους 1,1 δισ. ευρώ, με τα περισσότερα εξ αυτών (64%) να αφορούν σε επιδοτούμενες πρώτες κατοικίες μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου».
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς real estate, παρά τη σταθερή ανοδική πορεία των τελευταίων ετών στην αγορά ακινήτων -και δη κατοικιών- υπάρχουν ακίνητα που πληρούν τις προϋποθέσεις του προγράμματος όπως αυτές έχουν σκιαγραφηθεί. Οι περιοχές της Αθήνας που θα μπορούσε να στραφεί το ενδιαφέρον των υποψήφιων δανειοληπτών είναι -βάσει εμπορικών αξιών- τα δυτικά και βόρεια προάστια αλλά και αρκετές περιοχές του κέντρου.
Ανησυχίες διατυπώνονται, ωστόσο, για το κατά πόσον το νέο πρόγραμμα θα έχει τις παρενέργειες του προηγούμενου, ωθώντας ανοδικά τις τιμές των επιλέξιμων ακινήτων στο πλαφόν της χρηματοδότησης (150.000 ευρώ).