Δικαιότερη κατανομή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), χωρίς όμως να μειωθεί το έσοδο που προκύπτει απ’ αυτή, επιδιώκει να πετύχει το υπουργείο Εργασίας και να εφαρμόσει με το νέο έτος.
Χωρίς να αποκλείεται οι σχετικές ανακοινώσεις για την ΕΑΣ να γίνουν ακόμα και από το βήμα της ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό στις αρχές Σεπτεμβρίου, οι προσπάθειες αρμόδιων υπηρεσιακών παραγόντων έχουν επικεντρωθεί ώστε να λυθεί αυτή η δύσκολη εξίσωση. Το μέτρο, που εφαρμόζεται εδώ και 14 χρόνια, έχει κριθεί ότι πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να μην επαναληφθούν τα περσινά φαινόμενα, με συνταξιούχους να διαμαρτύρονται ότι, ενώ υποτίθεται επρόκειτο να λάβουν αύξηση στις μηνιαίες αποδοχές τους, τελικά διαπίστωσαν μείωση! Αιτία ήταν το γεγονός ότι με την αύξηση 3% που δόθηκε στις αρχές του τρέχοντος έτους, οι συνταξιούχοι αυτής της κατηγορίας αυτόματα ανέβηκαν κλίμακα στην εισφορά αλληλεγγύης. Έτσι αυξήθηκε αναλογικά και το ποσό που θα έπρεπε να τους παρακρατηθεί. Το τελικό αποτέλεσμα, σε κάποιες περιπτώσεις, ήταν αρνητικό για τους συνταξιούχους και έτσι συνέβη το παράδοξο να λάβουν αύξηση, που τους οδήγησε σε… μείωση των πραγματικών αποδοχών τους.
Με τα σημερινά δεδομένα, η εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται σε όσους έχουν άθροισμα κύριων συντάξεων που υπερβαίνει τα 1.400 ευρώ μικτές αποδοχές. Παράλληλα ξεχωριστή επιβάρυνση επιβάλλεται σε επικουρικές συντάξεις μεγαλύτερες των 300 ευρώ. Το ποσοστό της εισφοράς κυμαίνεται από 3% έως 14% στο ανώτατο επίπεδο, κλιμακωτά. Η αλλαγή της κλίμακας είναι ένα πρώτο μέτρο που εξετάζεται να εφαρμοστεί. Όμως μια τέτοια διαδικασία, μεσούσης της χρονιάς, θα πρέπει να γίνει χωρίς να προκύψει δημοσιονομική επιβάρυνση. Το ετήσιο έσοδο της εισφοράς αλληλεγγύης προσδιορίζεται στα 480 εκατ. ευρώ. Άρα η όποια αλλαγή κλίμακας πρέπει να σημειωθεί χωρίς να μειωθεί το ανωτέρω ποσό ως έσοδο που θα εισρεύσει στα δημόσια ταμεία.
Επιβάρυνση
Υπολογίζεται ότι η εισφορά αλληλεγγύης επιβαρύνει πάνω από 500.000 συνταξιούχους. Το πλήθος τους αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο, καθώς ήδη έχουν δοθεί αυξήσεις στα επίπεδα του 10% στα 2/3 των συνταξιούχων της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν συνταξιούχοι που πια λαμβάνουν πάνω από 1.400 ευρώ μικτά, άρα υπόκεινται και σε εισφορά αλληλεγγύης (3% για το πρώτο κλιμάκιο μέχρι τα 1.700 ευρώ). Με δεδομένο ότι προβλέπονται νέες αυξήσεις στις συντάξεις από 1ης.1.2025, αυτό σημαίνει ότι αναμένεται να αυξηθούν και άλλο οι συνταξιούχοι που θα υπόκεινται σε ΕΑΣ.
Δικαιότερη κατανομή της ΕΑΣ «μεταφράζεται», εκτός από αλλαγή στο ποσοστό επί των διάφορων κλιμακίων, σε αντίστοιχη αλλαγή και ως προς το ποσό βάσει του οποίου θα γίνεται εφεξής η κράτηση. Στις προθέσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας είναι να επιβάλλεται η εισφορά, όχι από το πρώτο ευρώ, αλλά από το ύψος που θα τεθεί ως νέο αρχικό όριο (σήμερα 1.400 ευρώ).
Στα σενάρια που υπάρχουν και εξετάζονται είναι και εκείνο που θέλει να «παγώνουν» τα ποσά που θα προκύπτουν ως εισφορά αλληλεγγύης εάν ο δικαιούχος αλλάζει κλιμάκιο λόγω αύξησης και τελικά διαπιστώνει μείωση στο καθαρό ποσό σύνταξης που λαμβάνει.
Επίσης, υπάρχει και το ενδεχόμενο να αλλάξουν τα ποσοστά εισφοράς, ανάλογα με το εάν πρόκειται για κύριες ή για επικουρικές συντάξεις. Έτσι δεν μπορεί να αποκλειστεί η ΕΑΣ για τις κύριες να υποχωρήσει και για τις επικουρικές να αυξηθεί.
Στα σενάρια που επεξεργάζονται οι αρμόδιες υπηρεσίες είναι και αυτό η κλίμακα της ΕΑΣ να ταυτιστεί με εκείνη που ισχύει για τη φορολογία, ώστε η όποια κράτηση να είναι πιο αναλογική. Σε ένα τέτοιο σενάριο, ίσως θα μπορούσε να προχωρήσει συνδυαστικά και η ιδέα για πλήρη κατάργηση της εισφοράς, αλλά μόνο για τις επικουρικές συντάξεις.