Skip to main content

Τι θα κρίνει τις αυξήσεις σε συντάξεις, αλλά και ασφαλιστικές εισφορές

(EUROKINISSΙ)

Οι αυξήσεις στον ιδιωτικό τομέα «κρίνουν» τις αναπροσαρμογές των συντάξεων

Τα μισθολοδικά δεδομένα ανά κάθε τομέα εργασίας και η ποιοτική αξιοποίησή τους, καθώς και η χρονική περίοδος που θα γίνεται εφεξής ο κάθε υπολογισμός είναι οι κύριες παράμετροι που έχει αναλάβει να καταγράψει η Επιτροπή, από την οποία θα προκύψει ο δείκτης μεταβολής μισθών. Ένας δείκτης που θα «ευθύνεται», από το 2025 και μετά, για τις αυξήσεις που θα δίνονται στις συντάξεις αλλά και για το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που θα καταβάλλουν οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι.

Η συνεργασία για την οριστική δημιουργία του συγκεκριμένου δείκτη είναι διυπουργική (υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών), με τη συνδρομή της ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και με χρήση στοιχείων από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Η σχετική Επιτροπή θα πρέπει να έχει καταλήξει για πρώτη φορά στον εν λόγω δείκτη, το αργότερο έως τις 15 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους.

Η Επιτροπή που έχει επιφορτιστεί με τη δημιουργία του συγκεκριμένου δείκτη θα πρέπει να ξεκαθαρίσει συγκεκριμένες παραμέτρους, βάσει των οποίων θα γίνεται ο απαραίτητος προσδιορισμός του, εφεξής. Αυτές οι παράμετροι είναι οι ακόλουθες:

  • Έλεγχος ποιότητας του δείκτη.
  • Δημιουργία αξιόπιστης πηγής, από την οποία θα αντλούνται τα όποια δεδομένα είναι απαραίτητα για τον προσδιορισμό του δείκτη.
  • Μισθολογικά δεδομένα που θα πρέπει να υπάρχουν ανά τομέα εργασίας. Συνδυαστικά πρέπει να καταγράφονται και οι ώρες εργασίας ανά εργαζόμενο.
  • Χρονική βάση υπολογισμού του δείκτη μισθών.
  • Χαρτογράφηση όλων των κατηγοριών που θα εφαρμοστεί ο δείκτης μισθών, σε σχέση με τα δεδομένα που μπορούν να αντληθούν από την αγορά εργασίας. Αναπροσαρμογή Εκτίμηση ειδικών της κοινωνικής ασφάλισης είναι ότι, σε περιόδους κατά τις οποίες οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα θα κινούνται ανοδικά, αυτό θα έχει θετική επίδραση και στον δείκτη μισθών, που θα αναπροσαρμόζεται από έτος σε έτος.

Άρα, για να συνεχίζουν να αυξάνονται οι συντάξεις και να εξαφανιστεί για το σύνολο των συνταξιούχων το πρόβλημα που ακούει στο όνομα «προσωπική διαφορά», θα πρέπει στο εξής να αυξάνονται και οι μισθοί στην αγορά εργασίας. Επισημαίνεται ότι το 2025 θα είναι η πρώτη χρονιά που θα εφαρμοστεί το μοντέλο του δείκτη μισθών για τον προσδιορισμό των αυξήσεων στις συντάξεις αλλά και των ασφαλιστικών εισφορών σε μη μισθωτούς ασφαλισμένους.

Τη διετία 2023 – 2024, οι όποιες αντίστοιχες αυξήσεις προήλθαν από τις μεταβολές που καταγράφηκαν στον ετήσιο πληθωρισμό (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή), συνδυαστικά με τον ρυθμό ανάπτυξης της χώρας. Όμως με το νέο έτος, οι αυξήσεις στις συντάξεις θα πάψουν να εξαρτώνται από τον πληθωρισμό και τον ρυθμό ανάπτυξης της χώρας, καθώς θα δημιουργηθεί ένα νέο μέγεθος, που εκτιμάται ότι θα περιγράφει ακριβέστερα την εικόνα της αγοράς εργασίας της χώρας, ως προς το μισθολογικό πεδίο.

Η διαδικασία με τον δείκτη μισθών έχει θεσμοθετηθεί από το 2019, αλλά «πάγωσε» η εφαρμογή τη διετία της πανδημίας, για να επανέλθει τώρα στο προσκήνιο.

Το όριο που έχει τεθεί είναι το 2002, για να γίνεται ο έλεγχος των αυξήσεων στις συντάξεις. Τα δεδομένα έως το 2024 έχουν προκύψει σε σχέση με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή και τον ρυθμό ανάπτυξης. Από το 2025 και μετά, όμως, τα νέα δεδομένα που θα καταγραφούν και θα οδηγήσουν σε αυξήσεις, θα εξαρτώνται από τον δείκτη μισθών. Σε κάθε περίπτωση, οι παρεμβάσεις που θα γίνουν στις συντάξεις θα αφορούν μόνο το ανταποδοτικό μέρος τους. Εκεί θα περιοριστούν οι όποιες αυξήσεις δοθούν σε σχέση με τον δείκτη μισθών. Πάντως, ήδη το Οικονομικό Επιτελείο γνωρίζει πως, ανεξάρτητα από το ποσοστό των αυξήσεων που θα δοθεί στις συντάξεις το νέο έτος, υπάρχουν περίπου 750.000 συνταξιούχοι που βρίσκονται εντός «προσωπικής διαφοράς».

Αυτό σημαίνει ότι η σύνταξη που λαμβάνουν είναι μεγαλύτερη από αυτή που προέκυψε, μετά τον επανυπολογισμό της (λογιστικά). Έτσι, για τρίτο σερί έτος, οι συνταξιούχοι αυτής της κατηγορίας δεν θα διαπιστώσουν πρακτική αύξηση στο εισόδημά τους. Απλώς, η αύξηση που θα δοθεί θα προκαλέσει λογιστική μείωση της «προσωπικής διαφοράς» τους. Μόλις μηδενιστεί η «προσωπική διαφορά», τότε οι συνταξιούχοι αυτής της κατηγορίας θα μπορέσουν να λάβουν πραγματική αύξηση στις συντάξεις τους, άρα και στο μηνιαίο εισόδημά τους. Γι’ αυτό και ήδη έχει προγραμματιστεί να λάβουν αυτοί οι συνταξιούχοι ειδικό επίδομα «προσωπικής διαφοράς», που θα περιορίσει κάπως την ετήσια απώλεια που θα έχουν το 2025.