Την εναλλακτική μετά το «ναυάγιο» της πρόσφατης «δοκιμής αγοράς» που πραγματοποιήθηκε για την υλοποίηση του «Κάθετου Διαδρόμου» φυσικού αερίου εξετάζουν οι διαχειριστές των χωρών της Βαλκανικής, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Οι διαχειριστές συστημάτων φυσικού αερίου από Βουλγαρία (BULGARTRANSGAZ και ICGB), Ρουμανία (TRANSGAZ), Ουγγαρία (FGSZ), Σλοβακία (EUSTREAM), Μολδαβία (VMTG), Ουκρανία (GTSOU) και Ελλάδα (ΔΕΣΦΑ και Gastrade) πραγματοποίησαν δεσμευτικό market test προκειμένου να συγκεντρώσουν το ενδιαφέρον της αγοράς για τη δημιουργία του «Vertical Corridor», ενός αναβαθμισμένου συστήματος αγωγών με την αξιοποίηση και των υφιστάμενων υποδομών, που θα εκκινεί από την Ελλάδα και θα φτάνει μέχρι την Κεντρική Ευρώπη και την Ουκρανία, μεταφέροντας κατά μέγιστο 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου.
Το εν λόγω σχέδιο συνιστά «προϊόν» της συνολικότερης ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, που όμως «κόλλησε» στις επιφυλάξεις των χρηστών να δεσμευτούν μακροχρόνια σε ένα περιβάλλον έντονης ρευστότητας και συνάμα σε μια αγορά που κατακλύζεται τους τελευταίους μήνες από το ρωσικό αέριο που καταφτάνει στη Βαλκανική μέσω Τουρκίας, με τιμή φθηνότερη κατά 8-10 ευρώ σε σχέση με την ευρωπαϊκή τιμή αναφοράς, το ολλανδικό TTF.
Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές που συνομίλησαν με τη «Ν», οι διαχειριστές συζήτησαν το θέμα σε τηλεδιάσκεψη, επιβεβαιώνοντας σε πρώτη φάση την πρόθεσή τους να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία του «Κάθετου Διαδρόμου».
Ραντεβού τον Σεπτέμβριο στην Αθήνα
Αποφάσεις για τα «επόμενα βήματα» θα προκύψουν σε νέα -διά ζώσης συνάντηση τον Σεπτέμβριο που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα. Το κρίσιμο ζήτημα που ανακύπτει είναι το θέμα της χρηματοδότησης όπου θα πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικές πηγές, καθώς η αγορά, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα του market test, δεν διατίθεται να συνεισφέρει.
Σε αυτή την περίπτωση, όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, τα «βλέμματα» των διαχειριστών στρέφονται προς τις Βρυξέλλες, αλλά και τις ΗΠΑ, καθώς αμφότεροι σε προηγούμενο χρόνο έχουν δηλώσει επίσημα τη στήριξή τους στο project.
Μένει βέβαια να φανεί αν αυτή θα επεκταθεί περαιτέρω και θα πάρει και οικονομικά χαρακτηριστικά. Σε κάθε περίπτωση, η στόχευση της επικείμενης συνάντησης, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση των συζητήσεων, είναι να συμφωνηθεί ένα «σχέδιο δράσης κοινό για όλους» και το οποίο κατά συνέπεια θα δίνει συνέχεια στο έργο που απειλείται με «πρόωρο θάνατο».
Πτώση τιμών και μείωση κατανάλωσης
Να σημειώσουμε ότι η απροθυμία των χρηστών να δεσμεύσουν δυναμικότητα σε μακροχρόνια ορίζοντα και μάλιστα σε αντίθεση με τα αποτελέσματα της μη δεσμευτικής φάσης όπου είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον περί τις 27 εταιρείες από Ελλάδα και εξωτερικό, εδράζεται στο γεγονός ότι η υποχώρηση των τιμών του καυσίμου σε συνδυασμό με τη σημαντική μείωση της κατανάλωσης αερίου δημιουργεί επιφυλάξεις στο σύνολο της αλυσίδας αξίας, με αποτέλεσμα να καθίσταται μη ευνοϊκή συγκυρία για μακροχρόνιες δεσμεύσεις.
Υπενθυμίζεται ότι ο «Vertical Corridor» αφορά τη δημιουργία μιας όδευσης τροφοδοσίας με αέριο -για ποσότητες έως 10 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) τον χρόνο- η οποία θα ξεκινά από την Ελλάδα και θα φτάνει μέχρι τη Σλοβακία (στο δυτικό του σκέλος) και την Ουκρανία (ο ανατολικός του κλάδος).
