Skip to main content

Τι τρέχει με τα επιτόκια των τραπεζικών καταθέσεων; Πού κινούνται και γιατί μπαίνουν στο μικροσκόπιο

Έρευνα από την Επιτροπή Ανταγωνισμού καθώς οι μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ δεν πέρασαν στους καταθέτες

Τα επίμονα χαμηλά επιτόκια καταθέσεων στην Ελλάδα, παρά την δραματική αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ από το καλοκαίρι του 2022 έως και το φθινόπωρο του 2023, προκαλούν εδώ και καιρό αντιδράσεις. Τώρα ήρθε η σειρά της Επιτροπής Ανταγωνισμού να παρέμβει με τη χθεσινή ανακοίνωσή της ότι ανοίγει έρευνα στον κλάδο των ερευνών. Στόχο της να διερευνήσει τις συνθήκες ανταγωνισμού στην αγορά των καταθέσεων, προκειμένου να διαπιστώσει τυχόν στρεβλώσεις.

Η Επιτροπή λαμβάνοντας υπόψη τη δομή του εγχώριου τραπεζικού κλάδου και την παρατηρούμενη διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα των επιτοκίων καταθέσεων των ελληνικών τραπεζών σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αποφάσισε, στις 18.07.2024, την έναρξη έρευνας στον κλάδο των επιτοκίων καταθέσεων.

Σε περιορισμένη κλίμακα και με καθυστέρηση η μετακύληση των αυξήσεων

Από τον Ιούλιο του 2022 έως τον Σεπτέμβριο του 2023, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της Ε.Α., η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προχώρησε σε διαδοχικές αυξήσεις του επιτοκίου διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων (deposit facility rate).

Στο διάστημα που ακολούθησε, οι αυξήσεις αυτές πέρασαν, σε κάποιον βαθμό, στα επιτόκια που προσφέρουν οι ελληνικές τράπεζες στους καταθέτες, όμως η μετακύλιση αυτή φαίνεται ότι εκδηλώθηκε σε περιορισμένη κλίμακα και με καθυστέρηση, τόσο σε σχέση με άλλα κράτημέλη όσο και με την παλαιότερη πρακτική του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.

Μέσω της κλαδικής έρευνας, η Επιτροπή θα διερευνήσει τις συνθήκες ανταγωνισμού στην αγορά των τραπεζικών καταθέσεων, προκειμένου να διαπιστώσει τυχόν στρεβλώσεις και να υποβάλει προτάσεις για την ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά, προς όφελος των καταθετών (νοικοκυριών και επιχειρήσεων).

Κρίσιμος ο ρόλος του τραπεζικού κλάδου στην ανάπτυξη

Με την εκκίνηση της κλαδικής έρευνας λίγους μήνες μετά την έκδοση της υπ’ αριθ. 838/2023 Απόφασής της, η Επιτροπή επιβεβαιώνει τη σημασία που αποδίδει στην εύρυθμη λειτουργία του ανταγωνισμού στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, ως κινητήριο μοχλό της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, χρησιμοποιώντας κάθε δυνατό εργαλείο παρέμβασης που έχει στη διάθεσή της, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.

Στο πλαίσιο της πρώτης φάσης της διεξαγωγής της εν λόγω κλαδικής έρευνας, η Ε.Α. κηρύσσει την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης, προσκαλώντας κάθε ενδιαφερόμενο μέρος να εκθέσει τα σχόλια και τις θέσεις του αναφορικά με τις συνθήκες του ανταγωνισμού στις τραπεζικές καταθέσεις.

Πού κινούνται τα επιτόκια

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδας, τον Μάιο του 2024, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων καταθέσεων διαμορφώθηκε στο 0,55%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των νέων δανείων μειώθηκε στο 5,54%.

Έτσι το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων ήταν στις 4,99 εκατοστιαίες μονάδες.

Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων (συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων μίας ημέρας) διαμορφώθηκε στο 0,54%, αμετάβλητο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

Τα μέσα επιτόκια στα υφιστάμενα υπόλοιπα των καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως 2 έτη από νοικοκυριά και επιχειρήσεις παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητα στο 1,84% και 3,01% αντίστοιχα. Από την άλλη το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων μειώθηκε κατά 4 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 6,23%.

ΤτΕ: Μειώθηκαν τα επιτόκια στα δάνεια τον Μάιο – Αμετάβλητα στις καταθέσεις