Στο 38,4% έχει διαμορφωθεί η διείσδυση των δικτύων οπτικών ινών μέχρι τα σπίτια και τις επιχειρήσεις (FTTH ή FTTP) στην Ελλάδα, νούμερο βελτιωμένο σε σχέση με ένα χρόνο πριν κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, το οποίο όμως υπολείπεται σε σχέση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο (64%).
Σύμφωνα επίσης με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρά την προαναφερόμενη πρόοδο στη συνδεσιμότητα χαμηλός παραμένει ο αριθμός των ειδικών σε Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) ενώ οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) έχουν σχετικά μέτριο επίπεδο καινοτομίας και χαμηλό επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας. Αντίθετα η Ελλάδα προχωρά ικανοποιητικά στην ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών.
Τα παραπάνω αποτελούν στοιχεία (του 2023 που δημοσιοποιούνται το 2024) από την δεύτερη έκθεση για την ψηφιακή δεκαετία η οποία εξετάζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στα κράτη μέλη αναφορικά με την επίτευξη των ψηφιακών στόχων για το 2030 στο πλαίσιο της πολιτικής για την ψηφιακή δεκαετία (DDPP).
Υπενθυμίζεται ότι στόχος της ΕΕ είναι μέχρι το 2030 όλοι πολίτες να μπορούν να απολαμβάνουν ταχύτητες σύνδεσης στο διαδίκτυο 1 Gbit.
Η ανάλυση της Επιτροπής συνολικά για όλα τα κράτη μέλη δείχνει ότι οι επιδόσεις μέχρι τώρα υπολείπονται των φιλοδοξιών της ΕΕ. Τα κενά που εντοπίστηκαν περιλαμβάνουν την ανάγκη για πρόσθετες επενδύσεις, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, κυρίως στους τομείς των ψηφιακών δεξιοτήτων, της συνδεσιμότητας υψηλής ποιότητας, της υιοθέτησης της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) της ανάλυσης δεδομένων από τις επιχειρήσεις, της παραγωγής ημιαγωγών και της ανάπτυξης των οικοσυστημάτων νεοφυών επιχειρήσεων.
Η έκθεση επισημαίνει ότι η ΕΕ απέχει πολύ από την επίτευξη των στόχων συνδεσιμότητας που θέτει η DDPP: Τα δίκτυα οπτικών ινών, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή συνδεσιμότητας gigabit και καθιστούν δυνατή την υιοθέτηση τεχνολογιών αιχμής, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, το υπολογιστικό νέφος και το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT), προσεγγίζουν μόλις το 64 % των νοικοκυριών.
Ο οδικός χάρτης της Ελλάδας για την Ψηφιακή Δεκαετία
Η έκθεση στο πλήρες κείμενό της αναφέρεται και στον οδικό χάρτη που έχει παρουσιάσει η Ελλάδα στην ΕΕ για την Ψηφιακή Δεκαετία.
Ο οδικός χάρτης, σύμφωνα με την έκθεση της ΕΕ, περιέχει μια λεπτομερή ανάλυση της τρέχουσας κατάστασης και ένα ολοκληρωμένο σύνολο μέτρων και πρωτοβουλιών που έχουν σχεδιαστεί για την επίτευξη των στόχων της Ψηφιακής Δεκαετίας για τη μετατροπή της χώρας σε μια ψηφιακά προηγμένη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία έως το 2030.
Προστίθεται πως η χρηματοδότηση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε κονδύλια της ΕΕ (RRF και χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής). Η συνολική δημόσια χρηματοδότηση για τα 104 μέτρα του οδικού χάρτη εκτιμάται σε 5.230,2 εκατ. ευρώ (περίπου 2,37% του ΑΕΠ).
Οι προτεραιότητες αφορούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό του δημόσιου τομέα, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της υγείας, τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας και την υιοθέτηση προηγμένων ψηφιακών τεχνολογιών από τις επιχειρήσεις.
Ο οδικός χάρτης παρέχει επίσης μια χονδρική εκτίμηση των ιδιωτικών επενδύσεων για τα επόμενα χρόνια σε κέντρα δεδομένων και συνδεσιμότητα gigabit, ύψους 6.900 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με τα υπόλοιπα στοιχεία που αφορούν την Ελλάδα με βαθμολογία 86,2, η Ελλάδα έχει επιδόσεις πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (85,4) στην ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών για επιχειρήσεις (ετήσια ανάπτυξη 17,5%). Στις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες για τους πολίτες, αν και η Ελλάδα έχει ελαφρώς χαμηλότερες επιδόσεις από τον μέσο όρο της ΕΕ (75,9 έναντι μέσου όρου της ΕΕ 79,4), καταγράφει επίσης ετήσια ανάπτυξη 17,5%.
Ψηφιοποίηση ΜΜΕ
Το 2023 μόνο το 43,3% των ΜΜΕ είχε τουλάχιστον το βασικό επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ (57,7%). Οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχουν επίσης χαμηλό επίπεδο υιοθέτησης προηγμένων τεχνολογιών, με το 33,5% αυτών να έχουν υιοθετήσει ΤΝ (τεχνητή Νοημοσύνη), cloud ή ανάλυση δεδομένων κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ (54,6%).
Όπως σημειώνεται ωστόσο το δυναμικό οικοσύστημα start-up, ωστόσο, παραμένει ένα θετικό σημάδι ενός ψηφιακού οικοσυστήματος υπό ανάπτυξη.
Ψηφιακές δεξιότητες και ειδικοί στις ΤΠΕ
Όπως σημειώνεται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα δεν έχει ακόμη ανταποκριθεί στην πρόκληση της εκπαίδευσης του πληθυσμού στο επίπεδο των απαιτούμενων ψηφιακών δεξιοτήτων. Το 2023, μόνο το 52,4% του πληθυσμού είχε τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες (μέσος όρος ΕΕ 55,5%), κάτι που δεν δείχνει καμία πρόοδο από την προηγούμενη συλλογή δεδομένων το 2021.
Την ίδια στιγμή ο αριθμός των ειδικών στις ΤΠΕ ως προς το μερίδιο της απασχόλησης είναι 2,4%, πολύ μακριά κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ (4,8%), παρά την αυξανόμενη ζήτηση.
Ψηφιακά δικαιώματα και αρχές
Παράλληλα χθες δημοσιεύτηκαν στοιχεία από το Ειδικό Ευρωβαρόμετρο «Ψηφιακή Δεκαετία 2024» το οποίο παρέχει μια εικόνα για την αντίληψη που έχουν οι πολίτες της ΕΕ για τα ψηφιακά δικαιώματα.
Στην Ελλάδα μόνο το 33% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η ΕΕ προστατεύει καλά τα ψηφιακά τους δικαιώματα (+1% σε σύγκριση με το 2023), σημαντικά κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ του 47%.
Οι ανησυχίες κλιμακώνονται, καθώς το 62% ανησυχεί για την ασφάλεια των παιδιών στο διαδίκτυο (+2%) και το 51% για τον έλεγχο των προσωπικών δεδομένων. Συνολικά, οι Έλληνες ερωτηθέντες φαίνεται να ανησυχούν περισσότερο για τα ψηφιακά τους δικαιώματα και αρχές από τον μέσο όρο της ΕΕ. Η ΕΕ σημειώνει ότι αυτά τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη ενίσχυσης των ψηφιακών δικαιωμάτων σε εθνικό επίπεδο.
Συστάσεις προς την Ελλάδα
Στις συστάσεις που συνοδεύουν την Έκθεση η κυβέρνηση της χώρας καλείται να παρακολουθήσει την πρόοδο στην κάλυψη gigabit για να εντοπίσει τυχόν επενδυτικά κενά που απομένουν για την επίτευξη του στόχου για το 2030.
Ακόμη, ζητείται να βελτιώσει – ενισχύει το πλαίσιο ώστε περισσότερες ΜΜΕ να υιοθετήσουν την ψηφιακή μετάβαση και όλες οι επιχειρήσεις να επωφεληθούν από την οικονομία των δεδομένων υιοθετώντας προηγμένη τεχνολογία (AI, cloud, data analytics).
Επίσης συστήνεται να εξεταστεί εάν επαρκούν τα πρόσθετα στοχευμένα μέτρα για την εκπαίδευση του πληθυσμού καθώς και να ενισχυθούν τα μέτρα για την αύξηση των ειδικών, απασχολούμενων στις ΤΠΕ.