Με εξαιρέσεις, εκκρεμότητες, αλλά και θολά σημεία, θα επεκταθεί από την 1η Ιουλίου η Ψηφιακή Κάρτα στη Βιομηχανία και το Λιανεμπόριο, ώστε να εφαρμοστεί η διαδικασία καταγραφής του ωραρίου σε περίπου 600.000 εργαζόμενους.
Η σχετική διευκρινιστική εγκύκλιος που εκδόθηκε από το υπουργείο Εργασίας, λύνει μια σειρά από ζητήματα, αλλά την ίδια στιγμή δημιουργεί και μια σειρά από νέες απορίες.
Ξεκαθαρίστηκε το τοπίο με όσες επιχειρήσεις έχουν δευτερεύοντες ΚΑΔ, αλλά την ίδια στιγμή παρασχέθηκε μεγαλύτερη ευελιξία ως προς τους χρόνους σήμανσης για τις βιομηχανίες, όχι όμως και για το λιανεμπόριο. Ρυθμίστηκε το καθεστώς λειτουργίας υποβολής των Απολογιστικών Δηλώσεων, με τις επιχειρήσεις πλέον να έχουν δύο διαφορετικές επιλογές, ως προς την καταγραφή των ωραρίων.
Όμως, παρά τη δημοσίευση της εγκυκλίου, παραμένουν μια σειρά από εκκρεμότητες, κυρίως σε ό,τι αφορά τα νέα έντυπα του συστήματος Εργάνη ΙΙ, τα οποία δεν αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία πριν από το ερχόμενο φθινόπωρο. Μοναδική εξαίρεση η εξαήμερη εργασία, που έχει ήδη ξεκινήσει η καταγραφή της.
Ποιοι μένουν εκτός ψηφιακής κάρτας
Πιο αναλυτικά, σε ό,τι αφορά τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η διευκρινιστική εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας:
- Όταν ο κύριος ΚΑΔ ανήκει στους εντασσόμενους στην Ψηφιακή Κάρτα, αλλά υπάρχουν υποκαταστήματα που βρίσκονται εκτός διαδικασίας, τότε η συγκεκριμένη καταγραφή του ωραρίου δεν εφαρμόζεται για το υποκατάστημα.
- Όταν στην ίδια επιχείρηση εκτελούνται πολλαπλές δραστηριότητες, τότε η επιχείρηση μένει επίσης εκτός ψηφιακής κάρτας. Για παράδειγμα, αν κάποιο ζαχαροπλαστείο έχει και τραπεζοκαθίσματα, θα εξαιρείται από τη δέσμευση οι εργαζόμενοί του να χτυπούν ψηφιακή κάρτα για την καταγραφή του ωραρίου.
- Εκτός ψηφιακής κάρτας παραμένουν οι εργάτες γης, οι αλιεργάτες, οι εργαζόμενοι σε οικοδομοτεχνικά έργα και οι δικηγόροι που αμείβονται με πάγια αντιμισθία.
- Εξαιρούνται επίσης και τα διευθυντικά στελέχη, εάν μπορούν να τεκμηριώσουν την ιδιότητά τους.
- Σε αυτή τη φάση, εξαίρεση υπάρχει και για τους εργαζόμενους στο Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπά του, καθώς και για όσους απασχολούνται στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα. Το ίδιο ισχύει και για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους της ενέργειας, των πετρελαιοειδών, των ορυχείων και των ναυπηγείων.
- Εκτός ψηφιακής κάρτας διατηρούνται όσοι εργάζονται με το μοντέλο της τηλεργασίας. Το ίδιο ισχύει και για πωλητές, οδηγούς, ιατρικούς επισκέπτες και όσους απασχολούνται σε συνεργαζόμενες εταιρίες και όσοι εργάζονται σε άλλους πελάτες. Όμως θα πρέπει να αποδείξουν, μέσω της σύμβασής τους και του πίνακα προσωπικού για τη φύση της εργασίας τους, ώστε να λάβουν σχετική εξαίρεση.
- Αντίθετα, υποχρέωση χρήσης ψηφιακής κάρτας αποκτούν όσοι εργάζονται ως security, ακόμα και αν ο τόπος απασχόλησής τους είναι μακριά από την επιχείρηση που τους έχει προσλάβει. Σε αυτή την περίπτωση, τα στοιχεία της ψηφιακής κάρτας θα μπορούν να υποβληθούν ακόμα και έως τα μεσάνυχτα της ίδιας ημέρας, δηλαδή ετεροχρονισμένα.
Τα χτυπήματα στην κάρτα, η ευέλικτη προσέλευση, η άδεια και το διάλειμμα
- Ο αριθμός των χτυπημάτων της ψηφιακής κάρτας ως προς την έναρξη και λήξη του ωραρίου εργασίας πρέπει να είναι ζυγός. Αποδεκτά θεωρούνται έως τρία μονά χτυπήματα τον μήνα ανά εργαζόμενο και συνεπάγονται σύσταση από την Επιθεώρηση Εργασίας. Ειδικά σε αυτή την περίπτωση όμως, υπάρχει το θολό σημείο για το πώς θα ισχύει ένα πρόστιμο που θα επιβάλλεται μετά από επιτόπιο έλεγχο που πραγματοποιήθηκε εν μέσω κάποιου μήνα, όταν στο τέλος του θα διαπιστώνεται ότι ο εργαζόμενος είχε τρία μονά χτυπήματα, συνολικά…
- Η ευέλικτη προσέλευση στους χώρους εργασίας, μπορεί να φτάνει έως τα 120 λεπτά ημερησίως, αρκεί να έχει προηγηθεί σχετική συμφωνία ανάμεσα στον εργοδότη και στον εργαζόμενο. Όμως δεν αφορά την έναρξη του ωραρίου εργασίας, η οποία δεν μπορεί να μεταφερθεί νωρίτερα από εκείνη που έχει δηλωθεί από την επιχείρηση.
- Εφεξής παρέχεται το δικαίωμα και της Απολογιστικής Δήλωσης ωραρίου από την πλευρά του εργοδότη, που μπορεί να πραγματοποιείται έως το τέλος του επόμενου μήνα, από το μήνα αναφοράς. Δεν επιτρέπεται όμως η χρήση της προαναγγελτικής και της απολογιστικής διαδικασίας, εντός του ίδιου μήνα.
- Προβλήματα τεχνικής φύσεως, (πχ. βλάβη στο ρεύμα ή στο internet), δίνουν την ευκαιρία για εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης έναρξης ή λήξης ωραρίου. Θα πρέπει όμως εντός 24 ωρών από την έναρξή τους, θα δηλώνονται στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, γεγονός που προσθέτει γραφειοκρατική δουλειά στις επιχειρήσεις, χωρίς να ευθύνονται για τυχόν τέτοια προβλήματα.
- Η μονομερής χρέωση ημερών αδείας, ή ο συμψηφισμός των αποδοχών των εργαζομένων επειδή δεν έγινε ορθή χρήση της ψηφιακής κάρτας, απαγορεύονται.
- Όσοι εργάζονται στη βιομηχανία, έχουν διάλειμμα και χρόνο προετοιμασίας που μπορεί να ανέλθει έως και τα 30 λεπτά, τόσο για την έναρξη όσο και για τη λήξη του ωραρίου. Το μέτρο αφορά ουσιαστικά χρόνο ανοχής για την παραμονή των εργαζομένων στους χώρους εργασίας, όχι όμως για τη σήμανση της κάρτας. Δεν ισχύει όμως κάτι ανάλογο για όσους εργάζονται στο λιανεμπόριο.
Οι εργαζόμενοι μέσω δανεισμού και οι εργολαβίες
- Υποχρέωση χρήσης ψηφιακής κάρτας αποκτούν και οι εργαζόμενοι μέσω δανεισμού. Η ευθύνη για την ορθή χρήση της διαδικασίας βαραίνει τον έμμεσο εργοδότη. Όμως, υπάρχει η πιθανότητα ο έμμεσος εργοδότης, λόγω φύσης εργασίας, να μην περιλαμβάνεται στους υπόχρεους εφαρμογής του μέτρου. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει εξαίρεση από την υποχρέωση χρήσης ψηφιακής κάρτας.
- Όσοι δουλεύουν σε εργολαβίες, δεν κάνουν χρήση ψηφιακής κάρτας αν η επιχείρηση δεν ασκεί σχετική δραστηριότητα που να υπάγεται σε αυτή τη διαδικασία. Το ίδιο ισχύει αν ο εργολάβος έχει ενταχθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα, αλλά οι εργασίες που πραγματοποιεί το προσωπικό εκτελούνται σε εγκαταστάσεις άλλου εργοδότη, χωρίς να υφίσταται καθεστώς μίσθωσης ή υπομίσθωσης.
Παραμένει ωστόσο το ερωτηματικό, πώς θα λειτουργήσει το Εργάνη ΙΙ από την 1η Ιουλίου, μαζί με την επέκταση της ψηφιακής κάρτας σε λιανεμπόριο και βιομηχανία, καθώς μια σειρά από νέα έντυπα δεν έχουν ακόμα ετοιμαστεί (Ε3, νέο έντυπο Ατομικής Σύμβασης Εργασίας, νέο έντυπο που πρέπει να αντικαταστήσει Ε5,Ε6,Ε7,Ε8 και νέο έντυπο για οικειοθελή αποχώρηση λόγω αδικαιολόγητης απουσίας.