Στα τέλη του έτους, πιθανότατα τον Δεκέμβριο, αναμένεται η κυβέρνηση να προχωρήσει στην πρόωρη εξόφληση δόσεων από το δάνειο του πρώτου μνημονίου ύψους 8 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τις δόσεις των ετών 2026-2028, ύψους 2,64 δισ. ευρώ για κάθε έτος. Η σχετική έγκριση από το EuroWorking Group αναμένεται το Σεπτέμβριο, με αρμόδιες πηγές να τοποθετούν το χρόνο ολοκλήρωσης της πρόωρης αποπληρωμής πριν την εκπνοή του 2024.
Όπως αποκάλυψε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη του στο πρακτορείο Bloomberg, τα 5 από τα 8 δισ. ευρώ που θα πρέπει να καταβληθούν θα προέλθουν από το λεγόμενο «σκληρό πυρήνα» του «μαξιλαριού» ύψους 15,7 δισ. ευρώ.
15,7 δισ. ευρώ
Σημειώνεται ότι το ποσό των 15,7 δισ. ευρώ είναι δεσμευμένο σε ειδικό λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδος και σε μεγάλο βαθμό προέρχεται από δάνειο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕSM), ύψους 9 δις. ευρώ και εκδόσεις ομολόγων. Τα υπόλοιπα 3 δισ. ευρώ για την πρόωρη αποπληρωμή θα καλυφθούν από τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας.
Υπενθυμίζεται ότι εδώ και μήνες βρίσκονταν σε εξέλιξη οι συζητήσεις με τον ESM προκειμένου να δοθεί η άδεια για ελεύθερη πρόσβαση στα 15,7 δισ. ευρώ και από ότι φαίνεται το αποτέλεσμα είναι θετικό. Η τυπική προϋπόθεση ήταν η έξοδος της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία, κάτι που έχει ικανοποιηθεί από τον Αύγουστο του 2022, αλλά επί της ουσίας ήταν η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας κάτι που επίσης έχει συμβεί.
Από την πλευρά ο ΟΔΔΗΧ έχει κάθε λόγο να μειώσει το «μαξιλάρι» αφού το κόστος της διατήρησής του στο σημερινό επίπεδο υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε περίπου 600 εκατ. ευρώ τον χρόνο, με βάση το μέσο επιτόκιο του ελληνικού χρέους 1,5%. Επομένως, αν μειωθεί στα 10 δισ. ευρώ, το ετήσιο κόστος του θα περιοριστεί κάτω από τα 200 εκατ. ευρώ ετησίως.
Τέλος εποχής
Εκτός από την εξοικονόμηση, η μείωση του «μαξιλαριού» έχει σημασία γιατί σηματοδοτεί και το τέλος μιας εποχής. Το «μαξιλάρι» των 15,7 δισ. ευρώ δημιουργήθηκε για να προσφέρει ασφάλεια στις αγορές ότι η Ελλάδα θα είναι σε θέση να εξυπηρετεί το δημόσιο χρέος σε μια περίοδο κατά την οποία, εξαιτίας ατυχών χειρισμών, η αξιοπιστία της είχε πέσει στο ναδίρ.
Τώρα πλέον η Ελλάδα όχι μόνο έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα αλλά έχει αποκατασταθεί και η κανονικότητα στη χρηματοδότηση της από τις αγορές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Δεκέμβριο του 2023 είχε πραγματοποιηθεί μία ακόμα πρόωρη εξόφληση δανείων, συνολικού ύψους 5,29 δισ. ευρώ που έληγαν το 2024 και το 2025. Πρόκειται για δάνεια που δόθηκαν στη χώρα μας στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος στήριξης, το οποίο συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2010 και περιλάμβανε διμερή δάνεια από τις χώρες της ευρωζώνης ύψους 52,9 δισ. ευρώ με διάρκεια αποπληρωμής από το 2020 έως το 2040.
