Με αυτοψίες, φωτογραφικές λήψεις, είτε από drones είτε από δορυφόρους, ακόμη και από καταγγελίες πολιτών μέσω της εφαρμογής MyCoast, θα ελέγχεται η νομιμότητα χρήσης παραλιών και αιγιαλών, ενώ στους παραβάτες θα επιβάλλονται «τσουχτερά» πρόστιμα και ποινικές διώξεις.
Ειδικότερα, όποιος επιφέρει στον αιγιαλό ή την παραλία οιαδήποτε μεταβολή χωρίς άδεια, ή καθ’ υπέρβαση αυτής, ή με άδεια που εκδόθηκε παράνομα, ανεξαρτήτως ζημίας ή βλάβης, θα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή.
Αν η μεταβολή μάλιστα προκαλεί σημαντική οικολογική, περιβαλλοντική ή γεωμορφολογική διατάραξη ή βλάβη, θα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι η τήρηση της νομιμότητας στο σύνολο των αιγιαλών και παραλιών, καθώς και των όρων των συμβάσεων παραχώρησης όπου έχει παραχωρηθεί η απλή χρήση, ελέγχεται από τον παραχωρούντα φορέα και από την Κτηματική Υπηρεσία. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, ελεγκτική και διαπιστωτική αρμοδιότητα έχουν και οι οικείοι δήμοι, οι οποίοι διαβιβάζουν αμελλητί τα πορίσματα και τις εκθέσεις τους στην Κτηματική Υπηρεσία, καθώς επίσης και οι ελεγκτικές υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, της Οικονομικής Αστυνομίας και του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τον έλεγχο συναφών φορολογικών παραβάσεων και οι εισαγγελικές αρχές για τον έλεγχο συναφών ποινικών παραβάσεων.
Η Ελληνική Αστυνομία ασκεί τις αρμοδιότητές της και επικουρεί, όπου είναι απαραίτητο, τους φορείς των προηγούμενων εδαφίων.
Οι τρόποι
Όσον αφορά δε τους τρόπους με τους οποίους οι εν λόγω αρχές μπορούν να ελέγχουν την τήρηση των όρων των συμβάσεων παραχώρησης σε χώρους αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης κ.λπ., με βάση εγκύκλιο (υπ’ αρίθμ. 75505ΕΞ/29.5.2024) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, είναι οι εξής:
1) με αυτοψία στον χώρο του αιγιαλού και της παραλίας. Μετά τη διενέργεια της αυτοψίας συντάσσεται επιτόπου πόρισμα – έκθεση αυτοψίας με συνοδευτικό φωτογραφικό υλικό, όταν αυτό είναι εφικτό, σύμφωνα με το προτυποποιημένο έντυπο αυτού και επιδίδεται ή τοιχοκολλάται αμέσως,
2) με εξ αποστάσεως φωτογραφική λήψη του χώρου του αιγιαλού και της παραλίας, ιδίως από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, που λειτουργούν στον αέρα αυτόνομα ή τηλεκατευθυνόμενα (τηλεπισκόπηση) ή με αξιοποίηση δορυφορικών λήψεων. Η Κτηματική Υπηρεσία λαμβάνει το φωτογραφικό υποστηρικτικό υλικό και βάσει αυτού συντάσσει τα πορίσματα – εκθέσεις αυτοψίας, λαμβάνοντας τα προβλεπόμενα διοικητικά μέτρα και επιβάλλοντας κυρώσεις που περιγράφει ο νόμος. Οι σχετικές πράξεις επιδίδονται μάλιστα με κάθε πρόσφορο μέσο.
Κυρώσεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι στους παραβάτες η Κτηματική Υπηρεσία επιβάλλει τις ακόλουθες διοικητικές κυρώσεις στις εξής περιπτώσεις:
α) Αυθαίρετης κατασκευής έργου ή διαμόρφωσης σε αιγιαλό ή παραλία, πρόστιμο που ανέρχεται στο τετραπλάσιο του ανταλλάγματος, το οποίο πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό των ετών, και μέχρι πέντε (5) έτη, από τότε που έχει ανεγερθεί η αυθαίρετη κατασκευή ή έχει γίνει η αυθαίρετη διαμόρφωση, και αποκλεισμό του παραβάτη από κάθε διαδικασία παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας για 10 έτη μετά την επιβολή της κύρωσης. Το πρόστιμο επιβάλλεται πέραν των πολεοδομικών προστίμων που επιβάλλουν οι αρμόδιες αρχές.
β) Αυθαίρετης κατάληψης αιγιαλού ή παραλίας χωρίς σύμβαση παραχώρησης, πρόστιμο που ανέρχεται στο τετραπλάσιο του ανταλλάγματος που θα αντιστοιχούσε στην καταληφθείσα έκταση και αποκλεισμό του παραβάτη από κάθε διαδικασία παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας για 5 έτη μετά την επιβολή της κύρωσης. Σε περίπτωση δεύτερης παράβασης, αν η κατάληψη έχει γίνει από λειτουργούσα όμορη επιχείρηση, η λειτουργία της αναστέλλεται επί 10 ημέρες, η ταμειακή της μηχανή σφραγίζεται με απόφαση της ΑΑΔΕ και ο παραβάτης αποκλείεται από κάθε διαδικασία παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας για 10 έτη μετά την επιβολή της κύρωσης.
