Η ελληνική τραπεζική αγορά είναι αρκετά συγκεντρωμένη, παρατηρεί η υποδιοικήτρια της ΤτΕ Χριστίνα Παπακωνσταντίνου σε πρόσφατη συνέντευξή της στο supervision newsletter του SSM.
Προσθέτει ωστόσο πως οι εταιρείες fintech και τα μη τραπεζικά ιδρύματα φέρνουν σταδιακά αυξημένο ανταγωνισμό.
Η συζήτηση για ένα διαφορετικό τραπεζικό τοπίο έχει ανάψει σε όλη την Ευρώπη, με τον Γάλλο πρόεδρο Μακρόν να βλέπει την προοπτική μεγαλύτερων σχημάτων εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι εντός των χωρών μελών.
Ίσως αυτός είναι ο τρόπος να «σωθεί» ο τραπεζικός τομέας και να μπορέσει να χρηματοδοτήσει την πολυπόθητη ανάπτυξη της Ευρώπης.
Ο Εμανουέλ Μακρόν θεωρεί ότι ο τραπεζικός τομέας στην Ευρώπη χρειάζεται μεγαλύτερη ενοποίηση, έστω κι αν αυτό σημαίνει την εξαγορά μιας μεγάλης γαλλικής τράπεζας από Ευρωπαίους ανταγωνιστές, όπως ο ίδιος υποστήριξε σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του Bloomberg πρόσφατα.
Είναι απολύτως βέβαιο πως οι καρποί των υψηλών επιτοκίων, δηλαδή τα υψηλά έσοδα από τόκους των πιστωτικών ιδρυμάτων, αργά ή γρήγορα θα λάβουν τέλος με την πτώση των επιτοκίων.
Ο ανταγωνισμός αργά ή γρήγορα θα μειώσεις τις προμήθειες, κάτι που δεν έχει ακόμη γίνει αντιληπτό στη χώρα μας, ωστόσο ο διεθνής ανταγωνισμός θα χτυπήσει και εδώ την πόρτα.
Οι τράπεζες, τουλάχιστον οι περισσότερες εξ’ αυτών έχουν κατανοήσει τις αλλαγές που έρχονται με ραγδαίους ρυθμούς.
Χρηματικά έπαθλα και υψηλές αποδόσεις από τραπεζικούς κολοσσούς
Χρηματικά έπαθλα και προμήθειες δίνουν τραπεζικοί κολοσσοί στους πελάτες τους προκειμένου αυτοί να ενισχύσουν με νέους πελάτες τα πιστωτικά ιδρύματα.
«Για μια σύσταση που οδηγεί σε νέο πελάτη, θα μεταφέρουμε 30 ευρώ στον λογαριασμό σας» αναφέρει σε επιστολές προς τους πελάτες της η Deutsche Bank, ενώ αντιστοίχως προσφέρει και δώρα που σχετίζονται με το σπίτι, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές αναλόγως της «αξίας» του νέου πελάτη.
Ασφαλώς οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν περάσει σε αυτήν τη φάση, μιας και κρατάνε σε πολύ χαμηλά επίπεδα τα επιτόκια καταθέσεων σε αντίθεση με τις προτάσεις της Deutsche Bank που προσφέρει 3% για κλειστά ποσά 2. 500 έως 100.000 ευρώ για διάστημα 12 μηνών και μόνον για νέους πελάτες.
Ο πρόεδρος Μακρόν υποστηρίζει πως ο σημερινός κατακερματισμός του τραπεζικού τομέα της Ευρώπης αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη της Ε.Ε.
Ωστόσο και στη χώρα μας, που τον τραπεζικό τομέα κάθε άλλο παρά κατακερματισμένο μπορεί κάποιος να τον χαρακτηρίσει, τα ερωτήματα γίνονται αρκετά πιεστικά, μιας και η πιστωτική ανάπτυξη δεν γνωρίζει εξαιρετικά μεγάλη άνθιση.
Οι μικρές τράπεζες που θα αποτελέσουν τον πέμπτο πόλο προς το παρόν δεν αποσπούν σημαντικό μερίδιο αγοράς αν και τους είναι αρκετό για να παρουσιάσουν ισχυρά κέρδη.
Αξίζει να σημειωθεί πως η DB, ακολουθεί για παράδειγμα την πεπατημένη των προσφορών της Revolut που εκτός από μηδενικές προμήθειες για τη μεταφορά ποσών σε άλλες τράπεζες στην Ευρώπη και στο εξωτερικό, ανταμείβει τους παλιούς της πελάτες με 30 ευρώ για την εγγραφή νέων πελατών αλλά και με ποσά για αγορές όταν αυτοί τις ολοκληρώνουν μέσω διαδικτύου.
Ο συγκεντρωτισμός των ελληνικών τραπεζών
Στη χώρα μας πάντως τα πράγματα ελέω συγκεντρωτισμού είναι λίγο διαφορετικά. Απαιτείται διάστημα 15 ημερών έως ένα μήνα για να βρει κάποιος ραντεβού προκειμένου να ανοίξει καινούριο λογαριασμό ο οποίος μπορεί να λάβει χώρα ηλεκτρονικά, εφόσον ωστόσο τα νομιμοποιητικά φθάσουν στην τράπεζα σε μορφή πρωτοτύπου.
Πολύ μεγαλύτερη ευελιξία επιδεικνύουν οι μικρότερες τράπεζες, οι οποίες έχουν λάβει θέσεις τέτοιες προκειμένου να καλύψουν τα κενά από το συστημικό τραπεζικό σύστημα.
Στο επίκεντρο του σχεδίου του Μακρόν βρίσκεται η ιδέα της απελευθέρωσης της κλειστής οικονομικής δύναμης της Ευρώπης για να οδηγήσει ένα κύμα επενδύσεων για την αναβάθμιση της οικονομίας, την τόνωση της ανάπτυξης, της καινοτομίας και την ενίσχυση του στρατού της ηπείρου απέναντι στην απειλή της ρωσικής επιθετικότητας.
Τι αναφέρει η ΤτΕ
Είναι αλήθεια ότι ο ελληνικός τραπεζικός τομέας είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένος, με τις τέσσερις σημαντικές τράπεζες να κατέχουν το 96% του συνόλου των τραπεζικών περιουσιακών στοιχείων, αναφέρει η υποδιοικήτρια της ΤτΕ. κ. Παπακωνσταντίνου. Επιπλέον, το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι τραπεζοκεντρικό, με τον τραπεζικό κλάδο να αντιπροσωπεύει το 86% του συνόλου του ενεργητικού στον ευρύτερο χρηματοοικονομικό τομέα. Οι ασφαλιστικές εταιρείες, τα αμοιβαία κεφάλαια και οι εταιρείες επενδύσεων, καθώς και τα μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι υπηρεσίες παροχής μη εξυπηρετούμενων δανείων, έχουν μόνο ένα μικρό μερίδιο του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Και όλα αυτά παρά το γεγονός πως οι ελληνικές τράπεζες προς το παρόν τουλάχιστον δεν δίδουν σημαντικές αποδόσεις στους πελάτες τους σε επίπεδο επιτοκίων καταθέσεων.
Πιστωτική επέκταση με ερωτηματικά
Στην πρόσφατη συνέντευξή της η υποδιοικήτρια της ΤτΕ κ. Παπακωνσταντίνου αναφέρει: «Η αύξηση των τραπεζικών πιστώσεων στην Ελλάδα ήταν θετική τα τελευταία χρόνια. Αυτό αποδίδεται στην ενίσχυση του δανεισμού προς τον επιχειρηματικό τομέα, υποστηριζόμενη από τις ισχυρές οικονομικές επιδόσεις. Ωστόσο, αφού έφτασε στο ανώτατο όριο του 12,3% τον Σεπτέμβριο του 2022, η πιστωτική επέκταση των τραπεζών μειώθηκε σημαντικά. Αυτό οφειλόταν στα υψηλότερα επιτόκια και στην αποδυνάμωση της οικονομικής ανάπτυξης, στοιχεία τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα χαμηλότερη ζήτηση δανείων. Το τελευταίο τετράμηνο του 2023, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των εταιρικών δανείων ενισχύθηκε ξανά. Εν τω μεταξύ, ο τραπεζικός δανεισμός προς τα νοικοκυριά συνεχίζει να συρρικνώνεται, αντανακλώντας τη συρρίκνωση των στεγαστικών δανείων.
Είναι αλήθεια ότι όλες οι ελληνικές τράπεζες έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους για πιστωτική ανάπτυξη. Κατά την επόμενη τριετία, η παροχή πιστώσεων προς την οικονομία αναμένεται να υποστηριχθεί από τα διαθέσιμα κεφάλαια μέσω RRF και να υποστηριχθεί από την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην Ελλάδα, καθώς και από ευνοϊκές προοπτικές ανάπτυξης. Με αυτήν την λογική η ανάπτυξη της πιστωτικής επέκτασης προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι κρίσιμος παράγοντας για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων».
